Гуруҳе аз мардумон гӯйанд ки эзади таъолии баҳр маконе ҳаст ва ҳеҷ ҷои азу холӣ несту мари ҳеҷ ҷои азу пӯшида нест ва чунон ҳаме донанд ки ин тавҳидасту нафии сифот носутӯдааст аз худои мо гўӣим ки ончии баҳр маконе ҳаст ва ҳеҷ ҷои азу холӣ нест ва ҳеҷ ҷои азу пӯшида нест он табиатасту иборати он табиати бадв сухан кашад : яке қӯти фоила яъне кор кун ,у дигари ибтидои ҳаракат ва ҳар кадом аз ин дуро бигирӣ ҳеҷ макон аз эшон холӣ нест , аз баҳри онкии макону замон ки сӯрат аз эшону андари эшон падед ояд буқати сӯрат кардани чизи андари нафаси бқўти ақл аз қӯти фоилау оғози ҳаракат холӣ набошад ,у нафасу ақл холӣанд аз макон сӯрат карда ,у макон холӣ нест аз қӯти фоила , аънӣ кор куну оғози ҷунбиш , чун макони азин ду ҳол холӣ нишоед бӯдан чигуна раво бошад ки мубдиъ ҳақ бимикон ҳоҷатманди бад-ӣни ду чиз андар бошад , сипас аз анки ақлу нафас ки офаридагони хдоинд аз макону замон бе ниёзанд , ва аз баҳри онки гуфтем ки макон аз қӯти фоилау оғози ҷунбиш холӣ нест ки ҳар маконеро ҳол кардандааст бохтлоФи аҳвол аз гармоу сармоу торикӣу равшаноӣу танагӣу фарохӣу ҷузи он ,у гаштани аҳвол аз қӯти гардонандаи аҳвол падед ояд ва он қувва фоила бошад , ва низ аз ҷунбиш бошад гаштани аҳвол , вагар ҷунбиш набӯдӣ гаштан аҳвол набӯдӣ , ва чун ҳол макон карданда буд аз ҷунбиш холӣ набӯд ва ҳамчунин қӯти фоилаи бдончи падеди оради андар ҳар маконе ки аз гаштани ҳолҳоу падед омадани ҷонварони гувоҳӣ ҳаме диҳад ки ӯ баҳр макон ҳозираст ,у мисоли диҳеми мари ин суханро чунонк гўӣим : ҳаргоҳ таваҳҳум кунем ки баъзе аз ҳўоء макон шуд бухориро каз об бархест ва бар ҳаво рафт ва ҷой гирифт ва он бухор мутамаккин шуд чора нест аз сӯрат кардани қӯти фоилаи андарони бухори макони гир , аз онк агар бқўти офтоби он бухори бигузоради бқўт фоила гузорад , вагар ҳаракат кунад бқўт фоила кунад бабртар шудан ё бФрўтр омад пас дуруст кардем ки табиатаст ончӣ ӯ баҳама маконҳо ҳозирасту нафасу ақл аз макон бартараст , аз баҳри онки нФшу ақл тамоманду тамомро бимикон ҳоҷат набошаду табиати онки нигоҳбон маконаст чун оташи ҷавҳар ӯу ҷавҳари ҳаво аз макони канораро нигоҳ доранду ҷавҳари обу ҷавҳари хоки миёнаи макон нигоҳ доранд , вагар ин гавҳар нигоҳ дошта набӯдӣ бнгоҳбонии табиати осмонҳоу замин табоҳ шудандӣ ,у эзади таъолии ҳикмати хеш ботил карда будӣ пас гўӣим ки табиат ҳаддӣаст аз ҳудӯди ақл ки ӯ шарифтар офарӣдааст аз офаридагони эзади таъолӣ ва ӯст ки баҳр маконе ҳасту эзади таъолии бузургвортар аз онаст ки ӯро бмнзлти табиат шояд гуфтан , табораки исмау таъолии ҷадда .