Дило то чанд аз ин сӯрати парастӣ
Қадам бар фарқ ҳастӣ зан ки рстӣ
Ғам ҳар бӯда ва нобӯда то чанд
Ҳикояти гуфтани беҳуда то чанд
Чу риндони хезу чобук дасте кун
зи ҷоми нестии сар масте кун
Раҳо кун ақлу рӯ девона мегирд
Чу мисатон бар дар майхона мегирд
Ки аз майхонаи ёбии рўшноӣӣ
Кунӣ бо покбозони ошноӣӣ
Дам аз ғами зан агар шодят бояд
Харобии ҷӯгар ободят бояд
Мазан чун нор дар хӯни ҷигари ҷӯш
Баӣ хоҳӣ чу ба пашмина мепӯш
Вагар хоҳии зи меҳнати растгорӣ
Бкмтр зон қаноат кун ки дорӣ
Сарири салтанат бедоварӣ нест
Ғами соҳиби кулоҳӣ срсрӣ нест
Бирав чашми ҳавасро майли даракаш
Пас онгаҳ хирқаро дар нили даракаш
Тамаъ густох шуд бонгӣ бар ӯ зан
Ҳавасро низ сангӣ дар сабуи зан
Аз он тарсам ки чун мибоидти мард
Ту ореи гирду дигар кас кунад хӯрд
Агар рӯҳати зи олоиш салим аст
Расӣдан дар сирот алмстқим аст
Вагар дар чоҳи нафаси уфтӣ ба хорӣ
Ту маъзӯрӣ ки биноӣии надорӣ
Дар ин манзил ки ҳам роҳаст ва ҳам чоҳ
Алойиқ ҳар яке ғӯлӣ аст бигурез
Чу мардони бораи давлати барангез
Ба афсуни хондан аз ин ғӯл бигурез
Чу товуси сробстони ҷонӣ
Чу бози ошёни ломаконӣ
Аз ин байғӯлаи ғӯлон чаҳ хоҳӣ
На ҷғдии хона дар вайрон чаҳ хоҳӣ
Дар ин киштӣ ки номаш зиндагонӣаст
Нафасро пеша дар ваии бодбонист
Нишоед хуфт фориғ дар шукри хоб
Фитодаи киштӣ аз соҳил ба гирдоб
Дар ин гирдоб натавон орамидан
Бибояд рахт бар ҳомӯн кашӣдан
Аз ин дарё машав як лаҳзаи эмин
Миннати худ ин ҳаме гӯям валикин
Бад-ӣни млоҳӣ ва ин нохдоӣӣ
Аз ин гирдоб кӣ хоҳии рҳоӣӣ
Ба бодии бишиканади бозори дунё
Ба корӣ менаёяд кори дунё
На ҷои тести зини дил гӯша бурдор
Раҳат пешаст рӯи раҳ тӯша бурдор
Турои ҷой дигар оромгоҳӣ аст
Вази ин созандатар об ва гиёҳӣ аст
Дар онҷои бинўоёнро буд кор
Дар он кишвари гдоёнро буд кор
Дар ӯ дармони фурӯашон дард хоҳанд
Тании борӣку рўӣӣ зард хоҳанд
Надорад саркашии онҷои рўоӣӣ
Ба корӣ ноед онҷои подшоӣӣ
Бар ин арса машав кжрў чу фарзин
Дағо бозаст гардун муҳра барчин
Адоӣ бад макун бо қавли каҷи бор
Ки оради бдодоӣии муфлисии бор
Агар хуши айшӣ вагар мустамандӣ
Дар ин даҳ рӯзаи коинҷои пои бандӣ
Чу анқои гӯшаи азлати нигаҳдор
Марв бар суфраи мардуми магаси вор
Тараддуд дар миёни халқ кам кун
Чу мардон рӯй бар девор ғам кун
Наме бинии камон чун гӯша гир аст
Бар ӯ овозаи зиҳ ногузир аст
Муҷаррад бош ва бар риш ҷаҳон ханд
зи мардуми бугсал ва бар мардумон ханд
Макун зан ҳар замон ҷангӣ менадуз
зи баҳри шаҳватӣ нанагӣ менадуз
Ки аз беғайритӣ ба порсоӣӣ
Бдиўсӣ наярзад кдхдоӣӣ
Ълоӣқ бар сари хокати нишонд
Муҷарради шӯ ки таҷредат раҳанд
Ғанимати мардро беоб ва рангӣ аст
Хушӣ дар олам беном ва нанагӣ аст
Хароби ободи дунё ғам наярзад
Ҳамаи сураши бик мотам наярзад
Дар ин саҳроӣ бепоён чаҳ пўӣӣ
Ғанимати зини раҳи вайрон чаҳ ҷўӣӣ
Аз ин манзил ки мо дар пеш дорем
Дилии хастаи равонӣ риш дорем
Биёбонеаст кӯ сомон надорад
Раҳе дорад ки он поён надорад
Бад-ӣни раҳи рафтанат корӣаст мушкил
На мақсӯдат на мақсад ҳаст ҳосил
Дар ин вайронагар сад ганҷи дорӣ
Вазин кошонагар сад ранҷи дорӣ
?герати Кайхусрав ҷамшед номаст
Варати халқи ҷаҳон яксар ғуломаст
Ба вақти кӯч ҳамроҳӣ наёбӣ
зи кӯҳии пурҳ коҳӣ наёбӣ
Чаҳ хуш мегуяд ин маънии Низомӣ
Ба рағбат бишинав эй ҷони гиромӣ
« ки молу малику фарзанду зану зӯр
Ҳама ҳастанд бо ту то лаби гӯр »
» раванд ин ҳамРаҳон чолок бо ту
Наёяд ҳечкас дар хок бо ту »
Куҷои он кӯ аз ин мотам нигаред
Кадомин сангдили зин ғам нигаред
Дар ин бустони гулу наргис ки бўӣӣ
Ҳамон сарв ва ҳамон сунбул ки ҷўӣӣ
Дилам мегардад аз гуфтани парешон
Вале чун бенгарӣ ҳаряк аз эшон
Рухи хӯбӣу чашми длстонист
Қади шухӣу зулфи нўҷўонист
Аз ин манзили ҳронкў бар нишинад
Касаши дигар дар ин манзил набинад
Ба вақти худ чу мардон кор дарёб
Машав ғофил ки ин гардандаи дулоб
Надорад кори ҷузи найранг созӣ
Фиғони зини ҳуққау зини ҳуққаи бозӣ
Яке аз мؤбдӣ пурсед дар роз
зи ҷаври чарх ва аз анҷому оғоз
Ҷавобаш дод аз аҳволи ин дайр
Ки доим мекунад гирди замини сайр
Ҳақиқати каси нишонеи бози надиҳад
Касе низ аз фалаки овози надиҳад
Агар чаҳ сусти Меҳрии зуд сайр аст
Чунин дар давр то дидааст дайр аст
Дар ин пардаи хирадро нест роҳӣ
Надорад дониши онҷои дастгоҳӣ
Бад-ӣни чашма ки нурат мефазояд
Бад-ӣни айвон ки даврат менамояд
Ба пои ҷисм чун шояд расӣдан
Ба боли рӯҳ май бояд паридан
Тилисмии ин чунин аз давр дидан
Куҷо шояд дар аҳкомаш расӣдан
Аз ӯ ҷузи давр сомонӣ набинӣ
Тар он ба ки хомӯшӣ гузинӣ
Насиҳатгар зи мؤбд гӯш дорем
Ҳамон беҳтар ки лаб хомӯш дорем
Биҷузи тавфиқ ёрӣ нест ӣнҷо
Биҷузи таслим корӣ нест ӣнҷо
Ҷҳонро бе саботии расм ва дайн аст
Ҳамеша одати дунё чунин аст
Касе оғоз ва анҷомаш надонад
Ҳамон беҳтар ки кас номаш надонад
Худ ин аҳволи могар гӯши дорӣ
Набинӣ рӯй касгар ҳуши дорӣ
Ниёзии ишқу дил дар кас набандӣ
Дигар чун аблаҳон бар худ нхндӣ
Убайд аз кори дунё дил бипардоз
Дигар раҳ бар сари афсонаи шӯи боз