Биёи соқии он оташи тавбаи сӯз
Ба оташи гуҳи мағзи ман бар фурӯз
Ба маҷлис фурӯз ӣ дилами хуш буд
Ки чун шамъ бар фарқами оташ буд
Хирадмандро хӯбӣ аз дод ӯст
Паноҳи худои эмин обод ӯст
Касе кови бад-ӣн малик хурсанд нест
Ба наздики доно хирадманд нест
Хиради нек ҳамсоя шуд , он бадаст
Ки ҳамсояи кӯии нобахради сет
Чу дар кӯии нои бихаради ани дами занӣ
Ба ар достони хирад кам занӣ
Дарини даҳ касе хона обод кард
Ки гардани зи деҳқонӣ озод кард
Ту низ ар наҳй бори гардани зи дӯш
зи гардани занони брнёрии хурӯш
Чу дарё ба сармоя хеш бош
Ҳам аз буд худ суди худ бар тарош
Ба меҳмонии хеш то рӯзи марг
Дарахтии шӯ аз хештани сози барг
Чу пелаи зи барг касон хӯрд газ
Ҳама тан шуд ангушт ва қӣ кард боз
Гзорндаҳтар перӣ аз мӯбадон
Гузориш чунин кард бо бхрдон
Ки чун шоҳ рӯм омад ороста
Ҳамаш теғ дар даст ва ҳам хоста
Хабар гарм шуд дар ҳамаи марзу бум
Ки омад буруни аждаҳоеи зи рӯм
Ба пархоши дорои сари афрохта
Ҳамаи олати доварии сохта
Ҷаҳонро бад-ӣни муждаи наврӯз буд
Ки бедоди дорои ҷаҳони сӯз буд
Азуи буму кишвар ба якборагӣ
Сутӯҳ омаданд аз ситамкори ?гий
зи дорои парастии маниши хостаҳ
Ба меҳр Сикандар биёроста
Чу дорои дарёи дили огоҳи гашт
Ки мавҷи Сикандари зи дарёи гузашт
зи перони равшани дили рои зан
Брорости пинҳони яке анҷуман
з ҳар кордонӣ барои дуруст
Дар он доварии чорае бози ҷуст
Ки бадхоҳро чун дароради шикаст
Бади чархро чун кунад бози баст
Чаҳ афсуни дромўзд аз раҳнамӯн
Ки ояд зи кори Сикандари бурун
Чу дар ҷанги пирӯзяши дида буд
зи пирӯз ҷангяш тарсида буд
Накардаш дар он кори каси чора Эй
Нахурдаш ғамии ҳеҷ ғмхўораҳ Эй
Чу дониста буданд ков саркаш аст
Ба сўзндгии гарм чун оташ аст
Суханҳои каси дрнёрд ба гӯш
Дар он кор буданд яксар хамӯш
Ба тухма дар аз зангаи шоўрон
Сиррӣ буд номии зи номи оварон
Фиребурзи номӣ ки аз фару брз
Тани ҷавшанаш буду бозуии гурз
Ба байъат дар он анҷумани гоҳ буд
зи аҳволи пешинаи огоҳ буд
Сано гуфт бар гоҳ ва бар базми шоҳ
Ки ободи бод аз ту ин базмгоҳ
Мабодои тиҳии олам аз номи ту
Ҳамон ҷунбиши давр аз ороми ту
Гузаштаи ниёии ман аз аҳди пеш
Чунин гуфт бо ман дар андарзи хеш
Ки чун кард Кайхусрави оҳанги ғор
Хабар дод аз он ҷоми гавҳар нигор
Ки дар толеъи зуди мо , то на дайр
Фурӯд ояд ахтари зи боло ба зер
Бурун ояд аз рӯми гардани кашӣ
Занад дар ҳар оташкадаи оташӣ
Ҳамаи малики Эрон бадаст оварад
Ба тахт каён барнишаст оварад
Ҷаҳон гирад ва ҳам намонад ба ҷой
Саранҷоми рӯзии даройади зи пой
Мабодо ки ин марди рӯмии нажод
Дар он қолаб уфтад ки ҳаргиз мабод
Ба ар шоҳ бар ях занад ном ӯ
Наёрад дар ин кишвари ором ӯ
Набояд казу давлат ояд ба ранҷ
Ки муфлис ба ҷон кӯшад аз баҳри ганҷ
Фиребӣ фиристад ки тоъат кунад
Ба як рӯм танҳо қаноат кунад
Фиреби хуш аз хашм нохуш бааст
Барафшондани об аз оташ бааст
Макун такя бар зӯри бозуии хеш
Нигаҳдори вазни тарозуии хеш
Бар оташи мёўр ки кин оварад
Скоҳн бар оҳан камӣн оварад
Агар саҳм ширӣ биафтад зи шер
Ҳрўни астарии мағзаши орад ба зер
Ба номӯс шояд ҷаҳони доштан
Ва зон ҷост роят барафроштан
Буруни Ораш аз даъвии ҳамсарӣ
Казин поя доро кунад сарварӣ
Ҳар он ҷӯ ки бо зар буд ҳам айёр
Ба нархи зари орандаши андари шумор
Басои шери дарандаи сҳмнок
Ки аз нӯки хории даройад ба хок
Чу бо каждумии гарм кинӣ кунӣ
Мубини хирадаш ар хурда бинӣ кунӣ
Биандеш аз он пашшаи неши дор
Ки намрудро гуфт сари пеши дор
Ҷаҳони он касе рост кандар набард
Паии марди бгзошт бар ҳеҷ мард
Гурусна чу бо сайр хоед кабоб
Ба фарбеҳтарин захмии оради шитоб
На бегона , гар ҳаст фарзанду зан
Чу ҳам ҷома гардад , шавад ҷома кун
Чу шуд ҷома бар қади фарзанди рост
Набояд дигар меҳри фарзанди хост
Чу болои براردи гиёҳи баланд
Сеӣ сарвро бошад аз ваии газанд
зи панд бузургон набояд гузашт
Суханро варақ дар набояд навишт
Ки чун озмуда шавад рӯзгор
Ба ёд оядат панди омӯзгор
Сголшгарӣ ков насиҳат шунид
Дар чораро дар кафи оради калид
Шаҳ аз панди он пери полудаи мағз
Ҳаросон шуд аз кори он пои лғз
Валикин накишт оташи гарм ро
Ба сар кӯчакӣ дошт озарм ро
Шуд аз гуфта ройзани хашмнок
Бипечед чун мор бар рӯй хок
Гиреҳи барзади абрӯии пайваста ро
Кушод аз гиреҳи чашм дар баста ро
Дарав дид чун аждаҳо дар гавазн
Ба чашмӣ ки давр уфтад аз санги вазн
Ки дар ман чаҳ нарми оҳании дида Эй
Ки пӯлод ӯро писандида Эй
Намое ба ман мардии аҳли рӯм
Раҳи кӯҳи оташи барорӣ ба мум
Уқобон ба бозӣу Кебекон ба ҷанг
Сари бози бозони дарорад ба нанг
Чаҳ бандами камар дар масоф касе
Ки дорам камари баста чун ӯ басӣ
Далер ӣ кунад бо ман он нои далер
Чу гӯри грозндаҳ бо шарзаи шер
Сараши лекин онгаҳ дар ояд зи хоб
Ки шер аз таниш хӯрда бошад кабоб
Буд хояи мурғи сахту гарон
На бо путку хоиски оҳангарон
Ки донист кин кӯдаки хурдсол
Шавад бо бузургони чунин бадсигол
Ба аввали қадаҳи дардии орад ба пеш
Гузорад шикваи ману шарми хеш
Ба худ нангро раҳнамӯнӣ кунам
Ки пеши забунон забунӣ кунам
Агар худ шавад ғарқа дар заҳри мор
Нахоҳад наҳанг аз вазағ зинҳор
зи рӯмии куҷои хезади он дасти зӯр
Ки киштӣ бурун ронад аз оби шӯр
Бшўронди авранги хуршед ро
Таманно кунад ҷои ҷамшед ро
Ба тороҷи Эрони براردи илм
Баради тахти Кайхусраву ҷоми ҷам
Шикваи каён беш бояд ниҳод
Қадам дар хури хеш бояд ниҳод
Саг кист рӯбоҳи нои зӯри манд
Ки шери жёнро расонади газанд
зи шерон буд рӯбаҳонро наво
Нахандад замин то нигаред ҳаво
Тиҳии дасти кови моя дорӣ кунад
Чу лангӣаст ков роҳворӣ кунад
Ту худ неки доне ки бо ин шиква
зи як Тифл рӯмӣ ниёем сутӯҳ
Ба дасти ғуломони масташи даҳум
Ба чӯби шубонони шикасташи даҳум
Ҳзбрӣ ки аз саг забунӣ кунад
Хари пер бо ӯ ҳрўнӣ кунад
Уқобӣ ки аз пашша гирад гурез
Гар афтоданаш ҳаст гӯ бар мхиз
Палангӣ ки тарсади зи рӯбоҳи пер
Бшўроди мағзаш ба сарсоми тир
Бибинӣ ки фардои ман пели зӯр
Сараш чун сипорам ба сами сутур
Ки бошад забунии хароҷии сиррӣ
Ки ҳамсар буд нои баланди афсарӣ
Ншинндаҳ бар базмгоҳи каён
Манам тоҷ бар сари камар бар миён
Киро ёргӣ каз сари гуфтугӯӣ
зи ман ҷой обо кунад ҷустуҷӯӣ
Кулоҳи каёни ҳам каёнро сазад
Дарин хаз тани рӯмён кӣ хазад
Ман аз тухмаи баҳману пушт кӣ
Чаро тарсам аз рӯмии сусти пай
зи рӯйин дизу дръи Исфандиёр
Бар авранги заррини манам ёдгор
Агар боз гардад ба пешинаи роҳ
Бар ӯ рӯз равшан нагардад сиёҳ
Вагар киштии орад ба дарёии ман
Сиррӣ бинад афканда дар пои ман
Чу дарё ба талхии ҷавобаши даҳум
зи хокаши ситонам ба обаши даҳум
Аз он абри осии чунон резами об
Ки норад дигар даст бар офтоб
Ситезанда чун рӯсто ӣӣ буд
Шикасташ ба аз мумиё ӣӣ буд
Хар аз зини зар ба ки полон кашад
Ки то рахти хари банда осон кашад
Ман он сайдро кардаам сарбаланд
Маниши боз дар гардани орми каманд
Ту эй мағзи пусидаи солхўрд
зи густохии хусравони бози гирд
На чобук шуд ин чобукии сохтан
Камандӣ ба кӯҳӣ дар андохтан
Чароғӣ ба саҳро барафрӯхтан
Фалакро ҷҳондории омухтан
Макаши ҷуз ба андозаи хеши пой
Ки ҳар гавҳариро падедаст ҷой
Қабои ков на дар хӯрд боло буд
Ҳам ингораи дуздидаи коло буд
Туро фатрати перӣ аз ҷои барад
Куҳан гаштагӣ т аз сари рои барад
Чу пер куҳан гардад озурдаи пушт
зи найзаи Асо ба ки гирад ба мушт
зи перӣ дигаргун шавад рои нағз
Фаромӯши кории даройад ба мағз
зи перони ду чизи сет бо зебу соз
Яке дар ситудон яке дар намоз
Ҷаҳон бар ҷавонони ҷанги озмоӣ
Раҳо кун фурӯкаши ту перонаи пой
Тани нотавон кӣ саворӣ кунад
Силеҳи шикаста чаҳ ёрӣ кунад
Сипаҳ ба ки бурно буд зон ки пер
Миёнҷӣ кунад чун расад теғу тир
Ба ҳангом худ гуфт бояд сухан
Ки бевақт бар новирди норбн
Хурӯсӣ ки бегаи наво бар кашид
Сарашро пгаҳи боз бояд бурид
Забон банд кун то сари оре ба сар
Забони хшг ба то гулӯи гоҳ тар
Сар бе забони ков ба хӯнтар буд
Бааст аз забонӣ ки бесар буд
Забонро нигаҳдор дар коми хеш
Нафас бар мазан ҷуз ба ҳангоми хеш
Забон ба ки ӯ ком дорӣ кунад
Чу комаш расад комгорӣ кунад
Забони тарозу ки шуд рости ном
Аз он шуд ки берун наёяд зи ком
Чу аз коми худ гомӣ ояд бурун
Ба ҳар сӯ ки ҷунбад шавад сарнигӯн
Басои гуфтаниҳо ки бошад наҳуфт
Ба дигари забон боядаш боз гуфт
Ба гуфтан касе ков шавад сахт кӯш
Ниўшндаҳро дрнёид ба гӯш
Сухан ба ки бо соҳиби тоҷу тахт
Бигӯянд сахтаи нгўинди сахт
Чу зини гӯнаи тундӣ басӣ кард шоҳ
Пушаймон шуд он пер ва шуд узри хоҳ
Хатарҳост дар кори шоҳони басӣ
Ки бо шоҳ хешӣ надорад касе
Чу аз кӣнае бар фурӯзанд чеҳр
Ба фарзанди худ бар наёранд меҳр
Ҳамоно ки пайванди шоҳи оташи сет
Ба оташ дар аз давр дидани хуши сет
Насиҳати мувофиқ буд шоҳ ро
Гар аз кибр холӣ кунад роҳ ро
Насиҳатгарӣ бо худованди зӯр
Буд тухмии афканда дар хоки шӯр
Чу огоҳи гашти он насиҳати гузор
Ки аз панд ӯ гарм шуд шаҳриёр
Суханро дигаргуна бунёд кард
Ба ширини забони шоҳро ёд кард
Ки дорои даври ошкорои туе
Мухолиф чаҳ дорад ? чу дорои туе
Ки бошад Сикандар ки оради сипоҳ
зи дороӣ давлат сетанд кулоҳ
Турои ин кулоҳи осмони дӯхтаи сет
Ситораи чароғи ту афрӯхтаи сет
Кулӯхӣ ки бо кӯҳ созад набард
Ба сангии тавон зу баровард гирд
Дарахти каду то на баси рӯзгор
Кунад даъвии ҳамсарӣ бо чанор
Чу гардад з дулоба на?ил сайр
Расани баста дар гардан ояд ба зер
Каду ӣӣаст ӯ гардани афрохта
зи соқи гёиии расани сохта
Расан зуд пӯсад чу бошад гиёҳ
Дигар бораи далваши дроФтд ба чоҳ
Чу хуршеди машъали дарорад ба боғ
Ба парвонагӣ пеш мерад чароғ
Ба ҳангоми сари панҷаи рӯбоҳи ланг
Чигуна наад пои пеши паланг
Гиреҳи зи абрӯии хеш бар гӯша на
Ки бар гӯшаи беҳтари камонро гиреҳ
Ба оҳистагии кори олам бар ор
Ки дар кор гармӣ наёяд ба кор
Чароғ ар ба гармии ниФрўхтӣ
На худро на парвонаро сӯхтӣ
Хамири омадау оташи андари танур
Набошад зи нон то даҳани роҳи давр
Шикеб оварад бандҳоро калид
Шкибндаҳро кас пушаймон надид
На некӯи сети шатранҷи бад бохтан
Фарс дар таку пел дар тохтан
Басо равад каз захм хӯрдани шикаст
Ки то захма равадӣ омад ба даст
Ту шоҳии қиёси ту афзӯн кунам
Ҳисоби ту бо дигарон чун кунам ?
Ба таъзими дорои ҷаҳони дидаи мард
Басии гӯнаи зини достон ёд кард
Ҷаҳондори дорои ҷӯшидаи мағз
Нашуд нарми дил зон суханҳои нағз
Дар он тундӣу оташ афрӯхтан
Каз ӯ хости мағзи сухан сӯхтан
Талаб кард коед зи девони дабир
Ба кор оварад машкро бо ҳарир
Дабир нависанда омад чу бод
Навишт ончии доро бадв кард ёд
Равон кард калаки шабаҳи ранг ро
Бабради оби Монӣу Аржанг ро
Яке номаи нағз пайкар навишт
Ба нағзӣ ба кирдори боғи биҳишт
Суханҳоӣ аз теғи пӯлод тар
Забон аз сухани сахти бунёд тар
Чу шуд номаи нағзи пардохта
Бар ӯ меҳр шоҳона шуд сохта
Расонандаи номаи хусравон
зи доро ба Искандар омад равон
Бадв дод нома чу сар боз кард
Дабир омаду хондан оғоз кард