Биёи соқӣ аз май маро маст кун
Чу май дар диҳии нақл бар даст кун
Аз он май ки дилро бирав хуш кунам
Ба дӯзах дараш талқ оташ кунам
Барӯманди боди он ҳумоюни дарахт
Ки дар соя ӯ тавон баради рахт
Гуҳ аз мива ороиш хон диҳад
Гуҳ аз сояи осоиш ҷон диҳад
Ба миваи расидаи баҳории чунин
з равнақ мефитод кории чунин !
Чу шуд борвари миваи дори ҷавон
Ба дасти табар доданаш чун тавон
Зимистон бурун рафт ва омад баҳор
Баровардаи сабзаи сар аз ҷӯйбор
Дигар бора сарсабз шуд хоки хушк
Бунафшаи бромихти анбар ба машк
Ба анбари харии наргиси хўобнок
Чу кофуртар сар бурун зад зи хок
Кушодами ман аз қуфли ганҷинаи банд
Ба саҳро илм баркашидам баланд
Ниҳони пайкари он ҳотифи сабзи пӯш
Ки хонд сарояндаи онрои сурӯш
Ба овоз пӯшидагон гуфт хез
Гузориш кун аз хотири ганҷи рез
Ки чун рӯмӣ аз зангӣ онкин кашид
Сикандари куҷои Рахш дар зин кашид
Гзорндаҳи достони дарӣ
Чунин дод назми гузориш гарӣ
Ки чун фаррухии шоҳро гашти ҷуфт
Чу гулнор хандид ва чун гули шкФт
Дргнҷ бикшод бар ганҷи хоҳ
Тавонгар шуд аз ганҷу гавҳари сипоҳ
Бросўди як ҳафта бар ҷои ҷанг
Ба ёқӯт меранг дод озаранг
Чу саққои борону фарроши бод
Заданд обу рафтанди раҳи бомдод
Шуд аз роҳ ӯ гирди бархеста
Ки бегирд ба роҳи ороста
Чу бегирд шуд роҳро кард роҳ
Даромад ба зини шоҳи гетии паноҳ
Рўору занон ноӣ заррин заданд
Саропарда бар пушт парвин заданд
зи дарёии аФрнҷаҳ то равад нил
Биҷӯш омад аз бонги табли раҳил
Дроиндаҳ ҳар сӯ дароӣ шутур
зи бонги тиҳии мағзро кард пар
Даҳони ҷлоҷл ба ҳрои зар
зи шӯри ҷарас гӯшҳо карда кар
Ба мавкиби равони лашгар аз ҳар канор
На чандон ки донад каси онрои шумор
Ҷаҳондор дар мавкиби хоси хеш
Хромндаҳ бар Кебеки раққоси хеш
Чу лухтии замини зи он тараф дар навишт
зи паҳлавӣ водӣ даромад ба дашт
зи баси рояти ангезии сурху зард
Муқарнас шудаи гунбади лоҷувард
зи саҳрои ғанимати баровардаи кӯҳ
з гавҳар кашӣдан ҳиўнони сутӯҳ
зи баси ганҷи огндаҳ бар пушти пел
Ба сад ҷои пули баста бар равад нил
Бад-ӣни фаррухии шоҳи фирӯзманд
БроФрохтаҳи сар ба чархи баланд
Ба Миср омаду Мисрёнро навохт
Ба ойини худ кори он шаҳри сохт
Вази онҷо равон шуд ба дарёи канор
Пазируфти як чанде онҷои қарор
Ба ҳар манзилии ков илм баркашид
Дар он манзил омад иморати падед
Ба ганҷ ва ба фармон дар он реги бум
Иморат басӣ кард бар расми рӯм
Бар ободии роҳ май баради ранҷ
Бар он рег май рехт чун реги ганҷ
Нахустин иморат ба дарёи канор
Банно кард шаҳрӣ чу хуррами баҳор
Ба ободӣу равшанӣ чун биҳишт
Ҳамаш ҷои бозор ва ҳам ҷои кишт
Ба Искандари он шаҳр чун шуд тамом
Ҳам Искандария ш ниҳоданд ном
Чу пардохт он нағзи бунёд ро
Ки монанд шуд Мисру Бағдод ро
Ба Юнон шудани гашти азмаши дуруст
Ки он ҷо равад мард коед нахуст
зи дарё гузар кард ва омад ба рӯм
Ҷаҳони нарм дар зери меҳраш чу мум
Бидон мум чун рағбаташи хостӣ
Бкрдии азу ҳар чаҳ май хостӣ
Бузургони рӯм офарин хон шуданд
Бар он гавҳарӣ гўҳроФшон шуданд
Ҳамаи шаҳр Юнон биёростанд
Ки диданди азу ончӣ ме хостанд
Нишонданд мутриб , фишонданд мол
Ки омад чунон бозӣ ӣӣ дар хаёл
Мухолифи шикани шоҳи пирӯзи бахт
Ба фирӯзи фолии баромад ба тахт
зи фирӯзии давлати комгор
Нишот нав ангехт дар рӯзгор
Басии армағонии зи тороҷи занг
Ба ҳар сӯ фиристод бевазну санг
зи ганҷӣ ки ӯро фиристод даҳр
Ба ҳар гунҷадоне фиристод баҳр
Чу навбат ба сарбахш доро расед
Шутури бори зар то Бухоро расед
Гузин кард мардӣ ба фарҳангу рой
Ки ойини он хизмати оради биҷой
Гузид аз ғанимати троиФи басӣ
Каз он сон набинад троиФ касе
Гиронмояҳоӣ ки бошад ғариб
зи мркўбу гавҳари зи дебоу таййиб
Бурун аз тибқҳои пари зари хушк
Ба сандӯқи анбар , ба харвори машк
Яке хирман аз сими бгдохтаҳ
Яке хонаи кофури носохта
зи авди гиреҳи борҳои бастаи танг
Ки ҳар бор аз ӯ буд сад ман ба санг
Мурассаъи басии теғи гавҳар нигор
Нмтҳои заррофаи обдор
Канизони чобук , ғуломони чуст
Ба ҳангоми хизмат гарӣ тундараст
Ҳамон тахтҳои мклли зи оҷ
Ба гавҳар бар омўдаҳ бо тавқу тоҷ
Асирони занҷир бар поу даст
Ба болоу паҳно чу пелони маст
зи гӯши бурӣдаи шутури борҳо
зи сарҳои пари коҳи харворҳо
зи пелони пайкори даҳ зиндаи пел
Гуҳи разми ҷавшанда чун равад нил
Бад-ӣни сони гиронмояҳои сира
Фиристод бо қосидии яксара
Чу омад фиристодаи роҳи санҷ
Ба дорои супурди он гиронмояи ганҷ
Шикваед дорои зи нзлии чунон
Ҳасадро бирав тезтар шуд Аннан
Пазируфти ганҷина бе қиёс
Пазируфтаро номад аз ваии сипос
На бар ҷои худ посухӣ соз кард
Дар кини пӯшидаро боз кард
Фиристодаи он посухи срсрӣ
Напушед бар рои Искандарӣ
Сикандар шуд озурда аз кор ӯ
Наоне ҳаме дошт озор ӯ
зи пирӯзии давлату ҷоҳи хеш
Набӯдаш сари кини бадхоҳи хеш
з ҳар сӯи хабар трктозӣ намӯд
Ки рӯмӣ ба зангӣ чаҳ бозӣ намӯд
з ҳар кишварӣ қосидон тохтанд
Бад-ӣни чирагӣ таҳният сохтанд
Дар таъна бар рӯмён баста шуд
Ҳамон рӯмӣ аз баддилӣ руста шуд
Замона чу оҷиз навозӣ кунад
Ба тунди аждаҳои мӯр бозӣ кунад
Дар ин Асияи донаи бинии басӣ
Ба навбат дар оси афканди ҳаркасӣ