Гўӣими бтўФиқи хдоитъолӣ ки иллати олами касиф он нуқсонаст ки нафас кул бидон аз ақли кул камтарасту аинъолми мари нафаси кулро бидон сармояаст то бидон мари нуқсони хешро рост кунаду далел бар дурустии ин сухан ёфта шавад андари нафасҳои ҷузвӣ ки андарин оламаст ки ҳар яке аз мардум кӯшндаанд мари беруни бурдани нқсонро аз кори хеши андринъолм аз баҳри онкӣ ҳануз ғарази нафаси кули азинъолм падед наёмадааст ҳеҷ нафаси ҷузвии андарин олам бенёзҳмӣ нашавад ( ва ) ҳамчунин лозим ояд аз баҳри онкӣ раво набошад ки куллӣ бҷзўӣ ҳоҷатманд шаваду ҷузвӣ бениёз бошаду биқрории афлоку ситорагону пзирФтор шудани табоиъи мари таъсироти аишонроу кӯшиши маволеди андари наботу ҳайвони андар пазируфтани зиёда аз табоиъи овоз ҳаме диҳанд хирадмандро ки онкас ки аинъолмро таркиб кардааст ҳаме чизе ҷӯяд ки худ надорад . Бҳоҷтмндии хеши андари ҳаракати сахт азимаст ва мисли ӣнҳол чунонаст ки хирадмандии андар осёбхонаҳ бошад ва осёбро бинад ки бштоти ҳмигрдду кори сахти ҳмикнд бояд бидонад ки ончиз ки осёброи ҳмигрдонди саъб тараст азин осиёб ки ҳаме ҷунбад ва чун берун ояд аз он хона ва бингарад мари он обро ки бачаи сахтӣ аз болои ҳамеи хештанро ба шеб ҳаме афганду бидонад ки ҷунбиши об беш аз ҷунбиш осиёбаст аз баҳри онкии ҷунбиши санг арзӣасту ҷунбиши об аз боло ба нишеби табъӣу ҷунбиши ҷавҳарии қавитар аз ҷунбиш арзӣ бошад пас гўӣим ки ҷунбиши нафаси кули андари навъи хеши саъбтар аз ҷунбиши афлок ва анҷумасту табоиъ ва чун андарин олам аз мардуми шарифтар чизе нест гўӣим ки ғарази нафаси кул аз аинъолм мардумаст ва аз ҳама шарифтар онаст ки доност гуфтем ки ғарази нафаси кули андари санъати аинъолм донишасту нуқсон ӯ аз доноӣист ва чун донишро нафаси мардуми пазируфти гуфтем ки бози гашти бнФси кули мари мардуми рост аз ҷумлагии олам ва чун ҳоли ин буд ки ёд кардем донистем ки ҳар нафасӣ ки азин олами дониста тар баравад ӯ шоиста тар бошад мари нафаси кулро ( ки ) бмўоФқти бадви пайвандаду андари роҳату неъмат ҷовидӣ уфтад ва ҳар нафасӣ ки ӯ нодон баравад азинъолм мухолифат бошад мари нафаси кулроу нафаси кул азу бипарҳезад аз баҳри онкӣ ӯ ин амали азим аз бими нодонии ҳмикнди пас чун нодонро ёбад ӯро напазирад ва он нафаси андари азобу шиддат ҷовидӣ бимонад . Ва гўӣими мардуми мувофиқи нафаси кул ба итоат расӯл шавад ки ӯ фиристодаи нафас куласт бтоӣиди ақли кул то мрдмонрои сӯии илм тавҳид хонд то чун доно шаванд бад-ӣни илми азим ( ва ) нафаси кули бадишони нуқсони хеш рост кунад ва чун мардумони нафаси кулро ёрӣ диҳанд ва ӯ мроишонро ёрӣ диҳад чунонкии хдоитъолии ҳмигўиди қавлаи таъолӣ : ё аиҳо аллазӣнаи омнўои ани тнсрўои аллоҳи инср кам ҳмигўид эй гиравидагон агар шумо хдоиро ёрӣ диҳед ӯ мари шуморо ёрӣ диҳад пас гўӣими аинҷҳон бар мисол ойинааст ки неъматҳои онҷҳонии андари ин ҳамеи тобад чун холӣу даст касе бидон нарасад ки ӯро нигоҳ дорад бар мисоли сӯратҳои некӯ ки андари ойинаи ҳамеи тавон дидану мар онро натавон ёфтан чун ин ороишҳо ва лиззатҳо ки андарин оламаст нопойдор аст донистем ки арзӣасту арзиро аз ҷавҳар асар бошад пас донистем ин неъматҳо осораст аз олами рӯҳонӣ ки он ҷавҳараст .

Пас хирадманд онаст ( ки ) бад-ӣни рӯзгори фонии мари он рӯзгори боқиро биҷӯеду бад-ӣни неъмат гузаранда нанигараду қасди он неъмат боқӣ кунад бўрзидни тоъату давр бӯдан аз шаҳвату рағбат нокардани андари ончии мрўрои бқоў сабот нест ва бибояд донистан ки аинҷҳон дар онҷҳонст ки то азин дар берун нашӯй бидон сарой нарисӣу бадӣгар рӯй аинҷҳон чун чизеи нҳонист ва ҳар каси азин мардум насибӣ ёфтааст ва он чизеаст ки агар ӯро зуд нафурӯшӣ табоҳ шавад ва низ андрў касе рағбат накунад бозоргон некбахт онаст зуд мрўро бифурӯшад ва чизе бастанд ки он табоҳ нашавад ва он тоъати худо ва расӯласт ва агар на андарин рӯй ӯро сарф кунӣ ночиз шавад он вақт пушаймонӣ суд надораду чунонкии хдоитъолии ҳмигўид : ӯ тқўли ҳайнтарӣ алъзоби луи ани лии караи Фокўни ман алмҳснини ҳмигўид чун нафаси бадбахти ъзоброи биндгўид агар марои якбор боз барандӣ бидон олами ман аз некӯкорон будамӣ онгаҳ гуфт қавлаи таъолӣ : балии қади ҷоӣтки оётии Фкзбти баҳоу асткбрту канти ман алкоФрин гуфт балии нишонеҳои ман сӯй ту омад ва ин дурӯғ зан кардӣ ва гардан кашидӣ ва аз кофарон шудӣ . Инаст ҳақиқати олами ҷисмонии блФзи кӯтоҳ