Ҳукамо фармӯдаанд ки нафаси инсониро се қувва мтбоинаст ки масдари афъол мухталиф мешавад : яке қувваи нотиқа ки мабдаи фикр ва тмиизаст ; дувуми қувваи ғазабӣ , ва он иқдом бар аҳўолу шавқи трФъу тасаллут буд , ва сеюм қувваи шаҳвонӣ - ки онро бҳимӣ гӯйанд - ва он мабдаи талаби ғизоу шавқ ба моклу мшорбу мнокҳ буд .
Ҳаргоҳи инсониро нафаси нотиқа ба эътидол буд дар зоти худу шавқ ба иктисоби маорифи яқинӣ , илми ҳикмат ӯро ба табаъият ҳосил ояд ;у ҳаргоҳ ки нафаси сабъӣ яъне ғазабӣ ба эътидол буду инқиёди оқилаи намояди нафасро аз он фазилати шуҷоат ҳосил ояду ҳаргоҳ ки ҳаракати нафаси бҳимӣ ба эътидол буду нафаси оқиларо мтобъти намояди фазляти иффат ӯро ҳосил ояд . Чун ин се ҷинси фазилат ҳосил ояд ва бо ҳам ммозҷ гирданд аз ҳар се , ҳолеи муташобиҳ ҳосил гардад ки камол фазойил бидон буд , ва онро фазилат адолат гӯйанд .
Ва ҳукамо , шуҷоъ касеро гуфтаанд ки дар ӯ нҷдту ҳиммати баланду сукӯни нафасу саботу таҳаммулу шаҳомату тавозуъу ҳамият ва риққат бошад . Он касро ки бад-ӣни хислати мавсуф буд сано гуфтаанду бад-ӣни восита дар миёни халқ сарафроз бӯда ва ин одатро қатъан ор надоштаанд балки зикри муҳориботу мақотилоти чунин касеро дар силк мадҳ кашидаанд ва гуфтаанд ки :
Сармояи мард мардонагӣ аст
Далерӣу родӣ ва фарзонагӣ аст