Чун бузургони мо ки ба рзонти ройу диққати назар аз акобри адвори собиқ мустасноанд ба астқсоӣ ҳар чаҳ тамомтар дар ин боб тааммул фармуданд , рои анвари эшон бар уюби ин сират воқиф шуд . Лоҷарам дар забти амволу таровати аҳволи худ кӯшидаи наси танзилро ки « клўоу ашрбўоу лои тсрФўо »у дигар « ани аллоҳи лоиҳби алмсрФин » бошад , эмоми умӯр ва азоем худ сохтанд ; ва эшонро муҳаққиқ шуд ки харобии хонадонҳои қадим аз сахо ва исроф бӯдааст . Ҳар кас ки худро ба сахо шуҳра дод , дигари ҳаргиз осоиш наёфт : аз ҳар тарафи арбоби тамаъи бадв мутаваҷҷеҳ гирданд , ҳар як ба хуш омаду баҳонаи дигар ончӣ дорад аз ӯ метарошанд . Ва он мискини салими алқлб ба тараоти эшон ғарра мешавад , то дар андаки муддатии ҷамеъи маврӯсу мктсб дар маъраз талаф овараду номурод ва муҳтоҷ гардад . Ва онкии худро ба сирати бухл мстзҳр гардонид ва аз қасди қосидону аироми соилон дар паноҳ бухл гурехт , аз дардисари мардум халос ёфту умр дар хсбу неъмати гузаронид .

намефармойанд ки мол дар баробар ҷонаст , ва чун дар талаби он умри азиз мебояд кард , аз ақл давр бошад ки онро Маслан дар ваҷҳи пӯшидану нӯшидан ва хӯрдан ё осоиши бадани фонӣ , ё барои онкии дайгарӣ ӯро ситояд дар маъраз талаф оварад . Лоҷарам агар бузургӣ молӣ дорад ба ҳазор клбтини як Флўс аз чанги мурдаи регаши берун наметавон кашид . Тақдир кун ки агар маҷмӯи малики ройу қайсари он як шахсро бошад :

Ва ин байти лоиқи ин саёқаст :

Акнӯн аъиммаи бухл , ки эшонро бузургон зобит мегӯйанд , дар ин боби васоёи навиштау кутуб пардохтаанд .

Ҳикояти яке аз бузургони фарзанди худро фармӯда бошад ки ё банӣ аълами ани лафз « ло » изили алблоу лафз « нъм » язиди алнқм . Дайгарӣ дар асноءи васоё фармӯда бошад ки эй писари зинҳор бояд ки забон аз лафз « нъм : гӯши дорӣу пайвастаи лафз « ло » бар забони ронӣу яқини дорӣ ки то кори ту бо « ло » бошад кори ту боло бошад , ва то лафзи ту « нъм » бошад дили ту ба ғам бошад .

Ҳикоят . Якеро аз акобр ки дар сирвати қоруни замони худ буд аҷал дар расед . Умеди зиндагонӣ қатъ кард . Ҷгргўшгони худро ки Тифлони хонадон карам буданд ҳозир карданд . Гуфт : эй фарзандон , рӯзгории дароз дар касби моли заҳматҳои сафар ва ҳзр кашидааму ҳалқи худро ба сарпанҷаи гуруснагии фишурда то ин чанд динор захира кардаам ; зинҳор аз муҳофизати он ғофил мабошед ва ба ҳеҷ ваҷҳи даст харҷ бидон маёзед , ва яқин донед ки :

Агар касе бо шумо сҳн гуяд ки « падари шуморо дар хоб дидам қалия ҳалво мехоҳад » , зинҳор ба макр ӯ фирефта машавед ки он нагуфта бошаму мурда чизе нахурд .

Агар ман худ низ дар хоб бо шумо намоям ва ҳамин илтимос бикунам бидон илтифот набояд кард ки онро азғос аҳлом хонанд ; он деви намояд , ва ман ончӣ дар зиндагӣ нахурда бошам дар мурдагӣ таманно накунам . Ин бигуфт ,у ҷон ба хазонаи молики дӯзахи супурд .

Ҳикоят : аз бузургии дигар ривоят кунанд ки дар муомилае ки бо дайгарӣ дошт ба ду ҷӯи музоиқа аз ҳад дар гузаронид . ӯро манъ карданд ки « ин муҳақари бад-ӣни музоиқа наме арзад » гуфт : « чаро ман миқдорӣ аз моли худ тарк кунам ки марои як рӯз ва як ҳафта ва як моҳ ва як солу ҳамаи умр бас бошад ? » гуфтанд « чигуна ? » гуфт « агар ба намаки даҳум ( ва дар таом кунам ) як рӯз бас бошад ; агар ба ҳаммоми рӯми як ҳафта , агар ба Фсоди даҳуми як моҳ , агар ба ҷоруби даҳуми як сол , ва агар ба мехии даҳум ва дар девори занами ҳамаи умр бас бошад , пас неъматӣ ки чандини маслиҳат ман бидон манӯт бошад чаро бигзорам ки ба тақсир аз ман фӯт шавад ? »

Ҳикоят : аз бузургӣ ривоят кунанд ки чун дар хона ӯ нон пазанд як як нон ба дасти номуборак дар баробар чашм дорад ва бигӯед : « ҳаргизи халалӣ ба рӯзгорати мрсод ! » ва ба хозин сипорад . Чун буии нон ба хадаму ҳашам аш расад гӯйанд :

Ҳикоят : дар ин рӯзҳо бузурги зодае хирқае ба дарвешӣ дод . Магари тоънони хабари ин воқеаро ба самъи падараши срониднд . Бо писар дар ин боб итоб мекард . Писар гуфт « дар китобӣ хондам ки ҳарки бузургӣ хоҳад бояд ҳар чаҳ дорад эсор кунад » ; ман бидон ҳаваси ин хирқаро эсор кардам . Падар гуфт : « эй аблаҳ ! ғалат дар лафз эсорӣ кардае ки ба тсҳиФи хондае ; бузургон гуфтаанд : ҳарки бузургӣ хоҳад бояд ҳар чаҳ дорад анбор кунад то бидон азиз бошад ; набинӣ ки акнӯн ҳамаи бузургони анбор дорӣ мекунанд » ва шоир гуяд :

Ҳикоят : ҳам аз бузургони асри яке бо ғулом худ гуфт ки « аз моли худ порае гӯшти бустон ва аз он таомӣ бисоз то бихӯраму туро озод кунам . » ғулом шод шуд , барӣонеи сохту пеш ӯ оварад . Хоҷа ( об ) бихӯраду гӯшт ба ғуломи супурд . Дигар рӯз гуфт « бидон гӯшти нхўдобӣ мзъФр бисоз то бихӯраму туро озод кунам . » ғуломи фармони бараду бсохт ва пеш оварад . Хоҷа зҳрмор кард ,у гӯшт ба ғуломи супурд . Рӯзи дигари гӯшти музмаҳил шуда буд ва аз кори афтода . Гуфт « эй хоҷаи ҳасба ллаҳ бигзор то ман ба гардани худ ҳамчунон ғулом ту бошам ; агар ҳар оинаи хайрӣ дар хотир муборак мегузарад ба нияти худои ин гӯшти пораро озод кун ! »

Алҳақ бузургу соҳиби ҳзм касеро тавон гуфт ки эҳтиёти маоши бад-ӣни навъ ба тақдими расонад . Лоҷарам то дар ин дунё бошад азизи алўҷўду муҳтоҷи илайҳи зайд ва дар охират улувва дарҷоташ аз шарҳу ҳаду васф мустағнӣаст .