Гуруҳе аз мардумон айдун гӯйанд ки бқоءи нафаси андари бқоء ҷасадаст ва даъвӣ кунанд ки чун ҷасадро Фноء афтод нафасро ҳастӣ намонад ин он гуруҳанд каз ҳукми илоҳӣу тақдири куллӣ хабар надоранду хештан бо сутури баробар ҳаме кунанд ва наменигаранд ки ҳар чизе ки бзоҳри мари дигари чизро мухолифаст бботни хеш мухолифасту бсбби он мухолифат ки миёни эшон андар зоҳир ҳаст андари ботини эшон тафовутӣ азимаст бар мисоли дарахти хурмо ки мари дарахти бедро бзоҳр мухолифаст , бдонч ҳар якеро сӯратӣ дигараст , ва чун дарахти бедро бабрии дигар бора бирӯяду дарахти хурмо чун бабрӣ наравед пас бад-ӣни мухолифат ки миёни ин ду дарахт андар зоҳираст бнгрои бародар ки чаҳ моя фарқаст миёни дарахти хурмоу дарахти бед , ки дарахти хурморо май дидем ки андари замини ҳиҷоз бо бисёре , хурмо ки онҷост ҳазор дирам қимат ниҳоданду дарахти бед агар чаҳ бузург шавад бидиҳ дирам на арзади пас гўӣим ки миёни ҷасади касифи фармонбардори нодону миёни нафаси латифи фармонфармои донои тафовут беш аз онаст ки миёни дарахти хурмо ва бедаст ва бибояд донистан ки чунон нест ки он нодон ҳаме гуяд ки феъли нафас беҷасадаст падед наёяд блаки феъли нафас блтоФтасту Марвро бдонстни илмии бҷсд ҳоҷат нест , блаки ҳоҷати марони каси рости бҷсд ки хоҳад ки бидонад ки андари нафаси ангуштаригар аз саноат чист то ангуштаригар марони сӯрати латифро ки худ аз берун овардан он бар сим бениёзаст ббрўн оварад то он нодон бибинад пас дуруст шуд ки нафас аз ҷасад бениёзасту ҷасади бнФс ҳоҷатмандаст , ва агар нафас аз ӯ ҷудо шавад вай мурдорӣ бимонад ,у дигари он ки нафас беҷасад чизҳо созад бондишаҳ ,у андари хоб бе олати ҷасадоне сухан гуяд ва башнавад ва кор кунаду ҷузи он ва дигар онаст ки нафаси мари ҷасади мурдорро ки ҳамеи зинда ва кор кун дорад воҷиб наёяд ки чизе ӯ мурда ӣиро зинда дорад ва худ бзоти хеш зинда набошад , ва ҳар ки ин сухан гуяд хирадмандони азу канора гиранд пас дуруст шуд ки нафас аз ҷасад бениёзаст ,у гўӣим ки фанои сӯрати ҷасад лозимаст андари ақл , аз баҳри онки ҷасади худ андари зоти хеши ҷузъҳои мухолифаст , чунонк Марвро зерасту зибру пеш ва пасу чапу рост , ва ин ҳама мухолифонанду чизеи мухолиф боқӣ набошад ва аз дигар рӯй Фноءи ҷасад бар он лозим ояд ки ҷасад аз табоиъи чаҳоргонаи мухталифи таркиб ва таълиф ёфтааст ,у мухолифон бе миёнҷии фарози якдигари нёинд , ва чун фароз оянд ҳар яке азишон орзӯманд бошад ббозгштни сӯии асли хеши пас лозим ояд ки бохр ҳар яке сӯии асл хеш бозгарданд ва боқӣ нашаванд ,у бохри миёнҷӣ аз миёни эшон берун шавад , чун мақсӯди миёнҷӣ аз фароз овардан эшон бҳосл шавад ва мо ҳаме ёбем мари ин нафасро ки миёнҷӣаст миёни ин табоиъи мухолиф , ва эшонро бслҳ оварадаст то андари як колбуд ҷумла шуд сетанд пас ҷумла кардани нафаси марин мухолифонро бад-ӣни феъли некӯ ки ҳаме кунад аз маслиҳати миёни ин душманони сухан ҳаме гуяд , ки андарин ҳеҷ хилоф нест ва ман аз миёнҷӣ бе ниёзами андари зоти хеш ,у чизе ки андрўи ҳеҷ хилоф набошад мар ӯро фано лозим наёяд пас дуруст кардем ки нафасро фано нест ва чун кардем ки ҷсдФонӣаст , вони миқдори бақо ки ӯ рости бмёнҷӣ нафасаст , ҳеҷ гувоҳӣ набояд андари онки нафаси андари зоти хеш боқӣаст , аз баҳри онки чизе ки бмёнҷӣ ӯ мари фониро бақо ҳосил ояд ночораи зот ӯ боқӣ бошаду далел бар дурустии ин қавл онаст ки чун оташи гўҳрист ки равшанӣу гармии андрў зотӣаст чун оҳан ки гавҳараши сиёҳ ва сардаст бо оташ ҳамсоягон шаванд ончи андари оташ зотӣаст аз нуру гармии бҳкми ҳамсоягии ҳаме боҳн диҳад то оҳан аз пас сиёҳӣу сардии гарм ва равшан шавад , влкни он гармӣу равшании мари оҳанро арзӣ бошад бохри азуи бишавад ҳамчунин зиндагӣу ҳаракати андари нафас зотӣаст , ва чун нафас бо ҷасад ҳамсоягон шаванд ҷасад аз нафаси зиндагӣу ҳаракати бипазиради арзӣ , ва чун аз ӯ ҷудо шавад зиндагӣу ҳаракат аз ҷасади ҷудои бишавади пас дуруст шуд ки зиндагии нафас зотӣаст ва чун ки зиндагии Марвро зотӣ бошад ӯ фано напазирад , пас дуруст шуд ки бФноءи ҷасади нафас фонӣ нашавад .
Ва низ гўӣим ки Фноء ҷасад онаст ки ҳртбиътӣ аз ӯ боз шавад босли хеш , ва мо марони боз шудани аишонрои бослҳои эшон Фноءи ҷасади гуфтему боз шудан ҳар яке босли хеши ҳаме гувоҳӣ диҳад ки нафас низ босли хеш боз шавад , чун ҷасади нодони бослҳои нодони бозгашт ва ҳар чизе ки босл хеш бозгардад қавӣ тар шавад на заъифтар пас дуруст шуд ки нафаси бғоити қӯти хеши он вақт расад каз ҷасад ҷудо шавад пас дуруст кардем ки ҷасад фонӣаст ва нафас боқӣаст .