Гўӣими бтўФиқи хдоитъолӣ ки мардуми гўҳристи латиф бар сохта бар гавҳари касиф ва мураккабаст аз ду олами маҳсусу маъқӯли яке ҷисми мардум ки дӣданӣу шнўднисту дигари нафаси мардум ки дӣданӣ ва шуниданӣ несту ҷисми мардум ки дӣданӣ ва шуниданӣаст ҳаме сохта нашавад магари бмёнҷии ду ҳамҷинс ки ӯ сеюм эшонаст ки он падар ва модар ӯст пас лозим ( ояд ) ки он гавҳари латиф ки бо ин гавҳари касиф ҷуфтаст андарин колбуди ороста ва сохта нашавад магари бадви ҳамҷинсӣ ки ӯ сеюм эшонаст чун ҷисмро тамомии андари он буд ки бхўршҳои ин ҷаҳонӣ бирасад аз лаззоти ҷисмонии бмёнҷии падару модари гуфтем ки тамомии нафас низ андар он бошад ки ӯ блзоти олам рӯҳонӣ бирасад бмёнҷии падару модари нафсонии пас бҳкми зарурат исбот шуд мари нафаси мардумро аз падарӣу модарии ҳамчинонкии ҷисми мардумро аз падару модар чора нест ва чун падари ҷисмонии мардум фоида диҳанд буду модараши фоидаи пазирнда буд гуфтем ки падари рӯҳонӣ низ фоида диҳанда бошаду модари нафсонии фоида пазирнда бошад пас гуфтем ки он падари динӣ ки ӯро мари нафаси муъминро бмҳл падар аст расӯласт слии аллоҳи алайҳи волаҳу силам ва он модари динӣ ки ӯ мари нафаси муъминро бмҳл модараст васӣ ӯсту танзили нотиқи мари сӯрати нафсонии муъминро бмртбаҳи нутфа падарасту тоўили васии мари онсўрти нафсониро бмртбти нутфа модарасту бФроз омадан ҳар ду нутфаи рӯҳонии сӯратӣ падед ояд оростаи мари олами рӯҳониро ҳамчинонкии бФроз омадан ду нутфаи ҷисмонӣ бар оростаи сӯратӣ падед ояд мари олами ҷисмониро ва гувоҳӣ диҳад бар дурустии ӣнҳоли гуфтори расӯли алайҳи ассалом ки гуфт : аноу анат ё алии абӯ ваам алмўмнин гуфт ё алии ман ва ту падару модари мўмноним ва устувор кард мари ин хабарро қавли хдоитъолӣ ки гуфт : алнабӣ аввалӣ бо алмўмнини ман анФсҳму азўоҷаҳи амҳо таҳам гуфт пайғамбар сазовортараст бгрўидгон аз нафасҳои эшон бадишону занон ӯ модарон эшонанд ва чун занони пайғамбарони модар муъминон бошанд пайғамбари падар эшон бошад чунонкии расӯли алайҳ ассалом гуфт : аларзи эмекаму ҳаии бкми барра яъне замин модар шумост ва ӯ бшмои некӯ кирдораст пас бҳкми ин ҳадис дуруст шуд ки расӯл осмонаст ва ӯ падараст муъминонро аз баҳри онкии занони пайғамбарро хдоитъолии модар муъминон гуфт ва пайғамбар гуфт модари шумо заминаст пас дуруст шуд ки расӯл осмонаст ва падарасту занон ӯ мисли базминанду модари мўмноннд аз некуӣ ки бошанду некуии ҷуз аз хирадмандон наёяд ва агар бияёд мари онрои некӯи нгўинду осмони мари заминро моя диҳанда бошад баборону тобиши ситорагону замини мари онрои бипазирад ва бирасонад бгўҳрҳои конӣу чизҳои растанӣу анвоъи ҳайвоноту хдоитъолии ҳмигўиди қавлаи таъолӣ : ватарӣ аларзи ҳомдаҳи Фозои анзлнои алайҳои алмои аҳтзту рабату анбтти ман кули завҷ бҳиҷ гуфт бибинед замини мурдаро пас чун фурӯ фиристодем бирав мар обро биҷунбед биФзўду брўёнид аз ( ҳар ) ҷуфти некӯу тоўили ин оят онаст ки тоўилро пойдорӣ ва ҳастӣ ва танзиласту нотиқро маҳал осмонаст чунонкӣ баён намудем пас танзили бмҳл борон бошад ва чун васиро манзалатаст тоўил (ро ) манзалати он чизҳо бошад ки бмодти осмонӣ падед ояду нотиқи тадбиргар ҷумлагии олам дайнасту марги бадви боз баста нест балки бадви зиндагии боз бастааст ва ҳаме гуяд эзади таъолӣу анзлнои ман алсмои мо тҳўро ( лнҳиӣ ба балада мето ) яъне ки чун обро фурӯ фиристодем замини мурда зинда шуд пас гӯйем ки танзил бар мисол ҷасадасту тоўил бар мисол рӯҳаст мрўроу марги ҷасадро бҷдо шудан рӯҳ бошад аз ҷасаду зоҳири шариъати ҳам бар мисоли колбдҳости бахудии хешу тоўил бар мисол рӯҳаст бахудии хешу мари заминро манзалат тоўиласт чунонкии гуфтему осмонро манзалат танзиласт бад-ӣни сабаб буд ки маргро бар замин боз хонд ва ( зиндагиро ) босмон боз хонд ва чун дуруст шуд ки зойишҳои олами ҷисмониро аз замину осмон чора нест лозим ояд ки падару модари нафсонии андар ҳар замонӣ ёфта бошад мари мўмнонрои пас бояд ки падару модари нафасони хешро бишносанд тобӣ насиб намонанду расӯли алайҳ ассалом гуфт : ман моту лами иърФи эмоми замона мот метаҳ ҷоҳлиаҳу алҷоҳли фӣ алнор гуфт ҳар ки бимираду эмоми замони худро нашносад марг ӯ марг ҷоҳилон бошаду андари марг ( ҷоҳилон ) касе бимирад ки ӯро пайғамбар набошаду онкаси андар оташ бошад пас ҳар ки эмомро бишнохт бирав воҷиб шавад итоати эмом агар бҳзрт эмом бошад ва агар бҳзрт эмом набошад бирав воҷиб шавад итоати онкас ки эмом ӯро бпоӣ карда бошад бидон ҷазира ки ӯст ва ҳеҷ гуруҳе нест аз кешҳоу мазоҳиби мухталиф ки эшон мункир бошанд имомиро магари маъатталони вдҳрён ки эшон худ илм надоранду илмро мункиранд ва гӯйанд илм худ нест албата ҳеҷ мазҳабӣ нест ки андрўи донотару нодон тар несту доноёни мари нодононро аммоманд магар онаст ки гуруҳе даъвӣ кунанд ки эмом ҳақ онаст ки мо тобеъи аўӣими пас ҳамаи халқи андари ном имомат мухталифанд вондри маънӣ имомат муътақиданд пас воҷибаст бар муъмини бшнохтни эмоми замони хешро то лозим ояд итоати доштани мари эмомро пас бингарем то эмоми мари дайнро бояд ё мари дунёро ё ҳар дуро .

Гўӣим агар эмоми мари дунёро боистӣ бе дайни пас дайни бекор будӣ ва бесолору хдоитъолии бузургтар ( аз ) онаст ки чизеро бекор кунад хоссаи мари дайнро ки ӯ шарифтар аз ҳамаи чизҳост ва агар эмоми мардинро боистӣ бе дунёи сиёсати дунёи ботил будӣу маҳол будӣ ки эзади таъолии мари эмомро бар шарифтар чизе меҳтар кардӣу хасистар чизе аз ӯ боз доштӣ пас дониста шуд ки эмоми ҳам дайнро боистӣ ва ҳам дунёро воҷибаст пас бнгристими андари ҷазои кори эмом ки аз баҳри оёти маҳкамаро мебоистӣ ё аз баҳри оёти муташобиҳроу муҳками худ бениёзаст аз онкӣ дошт ва густардаасту эмом аз баҳри оёти муташобиҳро боист аз баҳри онкии илми муташобиҳро касе андар ёфт натавонист бостдлоли магари худованди тоўил ва наёфтем андари уммат касеро ки ӯ даъват кунанда бошад бгшодни оёти муташобиҳро магари гуруҳе аз аҳли байти расӯли пас оҳанг бадишон кардему наздик эшон ёфтем илми муташобиҳи қронроу шариъатроу бдонстим ки эшонанд худовандони амри хдоитъолӣу итоати эшон бар мо воҷибаст кардан бар ин ояти қавлаи таъолӣ : ё аиҳо аллазӣнаи омнўои атиъўои аллоҳу атиъўо алрасулу аввалии аламри мнкм яъне эй ксоникаҳ имон овардаед итоат доред хдоироу расӯлроу итоати худовандон фармон доред ки азу дар миён шумоанд пас гўӣим ки ӯро ҳафт чиз бибояд то имомат ӯро бошад нахусти ишорати бспрдни эмоми гузашта ки ӯро бо момт насб кунаду дигари нисбати шариф бояд ки аз аҳли байт расӯл бошад то ӯ аз дуои иброҳӣми баҳра манд бошад ва се дигари илми дайн боядаш ки бидон баланд шавад дарахти имомату чаҳорум бояд ки парҳезгор бошад чунонкӣ хдоитъолӣ гуфт қавлаи таъолӣ : ан акрмкм ъанд аллоҳ атқикм гуфт гиромитарин шумо наздики хдоитъолии муттақетарин шумоаст панҷум бояд ки ҷиҳод кунанда бошад бадаст бо кофарону бзбон бо мунофиқони шашуми хислатҳои некӯ бояд ши ҷузи имомати чунонкии андари пайғамбар буд ҷузи набувват аз хуии нек то хдоитъолӣ мрўро гуфт :у анки лаълии халқи азими ҳафтуми он бояд ки ӯ бениёз бошад аз даъвӣ кардани мари хештан аз имомат аз баҳри онкӣ чун ӯ даъвӣ кунад хасм гардад зери ҳукм ҳоким ояд онгоҳ чун ӯ хасм буд ҳокими натавонад бӯдан он ӯро гуноҳ бошад чун эшон даъвӣ кунад ёд кардем аз баёни аслҳо ва фаръҳо андарин китоби ӣнқадар басанда бошад мстҷиби оқилро .

Ва он ҳафт сутуни мусулмониро ки бунёди дайн бар онаст баён кунем ва он барин ҳафт ҳад далеласт чунин ки ёд карда шуд нахусти шаҳодат ва он далеласт бар собиқ каз ҷиҳат ӯ дуруст шуд тавҳиди мари нотиқро бидонча эзади таъолӣ бартараст бо сифат ва бесифат ва беҷуфту намоз далеласт бар сонӣ ки шариъати нотиқро битавонаст таълиф кардани бмодти хеш ки ӯ монанди буд мари таркиби оламро каз нафас падед ояду зкўаҳ далеласт бар нотиқ ки бпоӣ кард мари асосро аз баҳри даъват кардани сӯии илми ҳақиқат ки андрўсти покӣҳои нафасҳо аз плидиҳои ширку нифоқу ҳаҷ кардан далеласт бар асос ки бадв тамом шавад хонаи дайн ки чаҳорум рукн ӯст мари дайнроу бчори рукни хона тамом шаваду рӯзаи моҳи рамазон далеласт бар эмом аз баҳри онкии Марвро корӣ маълум нест чунонкии мари асли дайнро маълум буд магари мрўро нигоҳ дошт амонатаст пас боситоди эмоми андари ҳади рӯзаи доштан яъне хомӯш бӯдан зеро ки эмомро баён кардан несту ҷиҳод кардан далеласт бар ҳуҷҷат ки ҳуҷҷат наёсоед аз даъват кардан балки ҳамеша ҷиҳод ҳаме кунад ва натарсад аз маломату итоати аввалии аламр далеласт бар доъӣ аз баҳри онкии итоат эмом бидон воҷиб шавад бар муъмин ки доъӣ мрўро бидон ҳарис кунаду бнмоидши ончизӣ ки андар итоат эмомаст акнӯн гўӣими андари баёни чизҳо ки муъминро аз донистан он чора нест то нафаси роҳи ҷӯёни бҷстни он покиза шаваду ассалом .