Гӯям нест морои андари ончии гўӣими қӯтӣу ҳавлӣ ва чун ҳавлу қӯти хдоиросту савоби гуфтори моро нисбат бўлӣ худосту хатоу зиллатро иллати нафаси заъифи мост ва биҷӯад вале замони гўӣим ки биҳишти бҳқиқт ақласт ва дар биҳишт расӯласт слии аллоҳи алайҳу ?алаи андари замони хеш ва васӣ ӯст андари мартабати хешу эмом рӯзгораст андари асри худу калид дар биҳишти гуфтори лои илоҳи алои аллоҳи Муҳамади расӯли аллоҳи пас ҳар ки ин шаҳодатро бохалос бигӯед дар биҳишт ёфта бошад ва ҳар ки шаҳодатро бо халоси пазируфти онкас ба пайғамбари алайҳи ассалом пайваста шуд ҳамчинонкӣ ҳар ки калид дар биёбад фароз дар шавад ва ҳар ки шаҳодат бо халос гуфт бар расӯли алайҳи ассаломи пайваст ӯ ба биҳишт андар шуд ҳамчинонкӣ ҳар ки бо калиди фароз дар шавад дар кушода шаваду далели орем бар онкии ақл биҳиштаст бидонча гўӣими мардумро ҳамаи роҳату осонӣу эминӣ аз ақл кул аст набинӣ ки мардум аз ақли кул насиб ёфтаанд чигуна ранҷу шиддату нои эминӣ бар сутурон афгандаанд ки аишонро ақл нест ва худ бирав солор гаштаанд ва ҳар касе ки ӯ донотараст аз дунё кам ранҷ тараст ва ҳеҷ андӯҳи дунёи фароз ӯ наёяд ва аз суду зиёни дунёи ҳеҷ бок надораду нодон аз андӯҳи зиёни молу маъсияту ранҷу ози дунёи ҳалокат ҳаме шавад пас чун барин миқдори ақли ҷузвӣ ки мардум аз эзади таъолӣ насиб ёфтаанд чандини ранҷ аз эшон бар хостаҳаст далел омад ӣнҳол бар онкии ақли кули биҳишт бҳқиқтаст ки ҳамаи неъматҳо ва роҳатҳо андари олам аз асар ӯ падед ҳаме ояд ва ҳар ки донотараст ӯ бъқл наздиктараст ӯ дар биҳиштаст чунонкии расӯли Мустафои слии аллоҳи алайҳу ?алау силам аз ҳамаи халқи бъқли наздиктар буд набинӣ ки хдоитъолӣ мрўро фармуд ки мрдмонрои илми биомузад ,у андари онкии пайғамбари алайҳи ассалом дар биҳиштаст бидонча гўӣим дар ҷой он бошад ки андари он ҷои ҷузи азуи натавонад шудан ва ҳақиқатаст ки ҳечкас ба биҳишт нарасад магари онкии расӯли Мустафои слии алайҳу ?аларо итоат дораду бадв фароз ояду фармон ӯро бипазираду зери гуфтору кирдор ӯ андар ояд ки тоъати хдоитъолӣ итоат расӯласт чунонкӣ хдоитъолӣ гуфт : ман итъ алрасул Фқди атоъи аллоҳ ҳамчунин ҳар расӯли андари даври хеш дар биҳишт бӯдааст . Бҳд қувва бидон рӯй ки аз роҳи итоат ӯ бакор бастани шариъат ӯ бълми мардум ба биҳишт расад ва ҳар ки шариъати расӯл бе илми тоўили пазиради онкас дар биҳиштро баста ёфта бошад ва ҳар ки кор бадонаш кунад дар биҳишт бар вай кушода шавад чунонкӣ хдоитъолӣ гуфт қавлаи таъолӣ :у сиқи аллазӣнаи атқўои рбҳми илои алҷнаҳи змро ҳатто азои ҷоўҳоу фатҳати абвобҳо ҳмигўид ки ббрднди мари онҳоро каз худои хеши бтрсидндии сӯии биҳишти гуруҳи гуруҳ то чун онҷо омаданд дарҳои биҳишт бикшоданд бади ончии ҳмигўиди дарҳои биҳишт бикшоданд пайдо шуд андарин оят ки чун он қавми биёянди дарҳои биҳишт баста бошад онгоҳ бигушоӣанд маънии ин қавл онаст ки шариъатҳои пайғамбарони алайҳими ассаломи ҳамаи брмз ва мисли баста бошаду растгории халқи андари кушодан он бошад бар мисоли дарии баста ки чун кушода шавад мардуми қарор ҷой ёбанду бтъом ва шароб расанд чун дар биҳишт баста бошад дар дӯзах кушода бошад чунонкӣ гуфт қавлаи таъолӣ :у сиқи аллазӣнаи кФрўои илои ҷаҳаннами змро ҳатто азои ҷоўҳои фатҳати абвобҳо яъне бибаранди мари коФронрои сӯии дӯзахи гуруҳи гуруҳ то онҷои биёянди дарҳои дӯзах бигушоӣанду кушода шудан дар биҳишти андари тоўили китоб ва шариъатасту худованди тоўили васӣ ҳар расӯл бошаду бигушода шудан дар биҳишт дар ду дӯзах баста шавад пас дар биҳишт расӯл бошад вгшоиндаҳ дар биҳишти васӣ ӯ бошаду эмом замон бошад бар ҳамаи муъминон ва чун дуруст кардем ки расӯли алайҳи ассалом дар биҳишт бошаду васӣ ӯ гушояндаи он дар бошад акнӯн андари калид дар биҳишти сухани гўӣиму далели орем бар онкии климаҳи шҳодаҳи калид дар биҳиштаст бдончаҳи гўӣими калид он бошад то мрўро наёбанд касеро рағбат нашавад сӯии дарии бастаи фароз шудан ,у бад-ӣни сабаб буд ки ҳар ки климаҳи шаҳодати бпзирФти сӯии Муҳамади расӯл аллоҳ биёмад ва ҳар ки климаҳи шҳодаҳи бпзирФти расӯли алайҳи ассаломи мрўрои биҳишт ваъда кард бад-ӣни хабар ки гуфт : ман қоли лои илоҳи алои аллоҳи холсои мхлсои дахл алҷнаҳ гуфт ҳар ки мари климаҳи ихлосро аз дил пок бигуфт ба биҳишт андар шуд , пас ин далел омад ки ин климаҳи шаҳодати калид дар биҳиштаст то чун мрўро биёбанд андар биҳишт шаванд ва ҳар ки ӯро наёбад аз биҳишт навмедаст . Пас гўӣими лои илоҳи алои аллоҳи Муҳамади расӯли аллоҳи ҳафт суханаст ва аз на ҳарфи падед омадааст чун л , а , ҳ , м , ҳ , д , р , с , ва , ду гувоҳӣасту калидро битозӣ мифтоҳ гӯйанду ҳисоби ин панҷ ҳарф яъне « мифтоҳ » ҷумлаи панҷсад ва бист ва на бошад ва панҷсад ва бист ва на ҳафт ақд бошад баробари ҳафт сухан аз он ду шҳодаҳ , ва на ки бимонад баробараст бо на ҳарф ки таркиби ин ду шаҳодат азуаст , ва ин климаҳи ду гувоҳӣаст ҳамчинонкии калиди ду чиз бошад ҷудои ҷудо бикӣ оварда аз танаи калиду дандона ӯ ,у гуфтори мардуми муъмини мари ин климаҳи ихлосро ҷнбонидн гушояндааст мари калидро то бидон кушода шавад .
Пас гўӣими расӯли слии аллоҳи алайҳу ?алау силам дар биҳиштаст бастау калиди он дар климаҳ ихлосасту муъмини калид гирифтаасту эмоми замони ҷнбонндаҳи он калидаст андари дасти муъмин то дар кушода шавад , ва гувоҳӣ диҳад бар дурустии ин қавли ончии ҳмигўиди расӯли хешро қавлаи таъолӣ : қул иҷмъи биннои рбнои сами иФтҳи биннои болҳқу ҳўи алФтоҳи алълим ҳмигўид бигӯ миёни мо ҷамъ кунад парвардгори мо пас онгаҳ бигушоед миёни мо ва ӯ гушоянда доноаст бад-ӣни маънии он ҳмихўоҳд ки чун халқи дайн расӯл бипазиранд ҷумла шудан эшон бошад бо ӯ онгаҳ худованди тоўили банди шариъати бтоўил шариъат бигушоед то муъминро маълум шавад ки бад-ӣни шариъат ки биниҳод ва мислҳо ки бузади мурод чаҳ буд ва бидон ба басират кор кунад . Баён кардем бар андозаи рӯзгори хеши биҳиштроу калид дар биҳиштро вассалом .