Устоди эмоми раҳма аллоҳ гуяд сафо сутӯдааст баҳамаи забонҳоу зид ӯ кудуратаст ва он накӯҳидааст .
Дар хабараст ки рӯзии пайғомбари слии аллоҳи алайҳи вслм берун омад гӯнаи муборак ӯ бгштаҳ буд гуфт сФоўт дунё бишуд ва тирагӣ бимонад , имрӯзи марг , муъминро ҳадяаст .
Ва ин ном ғалаба гирифтаст барин тоӣФаҳ гӯйанд фалон сӯфӣасту гуруҳеро мутасаввифа хонанд ва ҳар ки такаллуф кунад то бад-ӣн расад ӯро мутасаввиф гӯйанд ва ин исмӣ нест ки андари забони тозӣ ӯро боз тавон ёфт ё онро иштиқоқӣаст ва зоҳиртарин онаст ки лақабӣаст чун лқбҳоءи дигар .
Аммо онк гуяд ин аз суфасту тасаввуф суф пӯшиданаст чунонк тқмси пероҳани пӯшидан , ин рӯй буд валикини ин қавми бсўФи пӯшидан ихтисос надоранд .
Ва агар касе гуяд эшон мансӯбанд бо сафаи масҷиди расӯли слии аллоҳи алайҳи вслми нисбат бо сафа бар вазн сӯфӣ наёяд .
Ва агар касе гуяд ин аз сафо гирифтаанд , нисбат бо сафо , давр уфтад бар муқтазии луғат .
Ва агар гӯйанд бо сафи аввал нисбат кунанд чунонк гўӣии андари саф аввал омад аз онҷо ки наздикӣ эшонаст бхдоўнди таъолии маънии дурусти валикини ин нисбати муқтазӣ луғат набошад ва ин тайифаи машҳуртар аз онанд ки дар тааюни эшон бқёси лафзӣ ҳоҷат ояд ё истеҳқоқӣ аз иштиқоқӣ .
Вондрини маънӣ сухан гуфтаанд мардумон ки маънӣ ин чисту андари сӯфӣ низ ки ӯ худ кист ва ҳар касе аз афтодаи хеш иборатӣ кардаанду астқсо кардани андари он ҳама , аз мақсӯди беруни оради моро ва аз кӯтоҳӣ , баъзе аз мақолоти эшон ёд кунем андрў , бар ҳади талвеҳи ани шоءи аллоҳ .
Ҷририро пурседанд аз тасаввуф гуфт никўхўӣии ихтиёр кардан ва аз хуии бади прҳизидн .
Ҷунайдро пурседанд аз тасаввуф гуфт онаст ки мурда гирданд туро аз туу бахуд зинда гирданд .
Ҳусайни Мансурро пурседанд аз тасаввуф гуфт зот ӯ вҳдонист на кас ӯро фарои пазирад ва на ӯ касро .
АбуҲамза Бағдодӣ гуяд аломати сӯфӣ содиқ онаст ки пас аз тавонгарӣ дарвеш шавад ва пас аз онки азиз буд хор шавад ва пас аз онки машҳур буд пӯшида гардаду аломати сӯфӣ козиб онаст ки тавонгар гардад пас аз дарвешӣ ва азиз гардад пас аз хорӣ ва маърӯф гардад пас аз онки маҷҳӯл буд .
Ъмрўбни Усмони алмкиро аз тасаввуф пурседанд гуфт он буд ки бандаи баҳр вақте бар он буд ки вақт бидон аўлитр бошад .
Мҳмдбни алӣ алқсоб гуяд тасаввуф хўиҳоӣӣаст бузургвор ки зоҳир шуд андари замонаи бузургвор аз мардии бузургвор бо қавмии бузургворон .
Смнўнро пурседанд аз тасаввуф гуфт онаст ки ҳеҷ чизи малик ту набошад ва ту малики ҳеҷ чиз набошӣ .
Ҷунайдро пурседанд аз тасаввуф гуфт онк бо худоӣ бошӣ беълоқтӣ .
Рӯем бен Аҳмад алБағдодӣ гуфт суфе банно кардаанд бар се хислат , фақру аФтқору одат кардани ббзлу эсору бтрки таъаррузу ихтиёри бгФтн .
Маърӯф крхӣ гуяд тасаввуфи фаро гирифтани корҳости бҳқиқту навмед бӯдан аз ончии андари даст мардумонаст .
Ҳмдўн қасор гуяд ки суҳбат бо суфиён кун ки зиштӣҳоро наздики эшон узр буду никўӣиро бас хатарӣ набошад то туро бузург доранд бидон .
Хрозро пурседанд аз тасаввуф гуфт қавмӣ бошанд ки аишонрои бъто густох гардонанд пас бмнъ нест гардонанд пас онгаҳ эшон аз сари худ Нидо кунанд ки бар мо бгрӣид .
Ҷунайд гуяд тасаввуфи ҷангӣ буд ки андрўи ҳеҷ сулҳ на .
Ва ҳам ӯ гуяд эшон аз як аҳл байт бошанд ки бегонаро андари миёни эшон роҳ набошад .
Ва ҳам ӯ гуяд ки тасаввуфи зикрӣ буд бо иҷтимоу ваҷдӣ буд бо истимоъу амалӣ бо атбоъ .
Ва ҳам ӯ гуяд сӯфӣ чун замин бошад ки ҳамаи зиштӣҳо бар ӯ ӯ кунанду ончӣ азу барояд ҳамаи некӯ буд .
Ва ҳам ӯ гуяд сӯфии замин буд ки неку бад бар вай баравад ва чун он меғ буд ки соя бар ҳамаи чизеи афканд ва чун борон буд ки бар ҳамаи чизҳо баборад .
Ва ҳам ӯ гуяд ки сӯфиро ки бинӣ ки бзоҳр машғӯл бошад бдонки ботин вай харобаст .
Саҳли бен Абдуллоҳ гуяд сӯфии он буд ки хӯни хешро қисос набинаду моли хеши мрдмонро мубоҳ донад .
Каттонӣ гуяд тасаввуф халқаст ва ҳар ки бхлқ бар ту зиёдати оради тасаввуф зиёдат оварад .
Абӯали рӯдборӣ гуяд тасаввуф онаст ки остонаи дӯст болин кунад ва ҳарчанд ки баронанд наравад .
Ва гуфтаанд зштрини ҳамаи зиштӣҳо суфе буд бахил .
Ва гуфтаанд тасаввуфи дастӣ буд тиҳӣу дилии хуш .
Шблӣ гуяд тасаввуф нишастанаст бо худои ъзўҷлу турои ҳеҷ андӯҳ на .
Ва ҳам ӯ гуяд сӯфӣ аз халқи мунқатиъ буд , баҳақи норасида чунонк гуфту астнътки лнФсии туро барои хеши офаридам то тамаъҳо аз вай бурӣда шуд пас аз он гуфт лнтароне .
Ва ҳам ӯ гуяд суфиёни тФлоннди андари канори ҳақи таъолӣ .
Ва ҳам ӯ гуяд вақти сӯфии барқӣ буд сӯзанда .
Ва ҳам ӯ гуяд исмат буд аз дидани ҳамаи офаридҳо .
Рӯем гуяд сӯфӣ ҳамеша бихир буд то миёни эшон ниқор буд чун сулҳ гардид хайр набӯд дар эшон .
Абӯтуроб Нахшабӣ гуяд сӯфиро ҳеҷ чиз тира накунаду ҳамаи тирагӣҳо ба вай софӣ шавад ва гуфтаанд сӯфиро талаб ранҷа накунаду сабаб ӯро бар на ангезад .
Зўолнўнро пурседанд аз тасаввуф гуфт қавмӣ бошанд , хдоиро бар ҳамаи чизҳо баргузӣдау худоӣ аишонро баргузинад бар ҳамаи чизе .
Воситӣ гуяд миёни ин қавми ишорат будӣ пас ҳаракот шуд акнӯн намондааст магари ҳсрот .
Нуриро пурседанд ки сӯфӣ кист гуфт онки самоъи шунӯди асбоб эсор кунад
Ҳасрӣ гуяд ки сӯфӣ онаст ки заминаш брнагираду осмонаши сояи ниФкнд ва ин ишоратаст бмҳў .
Ва гуфтаанд сӯфӣ онаст ки ду ҳоли виро пеш ояд ё ду халқ аз ҳар ду яке некӯтар баргирад .
Шблиро гуфтанд чаро ном карданд ин қавмро бо ин ном гуфт зеро ки аз нафаси эшон бақиятаӣ монадаст ва агар на он будӣ ҳеҷ ном бар эшон науфтодӣ .
Ибни ҷилоро пурседанд аз маънӣ сӯфӣ гуфт ӯро бшрт илм ндонем валикин дарвешӣ донем муҷаррад аз асбоб , бо худои таъолӣ , бемакону ҳақ ӯро боз надорад аз илми ҳеҷ ҷой , ӯро сӯфӣ хонанд .
Ва гуфтаанд тасаввуфи биФкндни ҷоҳ буду сиёҳи рӯе дар дунёу охират .
Абуёқӯб мзоблӣ гуяд тасаввуфи ҳоле буд ки нишони мардумӣ дар вай гум бошад .
Абулҳасан сервонӣ гуяд сӯфӣ бо воридот бошад на бо аврод .
Аз устоди Абӯалии раҳма аллоҳ шунидам ки гуфт некӯтарин чизе ки андарин гӯйанд онаст ки гӯйанд ин тариқӣаст ки нишоед магари он қавмро ки худои ъзўҷли мзблҳои борўоҳи эшон рўбд .
Ва ҳам ӯ гуфт рӯзии дарвеширо ҳеҷ чиз набӯд магари ҷонӣ ва бар сегон ин даргоҳ арза карданд бозони ннгристнд .
Устоди эмоми Абусаҳли сълўкии раҳма аллоҳ гуфт суфеи эъроз карданаст аз эътироз .
Ҳасрӣ гуяд сӯфӣ онаст ки ӯро баъд аз гум шудан ӯ боз наёбеду баъд аз ёфтан гум нашавад ва дарин ашколӣаст мъниши он буд ки чун офот азу нест шавад дигари бори он офоти дарав боз наёбанд ва онкӣ гуфт ки баъд аз ёфтан гум нашавад яъне ки чун бҳқиқт ороста шуд баъд аз он ба ҳеҷ чиз аз махлуқот боз нанигарад ки бидон сабаб аз мақом хеш биафтад , ҳодисот дар ӯ асар накунад .
Ва гуфтаанд сӯфии он буд ки аз хештани рабӯда буд бидонча аз ҳақ бирав тофта буд .
Ва гуфтаанд сӯфии мақҳур буд бтсриФи рубубият , мастур буд бтсриФи убудийят .
Хроз гуяд андари ҷомеъ қирвон будам рӯзи одинаи мардиро дидам ки андари сафи ҳамеи гашт ва мегуфт садақа диҳед маро ки ман сӯфӣ будам акнӯн заъиф шудам , рӯй бози он мард кардаму чизе ба вай додам , бнстд гуфт на онаст ки ту май пиндорӣ , фаро напазируфт , бирафт .