Рӯзӣ ба муборакӣу шодӣ
Будам ба нишоти киқбод ӣ
Абрӯӣ ҳилолӣам кушода
Девон Низомӣам ниҳода
Ойӣнаи бахт пеш рӯем
Иқбол ба шона карда мӯем
Субҳ аз гули сурхи дастаи баста
Рӯзам ба нафас шудаи хуҷаста
Парвонаи дили чароғ бар даст
Ман булбули боғу боғи сармаст
Бар авҷи сухан илм кашида
Дар дарҷи ҳунар қалам кашида
Минқори қалам ба лаъл сифтан
Дроҷи забон ба нуктаи гуфтан
Дар хотирами инки вақт кор аст
Ки иқболи рафиқу бахт ёр аст
То кӣ нафас тиҳӣ гузинам ?
Вази шуғли ҷаҳон тиҳӣ нишинам ?
Даврон ки нишот фарбеҳӣ кард
Паҳлуи зи тиҳии равон , тиҳӣ кард
Сагро ки тиҳӣ буд тиҳии гоҳ
Ноне нарасад тиҳӣ дар ин роҳ
Бар сози ҷаҳони навои тавон сохт
Кони рости ҷаҳон ки бо ҷаҳони сохт
Гардан ба ҳаво касе фарозад
Ков бо ҳама чун ҳаво бисозад
Чун оина ҳар куҷо ки бошад
Ҷинсӣ ба дурӯғ бар тарошад
Ҳар табъ ки ӯ хилоф ҷӯй аст
Чун пардаи каҷи хилоф гӯй аст
Ҳони давлат агар бузургворӣ
Кардӣ зи ман илтимоси корӣ
Ман қуръаи занон ба ончунон фол
Ва ахтар ба гузаштани андарони ҳол
Мқбл ки баради чунон баради ранҷ
Давлат ки диҳад чунон диҳад ганҷ
Дар ҳол расед қосид аз роҳ
Оварад мисоли ҳазрати шоҳ
Бинвишта ба хати хуби хешам
Даҳ понздаҳи сатри нағз бешам
Ҳар ҳарфӣ аз ӯ шукуфтаи боғӣ
Афрӯхтатар зи шаби чароғӣ
К-эии муҳаррами ҳалқаи ғуломӣ
Ҷодӯи сухани ҷаҳон , Низомӣ
Аз чошнии дами саҳари хез
Саҳарӣ дигар аз сухани барангез
Дар лофи гуҳи шигифти кор ӣ
Бинмоӣ фасоҳатӣ ки дорӣ
Хоҳам ки ба ёди ишқи маҷнӯн
Ронии суханӣ чу дар макнун
Чун Лайлии бикр агар туоне
Бикрии ду се дар сухани нишоне
То хонам ва гӯям ин шукри байн
Ҷунбонами сар ки тоҷи сари байн
Болои ҳазор ишқи нома
Ороста кун ба нӯки хома
Шоҳи ҳамаи ҳрФҳости ин ҳарф
Шояд ки дар ӯ кунӣ сухани сарф
Дар зевари порсӣу тозӣ
Ин тозаи арӯсро тарозӣ
Доне ки ман он сухан шиносам
Ки абёти нав аз куҳан шиносам
То даҳ диҳӣ ғароибат ҳаст
Даҳ панҷ занӣ раҳо кун аз даст
Бингар ки зи ҳуққаи тафаккур
Дар мурсала ки май кашӣ дар
Туркии сифати вафоӣ мо нест
Тарконаи сухани сазоӣ мо нест
Он каз насаб баланд зояд
ӯро сухани баланд бояд
Чун ҳалқа шоҳ ёфт гӯшам
Аз дил ба димоғ рафт ҳушам
На Зуҳра ки сари з хат битобам
На дида ки раҳ ба ганҷ ёбам
Саргашта шудам дар он хиҷолат
Аз сустии умру заъфи ҳолат
Каси муҳаррам на ки роз гӯям
Венаи қисса ба шарҳ боз гӯям
Фарзанди Муҳамади Низомӣ
Он бар дили ман чу ҷони гиромӣ
Ин нусха чу дили ниҳод бар даст
Дар паҳлавии ман чу соя бинишаст
Дод аз сари меҳри пои ман бӯс
Кӣ онкӣ задӣ бар осмони кӯс
Хусрави ширин чу ёд кардӣ
Чандини дили халқ шод кардӣ
Лайлии маҷнӯн бибоядат гуфт
То гавҳар қӣматӣ шавад ҷуфт
Ин нома нағз гуфта беҳтар
Товуси ҷавона , ҷуфтаи беҳтар
Хоссаи мулкӣ чу шоҳи ширвон
Ширвон чаҳ ки шаҳриёри Эрон
Неъмати даҳу пойгоҳ соз аст
Сарсабз куну сухан навоз аст
Ин нома ба нома аз ту дархост
Биншину тароз нома кун рост
Гуфтам сухан ту ҳаст бар ҷой
эй оина рӯй оҳанӣни рой
Лекин чаҳ кунам ҳавои ду ранг аст
Андешаи фароху сина танг аст
Даҳлези фасона чун буд танг
Гардад сухан аз шуд омадани ланг
Майдони сухани фарох бояд
То табъи саворӣ ӣӣ намояд
Ин оят агарчӣ ҳаст машҳур
Тафсир нишот ҳаст азуи давр
Афзор сухани нишот ва ноз аст
Зини ҳардуи сухани баҳона соз аст
Бар шефтагӣу банду занҷир
Бошад сухани бараҳнаи дилгир
Дар марҳалае ки раҳ надонам
Пайдост ки нукта чанд ронам
На боғ ва на базми шаҳриёрӣ
На равад ва на май , на комгорӣ
Бар хушкии регу сахтии кӯҳ
То чанд сухан равад дар андӯҳ ?
Бояд сухан аз нишот созӣ
То байт кунад ба қиссаи бозӣ
Ин буд каз ибтидои ҳолат
Кас гирд нагашташ аз малолат
Гӯяндаи зи назм ӯ пар ифшоанд
То ин ғоят нагуфта зон монад
Чун шоҳи ҷаҳон ба ман кунад боз
Кин нома ба ном ман бипардоз
Бо ин ҳамаи танагии масофат
Онҷоаши расонам аз латофат
Каз хондан ӯ ба ҳазрати шоҳ
Резад гуҳар насуфта бар роҳ
Хонандааш ар фусурда бошад
Ошиқ шавад ар намурда бошад
Бози он халафи Халифаи зода
Кин ганҷ ба дӯст дар кушода
Як донаи аввалин футуҳам
Як лолаи охирин сабӯҳам
Гуфт эй сухани ту ҳамсари ман
Яъне лақабаши бародари ман
Дар гуфтани қиссае чунин чуст
Андешаи назмро макун суст
Ҳарҷо ки ба дасти ишқи хуонеи сет
Ин қисса бар ӯ намак фишонӣ сет
Гарчи намак тамом дорад
Бар суфраи кабоб хом дорад
Чун суфтаи хораш ту гардад
Пухта ба гузориш ту гардад
Зебору ӣӣ бад-ӣни никуӣ
Ва онгоҳи бад-ӣни бараҳнаи рӯ ӣӣ
Кас дар на ба қадар ӯ фишондаи сет
Зин рӯй бараҳнаи рӯ ӣ мондаи сет
Ҷонаст ва чу кас ба ҷони нкўшд
Пероҳани орияти напушад
Перояи ҷони зи ҷони тавон сохт
Каси ҷони азизро нияндохт
Ҷони бахши ҷаҳонёни дами тест
Венаи ҷони азизи муҳаррами тест
Аз ту амали сухани гузорӣ
Аз бандаи дуои зи бахти ёрӣ
Чун дили диҳӣ ҷигар шунидам
Дил дӯхтам ва ҷигар даридам
Дар ҷустани гавҳари истодам
Кон кунадаму кимиёи кушодам
Роҳӣ талабед табъи кӯтоҳ
Ки андешаи бад аз дарозии роҳ
Кӯтаҳтар аз ин набӯд роҳӣ
Чобуктар аз ин миёна гоҳе
Баҳр ӣаст сабк вале раванда
Моҳии ш на мурда балки зинда
Бисёр сухани бад-ӣни ҳаловат
Гӯйанд ва надорад ин тароват
Зини баҳри замири ҳеҷ ғаввос
Бар норади гавҳар ӣ чунин хос
Ҳар байтӣ аз ӯ чу руста дар
Аз айби тиҳӣ ва аз ҳунари пар
Дар ҷустан ин матоъи нағзи м
Як мӯӣ набӯд пои лғзи м
намегуфтаму дил ҷавоб ме дод
Хоридму чашма об ме дод
Дахлӣ ки зи ақл дарҷ кардам
Дар зевар ӯ ба харҷ кардам
Ин чори ҳазор байти аксар
Шуд гуфта ба чори моҳи камтар
Гар шуғл дигар ҳаром будӣ
Дар чордаҳи шаби тамом будӣ
Бар ҷилваи ин арӯси озод
Ободтар онкӣ гуяд обод
Ороста шуд ба беҳтарини ҳол
Дар слхи раҷаб ба сӣу фии дол
Таърихи аён ки дошт бо худ
Ҳаштод ва чаҳор баъди панҷсад
Прдохтмш ба нағзи корӣ
Ва андохтмши бад-ӣни иморӣ
То каси набард ба сӯй ӯ роҳ
Алои назари мубораки шоҳ