Биёи соқии он арғавонии шароб
Ба ман даҳ ки то масти гирдами хароб
Магар зон харобии навоеи занам
Хроботёнро салоеи занам
Марои Хизри таълимгар буд дӯш
Ба розӣ ки номади пазиро ӣ гӯш
Ки эй ҷомагии хори тадбири ман
зи ҷоми сухани чошнии гири ман
Чу сӯсани сар аз бандагии тофта
Нам аз чашма зиндагӣ ёфта
Шунидам ки дар номаи хусравон
Сухан ронад хоҳӣ чу оби равон
Машав нописандидаро пеши боз
Ки дар парда каж насозанд соз
Писандидагӣ кун ки бошӣ азиз
Псндидгонти писандида низ
Фурӯи бурдани аждаҳо бе диранг
Бинбоштн дар даҳони наҳанг
Аз он хуш тар ояд ҷаҳони дида ро
Ки бинад ҳамеи нописандида ро
магӯӣ ончии доноӣ пешина гуфт
Ки дар дар нишоед ду сӯрохи сифт
Магар дар гузарҳои андешаи гир
Ки аз бози гуфтан буд ногузир
Дарин пеша чун пешвоӣ навай
Куҳани пешагонро макун пайравӣ
Чу неруии бикр озмоиит ҳаст
Ба ҳар беваи худро мёлои даст
Махӯр ғам ба сайдӣ ки нокарда Эй
Ки ихнӣ буд ҳар чаҳ нохӯрда Эй
Ба душворӣ ояд гуҳари сӯии санг
зи сангаши ту осон кӣ оре ба чанг ?
Ҳамаи чиз ар бенгарӣ лухти лухт
Ба сахтӣ бурун ояд аз ҷои сахт
Гуҳар ҷуст натавон ба осӯдагӣ
Буд нуқраи муҳтоҷи полудагӣ
Касе кови барад бартару хушки ранҷ
зи моҳӣ дирам ёбад аз гови ганҷ
Хами нуқраи хоҳӣу зарринаи ташт
зи хок Ироқат набояд гузашт
зи рай то диҳистону хоразм ва ҷанд
Нўндӣ набинӣ ба ҷуз лўр кунад
Бухорӣу хазарӣу гӣлӣ ва кард
Ба нони пора ҳар чор ҳастанд хирад
Нахезад зи Мозандарони ҷузи ду чиз
Яке деви мардуми яке дев низ
Наравед гиёҳии зи Мозандарон
Ки сад нӯк зубин набинӣ дар он
Ироқи дили афрӯзи боди арҷманд
Ки овозаи фазл азу шуд баланд
Аз он гул ки ӯ тоза дорад нафас
Арақи резае дар Ироқасту бас
Ту низ он бае пайки алавии нажод
Ки гирди ҷаҳон бар нагардӣ чу бод
Ба гўҳркнии тешаро тез кун
Арӯси суханро шукр рез кун
Ту гавҳар кун аз кони Искандарӣ
Сикандар худ ояд ба гавҳари харӣ
Ҷҳондорӣ ояд харидори ту
Ба зӯдӣ шавад бар фалаки кори ту
Харидор чун бар дар оради баҳо
Нишоед раҳи байъ кардани раҳо
Чу дарёи хиради гавҳар аз кони танг
Диҳад киштӣ дар ба як пораи санг
зи дарёӣ ӯ ганҷ гавҳар мапуаш
Дарӣ май ситони гавҳарӣ май фуруш
Миёнҷӣ чунон кун барои савоб
Ки ҳам сихи барҷо буд ҳам кабоб
Чу дилдорӣ Хизрам омад ба гӯш
Димоғи маро тоза гардид ҳуш
Пазирои сухан буд шуд ҷойгир
Сухан каз дил ояд буд дилпазир
Чу дар ман гирифт он насиҳат гарӣ
Забон баргушодам ба дар дарӣ
Ниҳодами з ҳар шеваи ҳангома Эй
Магар дар сухан нав кунам нома Эй
Дар он ҳайрати обод бе ёварон
Задам қуръа бар номи номовар ан
Ҳар ойӣна каз хотир ш тофтам
Хаёли Сикандар дарав ёфтам
Мубини срсрии сӯии он шаҳриёр
Ки ҳам теғи зан буд ва ҳам тоҷдор
Гуруҳяш хонанд соҳиби сарир
Вилояти ситон балки офоқи гир
Гуруҳеи зи девони дастур ӯ
Ба ҳикмати нбштнди маншур ӯ
Гуруҳеи зи покӣу дайнпарвар ӣ
Пазиро шудандаш ба пайғамбарӣ
Ман аз ҳар се дона ки доно фишонд
Дарахтӣ барӯманд хоҳам нишонд
Нахустин дар подшоиии занам
Дам аз кори кшўргшоиии занам
зи ҳикмати бророим онгаҳ сухан
Кунам тоза бо ранҷҳои куҳан
Ба пайғамбарии кӯбам онгаҳ дараш
Ки хонд худо низ пайғамбараш
Се дар сохтам ҳар дарии кони ганҷ
Ҷудогона бар ҳар дарии бардаи ранҷ
Бидон ҳар се дарё бидон ҳар се дар
Кунам домани олам аз ганҷи пар
Тароз ӣ нўонгизми андари ҷаҳон
Ки хоҳад з ҳар кишварии нўрҳон
Дареғ оядам кин нигорин навард
Буд дар сафинаи гирифтори гирд
Дар давлатии кӯ ? казин дсткор
Ба девор ӯ бар нишонам нигор
Прндии чунин зинда дораш кунам
зи гирди замин растгораш кунам
Бад-ӣни номаи номвари дайри боз
Бимонам бар ӯ ном ӯро дароз
Нишастани гуҳии созмши зини сарир
Ки бошад бирав ҷовдони ҷои гир
Ба ҳарфӣ мусаҷҷал кунам ном ӯ
Ки монад дарин ҷунбиши ором ӯ
На ҳарфӣ ки олами зи ёдаши барад
На борон бишӯяд на бодаши барад
Ба шартӣ ки чун ман дар ин дастгоҳ
Расонами сарашро ба хуршеду моҳ
Маро низ азу пойгоҳӣ расад
Ба андозаи сар кулоҳӣ расад
зи хуршеди равшани тавон ҷусти нур
Ки шуд роҳи сояи азин кори давр
Ғлиўожро бо кабӯтар чаҳ кор ?
Ба бози малик дар хураст ин шикор
Низомӣ ки назми дарӣ кор ӯст
Дарии назм кардан сазовор ӯст
Чунон гуяд ин номаи нағз ро
Ки равшан кунад хонданаши мағз ро
Дили дӯстонро бадви нури бод
Взўи дидаи душманони даври бод
Навогар навой чаковак буд
Чу душман занад , тези новак буд
Дар он доира кин сухан ронда ам
Дарунпарвар хешро хонда ам
Ки ин номаро нағз ва номӣ кунад
Гиромии кунишро гиромӣ кунад
Чунон бргшоиди пару бол ӯ
Ки неки ахтарии хезад аз фол ӯ
Нишоти андари орад ба хонандагон
Муфарраҳи расонад ба донандагон
Фусурдаи дилонро дарорад ба кор
Ғами олӯдагонро шавад ғмгсор
Навозиш кунад синаи хаста ро
Гушоиш диҳад кор дар баста ро
Гараш нотавонӣ таманно кунад
Худояш ба хондан тавоно кунад
Вагар ноумедяш гирад ба даст
Ба даст оварад ҳар умедӣ ки ҳаст
Ҳар онч аз худои хостами зини қиёс
Худо дод ва бар дода кардам сипос
Ҳумоюнтар он шуд ки ин базмгоҳ
Ҳумоюн буд хосса дар базми шоҳ