Биёи соқии он оби ёқӯти вор
Дар афкан бидон ҷоми ёқӯти бор
Суфолинаи ҷомӣ ки меҷон ӯст
Сафолини замини хок райҳон ӯст
Илм баркаш эй офтоби баланд
Хиромони шӯ эй абр мшгин паранд
Бинол эй дили раъд чун кӯси шоҳ
Биханд эй лаби барқ чун субҳгоҳ
Ба бор эй ҳавои қатраи ноб ро
Бигир эй садаф дар кун ин об ро
Баро эй дар аз қаъри дарёии хеш
зи тоҷи сар шоҳ кун ҷои хеш
Шаҳӣ ки орзӯманд миъроҷ туаст
Замини бӯс ӯ дрҳолтоҷ туаст
Сикандари шикваӣ ки дар ҷумлаи соз
Шикваи Сикандари бадви гашти боз
Замини зиндаи дори осмон зинда кун
Ҷаҳони гири душман пароканда кун
Тарафдори мағриб ба мардонагӣ
Қадари хони машриқ ба фарзонагӣ
Ҷаҳони паҳлавони нсрҳолдин ки ҳаст
Бар аъдои худ чун фалаки чираи даст
Мухолифи пас андеш ва ӯ пеши байн
Бидонадяш кам меҳр ва ӯ беш кин
Худованди шамшеру тахту кулоҳ
Се навбати зани панҷ навбати паноҳ
Ба рустами рикобӣ равон карда Рахш
Ҳам авранги пироӣ ва ҳам тоҷи бахш
Шаҳонро зи расмӣ ки ойин буд
Калиди оҳанӣни ганҷи заррин буд
Ҷуз ӯ коҳини теғ равшан кунад
Калид аз зару ганҷ аз оҳан кунад
Чу оби Фуроти ошкоронўоз
Чу сарчашмаи нили пинҳони гудоз
Агар соя бар офтоби афканд
Дар он чашмаи оташи оби афканд
Вагар моҳи навро баротӣ диҳад
зи нақси камолаш наҷотӣ диҳад
Гар анъом ӯ бар шуморад касе
Бидон то кунад шукри неъмати басӣ
зи шукри ваии он неъмати афзӯн буд
Вале неъматӣ беш аз ин чун буд
Фалаки вор бо ҳар ки бандади камар
Бар оби афканд чун заминаши сайр
Бирезад дар ошӯб чун меғ ӯ
Сари теғи кӯҳ аз сари теғ ӯ
Ҳар онч ӯ намӯда гуҳи корзор
На рустам намӯда на Исфандиёр
Салоҳи ҷаҳони он шаб омад падед
Ки аз муваллиди ин субҳ содиқ дамид
Куҷо гом зад хинги пидром ӯ
Замин ёфт сарсабзӣ аз гом ӯ
Ба ҳар доира кӯ зада трктоз
зи паргори хаташ гиреҳ карда боз
Барон буқъаи ков борагӣ тохта
Замини ганҷ қорун барандохта
Бар он диж ки ӯ роят ангехта
Сари кўтўол аз дижи овехта
Агар дигарон кослшон одамӣаст
Ҳамаи мардманд ӯ ҳама мардумӣаст
Надонам кас аз мардуми ршинос
Казон мардумӣ нест бар ваии сипос
зи баси нозу неъмат казу ронда анд
Вале неъмати оламаш хонда анд
Агар мурдае сари оради зи гӯр
Бигирад ҳамаи шаҳру бозори шӯр
Ҳазорон дили мурда аз адли шоҳ
Шавад зинда ва хасм ноед ба роҳ
Чу исои басии мурдаро зинда кард
Ба халқии чунин халқро банда кард
Ҷаҳон буд чун кони гавҳари хароб
Ба ободӣ афтод азин офтоб
Замини дӯзахӣ буд бекору кишт
Ба абрии чунин тоза шуд чун биҳишт
з ҳар неъматӣ коедаш нав ба нав
Диҳад бахши хоҳандагони ҷӯ ба ҷӯ
Ба ҳар некӯӣ чун хиради паии барад
Ҷаҳони ёди нек аз ҷаҳон кӣ буд
Гар аз нахл тӯбо расад дар биҳишт
Ба ҳар кӯшкии шохи анбари сиришт
Расад шарқ то ғарби эҳсон ӯ
Ба ҳар хонае неъмат хон ӯ
Зиҳии боргоҳӣ ки чун офтоб
зи машриқ ба мағриби расонади таноб
Ба Кайхусравии номаши афтодаи чуст
Насаб карда бар киқбодии дуруст
Ба ҳар водӣии кӯи Аннани тофта
Дар манеҳ ба доман дирам ёфта
зи кунҷаши замини кӣса бар дӯхта
Самани симу хайрии зари андӯхта
Куҷои ганҷи донеи пашизӣ дар ӯ
Ки аз ганҷ ӯ нест чизе дар ӯ
Чу аз тоҷ ӯ шуд фалаки сари баланд
Сараши бод аз он тоҷи фирӯзманд
Зиҳии Хизру Искандари коинот
Ки ҳам малики дории ҳам оби ҳаёт
Чу Искандарии шоҳи кшўргшоӣ
Чу Хизр аз раҳи афтодаро раҳнамоӣ
Ҳамаи чизи дорӣ ки он дархураст
Надории яке чиз ва он ҳамсараст
Чу дарё нагӯям гарони соя Эй
Ҳамоно ки чун кони гиронмоя Эй
Чу дар сайди шерони шиори афканӣ
Ба тирии ду пайкари шикори афканӣ
Чу дар ҷанги пелони гшоӣии каманд
Диҳии шоҳи қнўҷро пели банд
Агар шери гӯри афканди вақти зӯр
Ту шери афканӣ балки баҳроми гӯр
Чаҳ давлат ки дар банди кор ту нест
Чаҳ мақсӯди кон дар канор ту нест
Басои гардани сахти кимхти чарм
Ки шуд чун дўол аз рикоби ту нарм
Ду шахс эминанд аз ту к-эйӣ ба ҷӯш
Яке нарми гардани яке суфтаи гӯш
Ба узр аз ту бадхоҳи ҷон май барад
Бад-ӣни аҳди рояти ҷаҳон май барад
Чу баргашти гирди ҷаҳони рӯзгор
зи шаш Подшаҳ монад шаш ёдгор
Кулоҳ аз Каюмарси тахтгир
зи ҷамшеди теғ аз Фаридуни сарир
зи Кайхусрави он ҷом гетӣ намой
Ки аҳкоми анҷум дарав ёфт ҷой
Фурӯзандаи ойӣнаи гавҳарӣ
Намӯдори таърихи Искандарӣ
Ҳамон хотами лаъл бар дӯхта
Ба меҳри сулаймонии афрӯхта
Бад-ӣни гӯнаи шаш чиз дар ҳарфи тест
Гувоҳи сухани номи шаш ҳарфи тест
Ҷузи ин низ байнами туро шаш хисол
Ки бодии барӯманди азуи моҳу сол
Яке онкӣ аз ганҷи ороста
Диҳии орзӯҳои нохоста
Дуюми мардумӣ кардан бе қиёс
Ивази боз ноҷустан аз ҳақи шинос
Сеюм дил ба шафқати броростн
Ситамдидаро дод дил хостан
Чаҳоруми илм бар сурайё задан
Чу хуршеди лашгар ба танҳо задан
Ҳамон панҷум аз муҷрими узри хоҳ
з рӯй карами афв кардани гуноҳ
Шашуми аҳду паймон нигаҳдоштан
Вафои дорӣ аз ёд нагузоштан
зи ту шаш ҷиҳат берўоӣӣ мабод
Вази ин шаш хисолат ҷдоӣӣ мабод
Ба парвози маликати ду шоҳин ба кор
Яке дар хазинаи яке дар шикор
Ду мор аз барои ту тавфири санҷ
Яке мори муҳраи яке мори ганҷ
Ҷаҳони хсрўои зери ҳафт осмон
Тарафдори панҷуми тўӣӣ бе гумон
Ҷаҳонро ба фармони чандини билод
Сутун дар тести зоти алъмод
Ҳамаи шаб ки маи тўФ гардун кунад
Чароғи турои равған афзӯн кунад
Ҳамаи рӯзи хуршед бо тоҷи зар
Ба поини тахти ту бандади камар
Супоранда подшоҳӣ ба ту
Супурд аз ҷаҳон ҳар чаҳ хоҳӣ ба ту
Бидон дод маликат ки шоҳии кнбӣ
Чу довар шӯй дод хоҳӣ кунӣ
Ки бозӣ кунад бар парешаи зӯр
На пелӣ наад пой бар пушти мӯр
Сипос аз худованди гетии паноҳ
Ки бешаст аз ин қиссаи инсофи шоҳ
Ба инсофи шаҳ чашм дорам яке
Ки бинад дар ин достони андакӣ
Гар афсона Эй бинад аз кори давр
На соя бар ӯ густаранд на нур
Вагар бинад аз дар дар ӯ мавҷи мавҷ
Сарояндаро сари برارد ба авҷ
Дар ин гнҷномаҳи зар аз ҷаҳон
Калиди басӣ ганҷ кардам ниҳон
Касе кони калиди зари орад ба даст
Тилисми басӣ ганҷ донад шикаст
Вагар ганҷ пинҳон наёрад падед
Шавад хуррами охир ба заррини калид
Ту доне ки ин гавҳари ним сифт
Чаҳ ганҷина ҳо дорад андар наҳуфт
Нишот аз ту дорад гуҳар сифтанам
Сазовор туаст офарини гуфтанам
Хиради космонро замин ме кунад
Барин офарин офарин ме кунад
Чу фармон чунин омад аз шаҳриёр
Ки бар номи мо нақши банди ин нигор
Ба гуфтори шаҳи мағзро тар кунам
Бигуфт кони мағз дар сар кунам
Фиристам арӯсӣ бидон базмгоҳ
Казу чашм равшан шавад базми шоҳ
Арӯсии чунин шоҳро бандаи бод
Барон Фҳли офоқи фархундаи бод
Ба андозаи онкии наздику давр
Чароғи ҷаҳони тобро ҳаст нур
Гули боғи шаҳи олами афрӯзи бод
Чароғи шабаши машъали рӯзи бод
Даридаи даҳани бади сголш чу доғ
Забони сӯхтаи душманаш чун чароғ
Низомӣ чу давлат дар айвон ӯ
Шабу рӯзи бод офарин хон ӯ
зи чашми бади он каси наёбади газанд
Ки пайвастаи сӯзад бар оташи сапанд
зи саҳари он сароро наёбӣ хароб
Ки дорад суфолинае пари сдоб
Сдобу сапанди рақибони шоҳ
Дуоӣ Низомӣаст дар субҳгоҳ