Ва ҳўи шайхи алҳкими алъорФи алкомли абўолмҷди мҷдўди бен одами алғзнўӣ . Аз аъозими муҳаққиқину аФохм мдққинаст . Ъам зодаи разии аддӣни лолоӣ ғазнавӣасту мурӣди шайхи АбуЮсуфи ёқӯби ҳамадонӣ . Зуҳӯраш дар замони салотини ғазнавӣау муддатҳо маддоҳи султони иброҳӣм ғазнавӣ бӯда . Сабаби антбоҳш дар кутуб , мстўр ва дар афвоҳи мазкӯр . Вайро байни алҳкмоу алърФои пояи аълоу камолаш аз каломаш пайдост . Баҳроми шоҳи ғазнавии хост ки ҳамшираи худро ба вай диҳад , або фармуд ва қабул нанамуд . Мавлавии маънавӣ дар шаън ӯ гуфта :

Тарк ҷӯшӣ кардаам ман ним хом

Аз ҳаким ғазнавӣ бишинав тамом

٭٭٭

Аттор , рӯҳ буду сноӣии ду чашм ӯ

Мо аз паии сноӣӣу аттори омадем

Ҳамаи фузалоу ҳукамои вайро сутӯда ва ба ваии изҳор вусуқ намӯда . Алҳақ суханонаш беназир ва беонашдилпазир . Қатъи назар аз маротиби фазлу камолу маърифат дар фани шеър устодаст . ӯро китобӣаст маърӯфу маълум ва ба ҳдиқаҳи алҳқоиқи мавсӯм . Алҳақ ҳқиқаҳи алҳқоиқу ҳдиқаҳ алҳдоиқаст ва ба ҳарчӣ дрўсФш гӯйанд лоиқ . Онро қурби солии манзуми фармӯда ва дар санаи 525 ахттом намӯда , баъзе дар он нусха таън карданд . Ҳаким насахтӣ аз он ба Бағдод назд бурҳони аддӣни Абулҳасани алии алмърўФ ба бирёни фиристода . Уламо фатво навиштанд ки дар ваии маҷол таън нест . Султони он ҷамоатро тأдиб балиғ карда , ҳакимро сўои ҳдиқаҳ , маснавии зоди алсолкину тариқи алтҳқиқу сиролъбоди илои алмъоду ақли нома бар вазн ҳдиқаҳ мебошад . Вафоти ваии дрснаҳи панҷсад ва чиҳил ва панҷ дар ғазнӣн воқеъ шуд ва ин абёт аз он ҷанобаст :

Мнқсоидаҳи қудси сира

Макун дрҷсми вҷони манзил ки ин дунаст ва он воло

Қадами зини ҳардуи берун на на ӣнҷо бош ва на онҷо

Ба ҳарчи азроаҳи дўроФтӣ чаҳ кФрони ҳарф чаҳ имон

Ба ҳарчи аздўсти вомоне чаҳ зишти он нақши вчаҳи зебо

Гувоҳи раҳрави он бошдкаҳи сардаши ёбии аздўзх

Нишони ошиқ он бошад ки хушкаши бинии аздрё

Сухани грроаҳи дайни гӯйӣ чаҳ сурёнӣ чаҳ ъбронӣ

Макони кзбҳри ҳақи ҷӯӣ чаҳ ҷоблқо чаҳ ҷоблсо

Шаҳодати гуфтани он бошдкаҳи ҳам зоўли дрошомӣ

Ҳама дарёӣ ҳастиро бидон ҳарфи наҳанги осо

Арӯси ҳазрати қуръони ниқоб онгаҳ барандозад

Ки доролмлки имонро муҷаррад бинад аз ғавғо

Аҷаб набӯд ки азқрон насибат нест ҷзҳрФӣ

Ки аз хуршед ҷзгрмӣ набинад чашми нобӣно

Бмирои дӯсти пеш аз марг , агръмробдхўоҳӣ

Ки Идрӣси азчнини мурдан биҳиштӣ гашта пеш аз мо

Чаҳ монадӣ баҳри мурдории чўзоғони андарин пастӣ

Қафас башикан чўтоўўсони яке брпрбрини боло

Магӯ мғрўрғоФлро барои амни аўнктаҳ

Мадаи мҳрўри ҷоҳилро збҳри табъи аўхрмо

Ту пиндорӣ ки брбозисти ин айвон чун минӯ

Ту пиндорӣ ки брҳрзаҳаст ин майдон чун мино

На ҳарфи азбҳри он омдкаҳи сӯзии Зуҳраи Зуҳра

На ҳарф аз бҳрони омдкаҳи дузии чодрзҳро

Чўълми омухтӣ аз ҳирс инак тарси кондршб

Чўдздӣ бо чароғи оидгзидаҳтар баради коло

Чўълмт ҳаст хизмат кун чӯбии илмон ки зишт ояд

Гирифтаи чинёни эҳрому ?маккеии хуфта дар бтҳӣ

Чўтни ҷон ромизин кун ба илму дайн ки зишт ояд

Даруни сўшоаҳи урёни вбрўни сӯи кӯшки пурдебо

зи тоъати ҷомае брсози баҳри он ҷаҳон варна

Чўмрги ин ҷомаи бстондтўърёни Монӣу расво

Троиздон ҳаме гуяд ки дрднё махӯр бода

Тротрсо ҳаме гуяд ки дар сафрои мхўрҳлўо

зи баҳри дайни бнгзории ҳаром аз ҳурмати яздон

Валек аз баҳри тани Монии ҳалол аз гуфта тарсо

Мробории биҳамдиллоҳи зи роҳи ҳикмату ҳиммат

Ба сӯии хати ваҳдати брдъқл аз хиттаи ашё

Нахоҳам лоҷарами неъмат на дрднё на дар ҷинат

Ҳаме гӯям ба ҳрсоът чаҳ дар саро чаҳ дар зро

Ки ёрб мари сноӣиро сноӣии даҳ ту дар ҳикмат

Чунон каз вай ба рашк ояд равони буъалии сино

Магардон ъмрмн чун гул ки дар тифлӣ шавам кушта

Магардон ҳирси ман чун мл ки дрпирӣ шавам бурно

Ба ҳирс аршрбтӣ хӯрдам мгирозмн ки бдкрдм

Биёбон буду тобистону оби срдўи истисқо

Ба ҳарч азоўлё гуфтанд арзқнии вўФқнӣ

Ба ҳарч аз анбиё гуфтанд омноу сдқно

Вела аизои нури аллоҳи рӯҳа

Талаб эй ошиқони хуши рафтор

Тараб эй шоҳидони ширини кор

То кӣ аз хона , ҳони раҳи саҳро

То кӣ аз каъбаи ҳин дар хумор

Зин сипас дасти моу домани дӯст

Баъди азин гӯши моу ҳалқаи ёр

Дар ҷаҳони шоҳидӣ ва мо фориғ

Дар қадаҳи ҷуръае ва мо ҳушёр

Рахт бурдор зини сарой ки ҳаст

Боми сӯроху абри тӯфони бор

Чун туро аз ту пок бустонанд

Давлати он давлатасту кори он кор

Бо чунин чорпои банд буд

Сӯии ҳафт осмон шудани душвор

Офариниши нисори фарқ ту анд

Брмчин чун хасони зи роҳи нисор

Роҳи тавҳидро ба ақл мапуӣ

Дидаи рӯҳро ба хори мхор

Ба худоӣ ар касе тавонад буд

Бехудоӣ аз худои бархӯрдор

Чаҳ рӯй бо кулоҳи брмнбр

Чаҳ рӯй бо зуком дар бозор

Турои мизоҷии магарад дар сақлоб

Хушк мағзӣ мапуӣ дар тотор

Худ кулоҳу сарати ҳиҷоб ту анд

Ту мефизой бар каллаи дастор

Каллаи он гуҳ наҳй ки дар фитадат

Рег дар музеии кейк дар шалвор

Раҳ раҳо кардае аз онии гум

Ъз надонистае аз онии хор

Поки шӯ бар фалак чу иброҳӣм

Гашта аз ақлу ҷону тани безор

Нашавад дил чу тир то нашӯй

Безабон чун даҳонаи сӯфор

То зи аввал хамаш нашуд Марям

Дар наомад Масеҳ дар гуфтор

На фақирӣ чу дайну дунёи гашт

Мари турои пои марду даст афзор

На фақиҳӣ чу ҳирс ва нихват кард

Мари турои фаръи ҷӯйу асли гузор

Оламат ғофиласт ва ту ғофил

Хуфтаро хуфта кӣ кунад бедор

Ғӯл бошад на олами онкии азу

Бишинавӣ гуфт ва нашнавӣ кирдор

Кулбае кондрў нахоҳӣ монад

Соли умрат чаҳ даҳ чаҳ сад чаҳ ҳазор

Даъвӣ дил макун ки ҷузи ғами ҳақ

Набӯд дар ҳарими дили диёр

Даҳ буд он на дил ки андари вай

Гов ва хар гунҷаду зёъу ъқор

Кӣ даройади фиришта то накунӣ

Саги з дар даври всўрт аз девор

Парда бурдор то фурӯди оранд

Ҳўдҷи кибриё ба сафаи бор

Гарчи аз моли вгндмт на ба ваҷҳ

Ҳам хазинапураст ва ҳам анбор

Пас тафохур макун ки андари ҳашар

Гандумат каждумасту Малтаи мор

На бидон лаънатаст бар Иблис

Ки надонад ҳамеи ямину ясор

Бал бидон лаънатаст кандар дайн

Илм донад ба илм накунад кор

Илм каз ту тӯри аи бнстонд

Ҷаҳл зон илм ба буд бисёр

Ҳамчуи намруди қасд чарх макун

Бо ду то каркас ва ду то мурдор

Каз ду бол ширеш карда нашуд

Ҳеҷ тайёри ҷаъфари тайёр

Ҳарки аз чӯб мураккабӣ созад

Мураккаби осӯдаи дону мондаи савор

Кӣ тавон гуфт ҳоли ишқ ба ақл

Кӣ тавон сифти санги хора ба хор

Накунад ишқи нафаси зиндаи қабул

Накунад бози мӯши мурдаи шикор

Соиқу қоиди сироти аллоҳ

Ба зи қуръони мадон ва ба зи ахбор

Ҷуз ба дасту дили мҳмдؐнист

Ҳалу ақди хзоини асрор

Гирди дунёи магараду ҳикмати ҷӯй

Зонка ин андакаст ва он бисёр

Афсарии кон на дайн наад бар сар

Хоҳаш афсари шумору хоҳи афсор

Ҳарчӣ наз рӯй дайни харӣу хурӣ

Дар шуморати кашанди рӯзи шумор

Баррау мурғро аз он раҳи каш

Ки ба инсон расанд дар миқдор

Ҷузи бад-ӣн зулм бошад ар бикашад

Бе намозии мсбҳиро зор

Дар бен чоҳи байни сари сарҳанг

Бар сари дори байни тани сардор

То на баси рӯзгор хоҳӣ дид

Ҳам сипаҳи мурдаи ҳам сипаҳсолор

Дар тариқати худ ин ду бояд вирд

Аввали алҳмду охири истиғфор

Гар сноӣии зи ёр бе ҳамто

Гила Эй кард зу шигифти мадор

Обро байн ки чун ҳаме нолад

Ҳар дам аз ҳамнишин ноҳамвор

Ва ?лаи фии алмўъзаҳу алнсиҳаҳ

эй худовандони моли алоътбори алоътбор

эй худовандони қоли алоътзори алоътзор

Пеши азин кин ҷон ъзроўр форуманд знтқ

Пеши азин кин чашми ибрати байни Фрўмондзкор

Панд гиред эй сиёҳятони гирифтаи ҷои панд

Ъзрорид эй сипедятони дамида бар изор

Нанг ноед мари шуморо зини сегон пари фасод

Дил нагирад мари шуморо зини харон бе Фсор

Бош то аз садамаи сувар сроФилӣ шавад

Сӯрати хубати ниҳону сирати зишти ошкор

Дар ту ҳайвонӣу рӯҳонӣу шайтонӣ дар аст

Дар шумор ҳарки бошӣ он шӯии рӯзи шумор

То ба ҷони ин ҷаҳонии зинда чун деву сутур

Гарчи перии ҳмчўднёи хешро кӯдаки шумор

Чанд азин рангу иборати роҳ бояд рафт роҳ

Чндозини рамзу ишорати кор бояд кард кор

Гар мухолифи хоҳӣ эй Меҳдии дро аз осмон

Вари мؤолФи хоҳӣ эй даҷоли як раҳи сар бар ор

Ақли ҷузвӣ кӣ тавонад гашт бар қуръони муҳӣт

Анкабутӣ кӣ тавонад кард симурғии шикор

Кӣ шавад малики тўъолм то ту бошӣ малик ӯ

Кӣ бўдоҳли нсорони кас ки барчинад нисор

Пардаи дори ишқи дони исми маломат бар фақир

Посбон дар шиноси он оби талхи андрбҳор

Нест ишқи лоуболиро дар он дили ҳеҷ ҷой

Кӯ ҳануз андрсФоти хеш мондааст устувор

Диршд то ҳеҷ касро аз азизон номдаҳ аст

Бе заволи малики сӯрати малики маънӣ дар канор

Садҳазорони кӣсаи сўдоиён дар кӯии ишқ

Аз паии ин кимиё холӣ шуд аз зари айёр

эй басои ғбно ки андар ҳашар хоҳад буд аз онк

Ҳаст ноқиди баси басир ва нақдҳо бас кам айёр

Бош то кули ёбии онҳоро ки имрӯзанд ҷузв

Бош то гули бинии онҳоро ки имрӯзанд хор

Гарчи пайвастааст бас давраст ҷон аз колбуд

Гарчи наздикаст баси дўрости гӯши азгўшўор

Ҳирси вшҳўти азтўбидорўтўхўши хуфтаи мхсб

Чун палангии бримини дорӣу мӯшии дрисор

Моли дорӣ лек рӯйасту риёи андари буна

Кишт кардӣ лек хӯкасту малах дар киштзор

Хашму шаҳвати мор ва товусанд дар таркиби ту

Нафасро ин поимрду девро он дастёр

Кӣ тавонистӣ бурун оварад одамро зи хулд

Гар набӯдӣ роҳбари Иблисро товусу мор

Вела аизо

Бас ки шунидӣ сифати рӯму чин

Хезу биёи малик сноӣӣ бибин

То ҳамаи дили бинӣ беҳирсу бухл

То ҳамаи ҷони бинӣ бекибру кин

Пой нау чарх ба зери қадам

Даст нау малик ба зери нигин

Зар нау кони мулкии зердаст

Хар нау асби фалакии зери зин

Рустаи зи таркиби замону макон

Ҷустаи зи тартибу шҳўру синӣн

Бӯда чу Юсуф ба чаҳу рафтаи боз

То фалак аз ҷазбаи ҳабли алмтин

Зер қадам карда зи иқлӣми танг

То ба нҳонхонаҳи айни алиқин

Карда қаноати ҳамаи ганҷи сипеҳр

Дар садафи гавҳари рӯҳаши дафин

Рӯҳ амин дода ба дасташ аз онк

Дода ба Марями зи раҳи остин

Ҳикмату хурсандии дайнаш басӣ аст

То чаҳ кунад малики макон ва макин

Гоҳ вале гуяд ҳаст ӯ чунон

Гоҳ аду гуяд ҳаст ӯ чунин

ӯ зи ҳамаи фориғу озоду хуш

Чун гули вчўни сӯсани вчўни ёсамин

Хашм бар аъдоаш набӯдааст ҳеҷ

Чашм бар абрӯаш надидааст чин

Вела аизои рӯҳи аллоҳи рӯҳа

Барг бе баррагии надории лоф дарвешӣ мазан

Рух чу айёрон ме?ера , ҷон чу номардон макун

ё бирав ҳамчун занони рангӣу бӯеи пеши гир

ё чу мардони андари ойу гӯй дар майдон фикан

Ҳарчӣ ёбии ҷузи ҳавои он дайн буд дар ҷон нигор

Ҳарчӣ бинии ҷузи худои он бут буд дар ҳам шикан

Чун ду олами зерипоят қатъ шуд пое бикӯб

Чун ду куни андрдўдстти ҷамъ шддстӣ бизан

Ҳар хасӣ аз рангу гуфторӣ ба ин раҳ кӣ расад

Дард бояд сабри сӯзу мард бояд гоми зан

Қарнҳо бояд ки то як кӯдакӣ аз лутфи табъ

Олимӣ гуё шавад ё фозилии соҳиби сухан

Солҳо бояд ки то як санги аслии зи офтоб

Лаъл гардад дар Бадахшон ё ақиқи андари Яман

Моҳҳо бояд ки то як мушти пашм аз пушти мяш

Сӯфӣ эйро хирқа гардад ё ҳмориро расан

Ҳафтаҳо бояд ки то як пунбаи донаи зи обу гул

Шоҳидиро ҳала гардад ё шаҳидиро кафан

Соъатӣ бисёр мебояд кашӣдан интизор

То ки дар ҷўФи садаф борон шавад дар адан

Сидқу ихлосу дурустӣ бояду умри дароз

То қарин ҳақ шавад соҳибқиронӣ дар қарн

Рӯй бинмоӣанд шоҳони шариъати мари туро

Чун арӯсони табиат рахт банданд аз бадан

Ин ҷаҳон ва он ҷаҳонатро ба дам андар кашад

Чун наҳанги баҳри дайн ногоҳ бигушоед даҳан

Бо ду қибла дар раҳ тавҳид натавон рафт рост

ё ризои дӯст бояд ё ризои хештан

Сӯии он ҳазрат напуед ҳеҷ дил бо орзӯ

Бо чунин глрхи нхсбди ҳеҷ кас бо перҳан

Аизои мнҳқоиқаҳи раҳмаи аллоҳи алайҳ

Бимир эй ҳаким аз чунин зиндагонӣ

Казин зиндагонӣ чу мардии Бамоне

Азин марги сӯрати нигар то натарсӣ

Азин зиндагии тарси коинки даройӣ

Ту рӯй нишоти дили онгоҳи бинӣ

Ки аз марг рӯят шавад заъфаронӣ

Бидон олами поки маргати расонад

Ки маргаст дарвозаи он ҷаҳонӣ

Агар марги худ ҳеҷ лиззат надорад

На касро халосӣ диҳад ҷовдонӣ

Агар қлтбон нест аз қлтбонон

Вагар қлтбонст ва аз қлтбонӣ

зи сабъи алсмоўот то бар напарӣ

Ндонӣ ту тафсири сабъи алмсонӣ

На ҷонаст ин кати ҳамеи ҷони намояд

Манеҳ номи ҷон бар бухору духонӣ

Ба пеш эй аҷали каш чу мардон

Ба айёрии ин хонаи устихонӣ

Казин марги сӯрати ҳаме руста гардад

Асир аз ъўону амир аз ъўонӣ

Ба як рӯзаи ранҷ гадоӣ наярзад

Ҳамаи ганҷи Маҳмӯди зоўлстонӣ

Ба боми ҷаҳони бршўӣ чун сенае

?герати ҳам сенае кунад нардбонӣ

Аизои мнмъорФаҳу насоеҳаи алайҳи алрҳмаҳ

Дило то кӣ дарин зиндони ғурбати ин ва он бинӣ

Яке зини чоҳи зулмонеи буруни шӯ то ҷаҳони бинӣ

Зҳрси вшҳўту кӣнаи бабри тозин сипас худро

Агар девии малики ёбӣ вагар гиреҳгии шубони бинӣ

Мари ин меҳмони арширо гиромии дор то рӯзӣ

Казин гунбади буруни парии мар ӯро мизбони бинӣ

Агар бо дард ӯ рӯзии шаҳиди ишқ ӯ гардӣ

Ҳам аз габрон яке бошӣ чу худро дар миёни бинӣ

Бад-ӣни рӯзу зари дунё чу беақлон машав ғарра

Ки ин он навбаҳорӣ нест каш бе меҳргони бинӣ

Агар аршӣ ба фарши оеи вгрмоҳӣ ба чоҳи уфтӣ

Агрбҳрии тиҳии гардӣ вагар боғии хазони бинӣ

Чаҳ бояд нозашу нолш ба иқболӣу идборӣ

Ки то барҳами зании дида на ин ёбӣ на он бинӣ

Биҳишту дӯзахат бо тест дар ботини нигар то ту

Сқрҳо дар ҷгрёбии ҷинонҳо дар ҷинони бинӣ

Ва ?лаи аизо

Мусулмонони мусулмонони мусулмонии мусулмонӣ

Вазин ойин бе дайнони пушаймонии пушаймонӣ

Шигифт ояд маро бар дили азин зиндони султонӣ

Ки дар зиндони султонии манам султони зиндонӣ

Бимиред аз чунин ҷонӣ казу куфр ва ҳаво зояд

Азиро дар чунин ҷонҳо фурӯ ноед мусулмонӣ

Мсозид аз барои ному дому ком чун мардум

Ҷамоли нафаси одамро ниқоби нафаси шайтонӣ

Шароби ҳикмат шаръӣ хуред андари ҳарими дайн

Ки маҳрӯманд азин ъушрати ҳўогўёни юнонӣ

Шавад равшани дилу ҷонмони зи шаръу суннати Аҳмад

Аз он каз иллати аввалӣ қавӣ шуд ҷавҳари сонӣ

Зшръаст ин на изоямони даруни ҷонмони равшан

з хуршедаст на азмоаҳи ҷурми моҳи нӯронӣ

Кигар таъӣди ақл кул набӯдӣ нафаси куллӣ ро

Нагаштӣ қобили нафаси дувуми нафаси ҳиўлонӣ

мнқтъотаҳ

Аз паии раду қабули оммаи худро хрмкн

Зонкаҳи коръомаҳи нбўдҷзи харӣу хрхрӣ

Говро бовар кунанд андари худои омён

Нӯҳро бовар надоранд аз паии пайғамбарӣ

Гӯйӣ ки баъди мо чаҳ кунанду куҷои раванд

Фрзндгону духтаракони ятеми мо

Худёди новарӣ ки чаҳ карданд ва чун шуданд

Он модарон ва он падарони қадими мо

Бо ҳамаи халқи ҷаҳон гарчи аз он

Бештари гмраҳу камтар ба раҳанд

Он чунон зӣ ки чу мерай барраӣ

На чунон зӣ ки чу мерай барраанд

Касе каш хирад раҳнамӯнаст ҳаргиз

Ба гетии раҳу расм улфат наварзад

Ки суҳбат нифоқӣаст ё иттифоқӣ

Дили марди донои азин ҳар ду ларзад

Агар худ нФоқисти ҷонро бакоҳад

Вагар иттифоқӣаст ҳиҷрон наярзад

Ин ҷаҳон бар мисоли мрдорист

Каркасони гирд ӯ ҳазор ҳазор

Ин мари онро ҳаме кашад мхлб

Он мари инро ҳаме занад минқор

Охроломр бар паранд ҳама

Вази ҳама боз монад ин мурдор

Як рӯз манӯчеҳр бипурсед зи солор

Кандар ҳамаи олам чаҳ ба , эй соми Наримон

ӯ гуфт ҷавобаш ки дарин олами фонӣ

Гуфтори ҳакямон бау кирдори карямон

Накунад донои мастӣ , нахурд оқил май

Наниҳад мардуми ҳушёри сӯии мастии пай

Чаҳ хурии чизе каз хӯрдан он чизи туро

Не чун сарви намояд ба назари сарв чу не

Гар кунӣ бахшиш гӯйанд ки мекарда на ӯ

Вар кунӣ арбада гӯйанд ки ӯ кард на май

мнғзлётаҳ

Он даст ва он забон ки дарав нест нафъи халқ

Ғайр аз забони сӯсану даст чанор нест

Басои пери муноҷотӣ ки бар мураккаб форуманд

Басои ринди хроботӣ ки зин бар шери нари бандад

Аз панди ту эй хоҷа чаҳ судаст ки моро

Ҳар нақш ки наққош азал карда ҳамонем

Санг бар қандили толиби илми олами ҷӯии пош

Чанг дар фитроки соҳиби дарди дардии хори зан

Ҳашт чарху чори табъ ва панҷ ҳиси муҳаррам не анд

Хаймаи ъушрати буруни зини ҳашт ва панҷу чорзн

Аз моу хизмати мо корӣ наёяд эй дӯст

Ҳам худ банно намӯдӣ ҳам худ тамоми гардон

эй банда ба даргоҳи ман онгоҳи броиӣ

Каз ҷони қадамисозӣ ва дар роҳи броиӣ

Аз ғайри ҷудои гардӣ чун онкии дарин роҳ

Ҳам хост надонад ки ту хоҳанда мое

Ба мари моҳии Монӣ на ин тамом на он

Мунофиқӣ чаҳ кунӣ мор бош ё моҳӣ

рубоиёт

Он кас ки сарат бурид ғмхўори тўоўст

Ва он кат каллаӣ бидод таррор ту ӯст

Ва он кас ки туро ёр диҳад мор ту ӯст

Он кас ки туро бе ту кунад ёр ту ӯст

Бурҳони муҳаббат , нафаси сард ман аст

Унвони ниёз , чеҳраи зард ман аст

Майдони вафо , дили ҷавонмард ман аст

Дармони дили сӯхтагон , дард ман аст

Рӯ , гирди саропардаи асрори магарад

Шухӣ чаҳ кунӣ чу нестии марди набард

Риндӣ бояд з ҳар ду олам шудаи фард

То мебихӯрад ба ҷои обу нони дард

Дар сӯрат ҳар ҳаст чарое мадҳуш

Дар ҳасрат ҳар нест чарое ба хурӯш

Ин ҳар ду яке кун ва бихӯр ҳамчун нӯш

Пас лаб ба кулӯхи мол ва биншин хомӯш

Ин гӯна ба нестӣ ки ман хурсандам

Чандин чаҳ диҳии з баҳр ҳастӣ пандам

Рӯзӣ ки ба теғи нестии бкшндм

Гриндаҳ ман кист бар он ме хандам

Чун омад ва шуд буридам аз кӯии ту ман

Донам нрҳм з гуфт бдгўии ту ман

Брхираҳ чаро назар кунам сӯии ту ман

Бар ишқи ту ошиқам на бар рӯй ту ман

Аз халқи зи роҳ тезҳӯшӣ нараҳе

Вази худ зи раҳи сухан фурӯшӣ нараҳе

Зин ҳар ду бад-ӣни ду гар бакӯшӣ нараҳе

Аз халқу зи худ ба ҷуз хамӯшӣ нараҳе

Гар омаданам ба ман бадии номдмӣ

Вар низ шудан ба ман бадӣ кӣ бидамӣ

Зин ба чаҳ бадӣ ки андарин дайри хароб

На омадамӣ на будамӣ на шудамӣ

Мнмснўии алмўсўм ба ҳдиқаҳ

эй дарунпарвару буруни орой

эй хрдбхш бе хиради бахшой

Куфру дайн ҳар ду дар раҳати пӯён

Вҳдаҳи лошарики ?лаи гӯйон

Ҳарза бинад равони бинанда

Офарини ҷуз бар офаринанда

Нўрбхши яқин ва талқин ӯст

Ҳам ҷҳонбон ва ҳам ҷҳонбин ӯст

Пок аз онҳо ки ғофилон гуфтанд

Поктар зи он чаҳ оқилон гуфтанд

Донад аъамӣ ки модарӣ дорад

Лек чунӣ ба ваҳми дрнорд

Гар нагӯйӣ бадв накӯ набӯд

Вар бигӯе ту бошӣ ӯ набӯд

Гар бигӯе мушаббаҳӣ бошӣ

Вар нагӯйӣ зи дайн тиҳӣ бошӣ

Ҳаст дар васф ӯ ба вақти далел

Нутқи ташбеҳу хомшии таътил

Вела раҳмаи аллоҳи алайҳ

Бо ту чун рух дар оинаи мсқўл

Наз раҳи иттиҳоду рои ҳулӯл

Пеши он каш ба дил шаккӣ набӯд

Сӯрату оина яке набӯд

Ончии пеши ту беш аз он раҳ нест

Ғояти фикри тест аллоҳ нест

Хоҳии умеди гиру хоҳии бим

Ҳеҷ бар ҳарзаи ноФариди ҳаким

Ҳамаро аз тариқи ҳикмат ва дод

Ончӣ боист беш аз он ҳама дод

Сӯии ту номи зишт ва ном накӯаст

Варна маҳз атост ҳарчӣ азуаст

Бад ба ҷузи ҷилф ва бехирад накунад

Худ накукори ҳеҷ бад накунад

Хайр ва шар нест дар ҷаҳони куҳан

Лақаби хайру шар ба тест ва ба ман

Ту ба ҳукми худои розии шӯ

Варна бхрўшу пеши қозии шӯ

Ҳарчӣ дар халқи сӯзӣ ва созӣ аст

Андарони мари худоиро розӣ аст

Марги онро ҳалок ва инро барг

Заҳри онро ғизо ва инро марг

Пештар чун рӯй ки ҷоят нест

Бозпас чун ҷҳӣ ки поят нест

Дасту поеи ҳамеи зани андрҷўӣ

Чун ба дарёи рисии з ҷӯй магӯӣ

Хираду ҷону сӯрати мутлақ

Ҳама аз амри дону амр аз ҳақ

Ҷуз ба фазлаш ба роҳ ӯ нарисӣ

Гарчи дар тоъаташи қавии нафасӣ

Андарин манзилӣ ки як ҳафта аст

Бӯда нобӯда омада рафта аст

Зикр бар дӯстон ва кам суханон

Чаҳ шуморӣ ба сони беваи занон

Онкӣ гирён ӯст , хандон ӯст

Дил ки беёд ӯст , санадон ӯст

Он чунонаш параст дар кунин

Гар ҳамеи биниаш ба раъии алъайн

Зикри ҷуз дар раҳ муҷоҳида нест

Зикр дар маҷлис мушоҳида нест

Раҳбарати аввал арча ёд буд

Расад онҷо ки ёди бод буд

Ҷаҳд кун то з нест ҳаст шӯй

Вази шароби худои масти шӯй

Гар турои дониш ва дирам набӯд

ӯ туро ҳаст ҳеҷ ғам набӯд

Кадхудоеи ҳамаи ғам ва ҳавас аст

Коди рҳокни турои худоӣ бас аст

Ошиқони сӯии ҳазраташи сармаст

Ақл дар остину ҷон бар даст

Садҳазорати ҳиҷоб дар роҳ аст

Ҳимматат қосираст ва кӯтоҳ аст

Брнагирад ҷаҳони ишқи дуе

Чаҳ ҳадисаст ин ҳадиси туе

Кашф агар банд гардадат бар тан

Кашфро кафши соз ва бар сари зан

Нест кун ҳарчӣ роҳу рой буд

Тоти дили хонаи худоӣ буд

То тробўд бо ту дар зот аст

Каъба бо тоъатат харобот аст

Ин ҳамаи илми ҷисм мухтасар аст

Илм рафтан ба роҳи ҳақ дигар аст

Чист ин роҳро нишону далел

Ин нишон аз кулем прессу халил

Чист зоди чунин раҳ эй оқил

Ҳақ ба дидан баридан аз ботил

Рафтан аз манзили сухани кӯашон

Барнишастан ба садри хомӯшон

На зи беҳуда буду нодонӣ

Боязид ар бигуфт субҳонӣ

Пас забонӣ ки роз мутлақ гуфт

Рост ҷанбед кӯ аноолҳқ гуфт

Рози ҳақ чун з рӯй дод ба пушт

Рози ғами сози гашт ва ӯро кишт

Кӣ буд мо зи мо ҷудои монда

Ман ва мо рафтау худои монда

Аз тану ҷону ақл дайн бигузар

Дар раҳ ӯ дилӣ ба даст овар

Ҳарчӣ аз нафасу илм ва маърифат аст

Дон ки он куфри олам сифат аст

Чанд гӯйии расидагӣ чаҳ буд

Дар раҳи дайни гузидагӣ чаҳ буд

Банд бар худ наҳй гузидаи шӯй

Пой бар сар наҳй расидаи шӯй

Осмонҳост дар вилояти ҷон

Корфармои осмону ҷаҳон

Дар раҳи рӯҳи паст ва боло ҳаст

Кӯҳҳои баланд ва дарё ҳаст

Ҳафдаҳи ракаати намоз аз дилу ҷон

Малики ҳаждаҳи ҳазор олами дон

Пас бидон кин ҳисоб борӣк аст

Зон ки ҳафдаҳ ба ҳаждаҳ наздик аст

эй равони ҳамаи танумандон

Орзӯи бахши орзӯмандон

Чаҳ кунам заҳмати туе вдўиӣ

Чун яқин шуд ки ман манам ту туе

Бо қабули ту эй зи иллати пок

Чаҳ буд хубу зишти муштии хок

Касе аз бад ҳаме надонад ба

Ончии доне ки он бааст он даҳ

Нхрии рангу буиу дмдмаҳи ту

Аз ҳама вораҳонам эй ҳамаи ту

Бар дарат хубу зиштро чаҳ кунам

Чун тўҳстии биҳиштро чаҳ кунам

На ба лотأмнози ту сайр шавам

На ба лотқнтўо далер шавам

Ту марои дили даҳу далерии байн

Рӯбаҳ хеш хону ширии байн

Ҳама аз кирдигор аллоҳ аст

Неки бахти он касе ки огоҳ аст

Ҳар киро он дамаст одам ӯст

Ҳар киро нест нақш олам ӯст

Омад андари ҷаҳони ҷон ҳар кас

Ҷони ҷонҳо Муҳамад ( с ) омаду бас

Ҳамаи шогирд ва ӯ мударриси шан

Ҳамаи муздур ва ӯ муҳандиси шан

Ҳимматаши алрФиқи алأълии ҷӯ

Ғайраташи лои набии баъдии гӯ

Ғарази кнзҳкмти азал ӯ

Аввали алФкри охири алъамал ӯ

Чун ту беморӣ аз ҳавоу ҳавас

Раҳмати Алъоламин табиби ту бас

Ҳарчӣ аўгФти амри мутлақи дон

Ончӣ ӯ кард карда ҳақи дон

Сӯии ҳақ бе рикоби Мустафавӣ

Наравад поят арча баси бадавӣ

То ба ҳашар эй дил ар сано гуфтӣ

Ҳама гуфтӣ чу Мустафо гуфтӣ

Нойиби кирдигори ҳайдар буд

Соҳиби зулфиқори ҳайдар буд

Шери яздон чу баргушодӣ чанг

Шер гардун шудӣ чу пушти паланг

Ишқро баҳр буду дилро кон

Шаръро дида буду дайнро ҷон

Ду раванда чу ахтари гардун

Ду бародар чу Мӯсоу ҳорӯн

Танг аз он шуд бар ӯ ҷаҳони сутург

Ки ҷаҳони танг буду марди бузург

Ҳарки ӯ бо алӣ бурун ояд

Рӯз маҳшар бигӯ ки чун ояд

Ҷониб ҳар ки бо алӣ на накӯаст

Ҳаркии гўбош ман надорам дӯст

Ту ба тавҳид кӣ рисӣ чу мурӣд

Нозада гом дар раҳи таҷред

Чор такбир кун чу хиролнос

Бар ки бар чори табъ ва панҷ ҳавос

Вела аизои қудси сира

Гуфт рӯзии мурӣд бо перӣ

Ки дарин роҳ чист тадбирӣ

Кори ин роҳ бо муҷоҳида нест

Дар раҳи ҷаҳди худ мушоҳида нест

Кор тавфиқ дорад андари роҳ

Нарасад кас ба ҷаҳди сӯии илоҳ

Пери гуфто муҷоҳидат кардӣ

То бдонстаҳ эй ки номардӣ

Ҷаҳд бар тест ва бар худои тавфиқ

Зонка тавфиқ ва ҷаҳд ҳаст рафиқ

Кор кун кор бигузар аз гуфтор

Кандарин роҳ кор дорад кор

Ин гуруҳе ки нўрсидстнд

Ишваи ҷоҳу зари хридстнд

Сари боғу дил замин доранд

Кӣ дили ақлу шаръ ва дайн доранд

Ҳама дар роҳи он ҷаҳонии кӯр

Банда хўрдў хуфт ҳамчуи сутур

Ҳама дар илм сомрӣ воранд

Аз буруни Мӯсо аз даруни норинд

Нест ӣнҷо чу мари хирадро барг

Марг ба бо чунин ҳарифони марг

Илм бо кори сӯдманд буд

Илм бе кори пои банд буд

Ҳар чаҳ дар зери чархи нек ва баданд

Хӯшаи чинон хирман хираданд

Ҳамаро ақл бо ту бинмоед

Ончӣ буд ончӣ ҳаст онч ояд

Ақли султони қодири хўшхўст

Онкии соя худо гузинад ӯст

Соя бо зот ошно бошад

Соя аз зот кӣ ҷудо бошад

Ақлро аз Ақилаи бозшинос

Набӯд ҳамчуи фарбеҳии омос

Ақл дар кӯй ишқ нобӣност

Оқилии кор буъалӣ синост

Ақли кони раҳнамои ҳилаи тест

Он на ақласт кони Ақилаи тест

Бигузар аз ақлу худъау талбис

Ки ъзозили азин шудааст Иблис

Хурдиро ки ин далел бадӣ аст

Лаънаташ кун ки бехирад хурдӣ аст

Падару модари ҷаҳони латиф

Нафас гуё шиносу ақли шариф

Гарашон баъди амри бпрстнд

Ин ду гавҳари сазоӣ он ҳастанд

Ақлу чашм ва паямбарӣ нурост

Ин аз он он азин на бас давр аст

Нур бе чашми шох бе бар дон

Чашм бе нури гӯш бе сари дон

Хез кин хокдони сарой ту нест

Ин ҳавас хонааст ҷой ту нест

Ошиқии ҷуз ба изтирор хатост

Оҳи ошиқ ба ихтиёр хатост

Ҳаркиро рӯй нек ва кам хирад аст

Рӯй некӯи далели хуй бад аст

Ҳар киро бо ҷамол ва бднитӣ аст

Ваон ки ҳасанаши ҷамол ориятӣ аст

Он чунон карда шаҳватати маҳҷӯб

Ки ндонӣ ҳамеи ту хӯк аз хуб

Шоҳиди печи печро чаҳ кунӣ

эй кам аз ҳеҷ ҳеҷро чаҳ кунӣ

Шоҳидони замонаи хираду бузург

Дидаро гӯсфанду дилро гург

Аз паии дуздии равонҳо ро

Чашмашон рахна карда ҷонҳо ро

Он нигорӣ ки сӯй ӯ нигарӣ

ӯ дилати барад ва зу ту дарди барӣ

Рӯй агар ҳеҷ бениқоб кунад

Даҳри пари моҳ ва офтоб кунад

Вар кунад ҳеҷ банди гесуи боз

Пас шаби қадари бргшоиди роз

Зулфу рӯйишгар ошкорстӣ

Шабу рӯзи ин ки дуаст чорстӣ

Сӯрати қаҳру лутфи холу лабаш

Олами қабзу басти рӯзу шабаш

Бӯсаи ошиқи равони пардоз

Даҳанашро ба ханда ёбад боз

Хӯни ошиқ чу зулф ӯ резад

Аз замини буи машк бархезад

Чашм гӯшӣ шавад чу созад ҷанг

Гӯш чашмӣ шавад чу оради ранг

Дида зон чашмҳо ки бардорад

Ҷуз касе кофт басар дорад

Битавон дидан аз латифӣ кӯаст

Устихони дртнш чу хӯн дар пӯст

ҳикоят

Дид вақте яке пароканда

Зиндае зери ҷомаи жанда

Гуфт кин ҷомаи сахт халқон аст

Гуфт ҳаст аз ман ин чунин зонаст

Чун наҷӯям ҳаром ва надаҳум дайн

Ҷома лобуд набошадам ба азин

Ҷома аз баҳри урат омма аст

Хоссагонро бараҳнагӣ ҷома аст

Мардро дар либоси халқони ҷӯ

Ганҷ дар хонаҳои вайрони ҷӯ

Зинати аллоҳ на асб ва зин бошад

Зинати аллоҳи ҷамол дайн бошад

Нест меҳри замона бе кӣна

Сайр дорад миёни лўзинаҳ

Сарнигӯни хезад аз сарои маъод

Ҳар ки рӯй аз хирад наад ба ҷамод

Мард каз хок ва об дорад ор

Ба ҳавои брншинди оташи вор

Сўؤоли соилӣ аз ҳазрати содиқ

Гуфт рӯзӣ ба ҷаъфари содиқ

Ҳилаи ҷӯии рбодҳии сориқ

Ки ҳароми рибо чаҳ мақсӯд аст

Гуфт зеро ки монеъ ҷӯад аст

Зон рибои даҳ бтар з мехор аст

Кин мурувват бар он сахо ор аст

Ҳирси дунёи туро чунон карда аст

Каз худои ҳам дилат бёзрдаҳ аст

Сим дорад турои чунон машғӯл

Ки натарсӣ ту аз худоу расӯл

Дода монад ниҳодаи он ту нест

Баравад мол ба зи ҷон ту нест

Ҳарчӣ монад зи ту ба нек ва ба бад

Бахшиши марги дон на бахшиши худ

Ҳар киро ҳастанда бешӣ

Ҳамраҳ ӯст куфру дарвешӣ

Суфиён дар дамии ду ид кунанд

Анкабутон магас қадед кунанд

Мо ки аз дасти рӯҳ қӯт хӯрем

Кӣ намаки суд анкабут хӯрем

Кӣ ғанӣ бо фақир дар созад

Кон ба дунё ва ин ба дайн нозад

Кори дунё ба ҷумлаи бозии дон

Тарк ӯ ъзу сарфарозии дон

Мол дар кафи чўпил дар мастӣ аст

Мол дар дил чу об дар пастӣ аст

Дун ва дунё буванд ҳар ду рафиқ

Қҳбаҳ эй ону қлтбонии ин

Дидаи вари пул ба зер гом кунад

Кӯр бар пушти пул мақом кунад

Ҳар киро илм нест гумроҳ аст

Даст ӯ зон сарой кӯтоҳ аст

Илми сӯй дар илоҳи барад

На сӯии нафасу молу ҷоҳи барад

Чанд азин дар ниқоби мҳтолӣ

Чашмҳо дарду лофи кҳолӣ

Ақлат аз ҷону Малта аз тани тест

Он ду маъшуқаи ин ду душмани тест

Поки шӯ то ки зи аҳли дайни гардӣ

Он чунон бош то чунин гардӣ

Баҳри дайн бо сафеҳ рой мазан

Раги қиФоли баҳр пой мазан

Олами илм олимӣаст шигарф

Нест ин хиттаи хиттаи хату ҳарф

Мардро раҳи з ҳол бархезад

Ҳол бояд ки қол бархезад

Зоди ин роҳи аҷз ва хомӯшӣ аст

Қӯту қӯт ӯ з кам кӯшӣ аст

Раҳравонро чу дард роҳбар аст

Онкиро дард нест кам зи хрост

Ҳар киро дард роҳбар набӯд

Мардро зон ҷаҳон хабар набӯд

Дар раҳ ӯ сухан фурӯшӣ нест

Дар раҳаши беҳтар аз хамӯшӣ нест

Дар муноҷот бе забонони ой

Ҳарчӣ хоҳӣ бигӯӣ влб бигушоӣ

Марди маънӣ сухан надорад дӯст

Зонкаҳ бӯдааст мағзҳоро пӯст

Бигузар аз қол ва гуфтаҳои маҳол

Заррае сидқи беҳтар аз сад фол

Дониши он хубтар ки бҳрбсиҷ

Зу бадоне ки мендонӣ ҳеҷ

Нест аз баҳри осмони азал

Нардбони поя ба зи илму амал

Пер каз ҷунбиши ситора буд

Гарчи пераст ширхора буд

Дасти пер аз вилоят дайн аст

Ин ки гӯйанд пери пер ин аст

Дар ҷаҳонӣ ки ақл ва имон аст

Мурдани ҷисм зодан ҷон аст

Душмани ҳақ танаст хокаши дор

Қиблаи ҳақ диласт покаши дор

Ҳамаи андарзи ман ба ту ин аст

Ки ту тифлӣу хона рангин аст

Маргро ҷӯии кандарин манзил

Марг ҳақаст зиндагии ботил

Ман надидам саломатии зхсон

Гар ту дидӣ салом ман бирасон

Роҳ мадин нарафта пеши Шуайб

Чанд гардӣ ба гирди пардаи ғайб

Одамиро мадори хор ки айб

Ҷавҳарӣ шуд миёни рустаи ғайб

Доъии хайру шари дарун ту анд

Ҳар ду дар неку бади забун ту анд

Дар раҳи халқи хубу сирати зишт

Ҳафт дӯзахи туе ва ҳашт биҳишт

Дар даруни тўҳст аз паии дайн

Сад ҳазор осмони фузуни зи замин

Одамии баҳр беғамиро нест

Пой дар гули ҷузи одамиро нест

Аршу фарши замон барои вай аст

Венаи табаи хокдон на ҷой вай аст

Бе равони шарифу ҷонии пок

Чаҳ буд ҷисми ҷуз ки муштии хок

Ҷони донои зи дайн ғизо созад

Чун наёбади ғизо ба магузорад

Ҳарчӣ он боис абас бошад

Наз қадами дон ки аз ҳдс бошад

Танат аз чарх ва табъ дорад соз

Ин ва он соз хеш хоҳад боз

Ҷонат ҳақ дод ва ҷовдон монад

Зонка ҳақ дода ҳеҷ нстонд

Бандаи батну лиззати шаҳавот

Бтар аз бандаи ъзии вмнот

Хашму шаҳват хисол ҳайвонаст

Илму ҳикмат камол инсонаст

То ту аз озу орзӯи мастӣ

Ба худо ар ту одамӣ ҳастӣ

Рӯ қаноат гузин ки толеъи дун

Дар ду гетӣаст бо азоби алҳўн

Нафхаи сувари сур мардон аст

Ҳар ки зон сур хӯрд мард он аст

Рӯзи дайни дасти даст рас набӯд

Нисбати каси шафиъ кас набӯд

Одамӣ гарчи бар замона ма аст

зи одами хоми деви пухта ба аст

Одамии сар ба сар ҳама оҳӯаст

Занн чунон оядаш ки бас некӯаст

Дил кунад сахти ҷомаи нармат

Хӯриши хуши зи сари баради шармат

Мард набӯд ки гирд худ пуед

Марди роҳи наҷот худ ҷӯяд

Мардрогар зи разм бемоя аст

Домани хаймаи беҳтарин доя аст

Аввалин сада дар раҳи одам

Буд ноӣ гулӯу табли шикам

Чун хурӣ беш пел бошӣ ту

Кам хурӣ Ҷабраил бошӣ ту

Ҳар ки бисёр хор бошад ӯ

Дон ки бисёр хор бошад ӯ

Бош кам хор то Бамонеи дайр

Ки аҷал гуруснааст қӯташи шер

Чист ҳосили сӯии шароб шудан

Аввалаши шару охири об шудан

Чун кунад арбадаи пай шикан аст

Вар саховат кунад дурӯғ зан аст

Ҳеҷ хасмии бтар з дунё нест

Бо ки гӯям ки чашм бино нест

Мардро чун ҳунар набошад кам

Чаҳ зи аҳли араб чаҳ зи аҳли аҷам

Тозӣ ар шаръро пноҳстӣ

Бўлҳби офтобу моҳстӣ

Баҳр маънӣаст сӯрати тозӣ

На бидон то ту хоҷагӣ созӣ

Рӯҳ бо ақл ва илм донад зист

Рӯҳро порсӣ ва тозӣ нест

Ин чунин ҷилф ва бе адаби зоне

Ки ту тозии ҳамеи адаби доне

Зираконро дарин сарои куҳан

Ҳеҷ ғами хорае мадон чу сухан

Бе ғарази панди ҳамчуи қанд буд

Бо ғарази панди пои банд буд

Аз дар тан ки соҳиб калла аст

То дар дили ҳазор сола раҳ аст

Аз дар ҷисм то ба каъбаи дил

Ошиқонро ҳазор ва як манзил

Хос донад ҳзорўи як номаш

Ом донад ҳзорўи як домаш

Пару боли хиради з дил бошад

Тан бе дили ҷувол гул бошад

Ботини ту ҳақиқати дили тест

Ҳарчӣ ҷузи ботини ту ботили тест

Он чунон дил ки вақти пичопич

Андрўи ҷуз худо нагунҷад ҳеҷ

Асли ҳазлу муҷоз дил набӯд

Дӯзахи хашму оз дил набӯд

Порае гӯшти ном дил кардӣ

Дили таҳқиқро бҳл кардӣ

Дили яке манзарӣаст раббонӣ

Ҳуҷраи девро чаҳ дили хуоне

Инат ғабнӣ ки як рамаи ҷоҳил

Хондаи шакли санавбариро дил

Ин ки дил ном кардае ба муҷоз

Рӯ ба пеши сегон кӯй андоз

Дил ки бо ҷоҳ ва мол дорад кор

Он сегӣ дон ва он дигар мурдор

Оммаи дил дар ҳавои ҷони бастанд

Зонка аз даст ҷаҳл сармастанд

Хосса дар олам муъоина анд

Ҳамчуи симоб рӯй оина анд

Ҳамаи даст ниҳол кун доранд

Ҳамаи мурғи қафас шикан доранд

Ошиқи марг ҳар як аз паии барг

Хештанро кашида зи эшон марг

Саги дарди пӯстин даравишон

Варна чархаст бандаи эшон

Одамиро зи ҷоҳи беҳтари чоҳ

Срклро паноҳи дони зи кулоҳ

Дар дили кӯб то рисӣ ба худоӣ

Чанд гардӣ ба гирди бому сарой

Ҳеҷ бошӣ чу ҷуфти фардии ту

Ҳама бошӣ чу ҳеҷ гардии ту

Мард онаст кӯи з худ биҷаҳад

Пой бар обрӯии худ бунаад

Он набошад вале ки чун Сурхоб

Равад аз баҳри обрӯӣ бар об

Гар баду неку меҳр ва кин бошад

Ҳар чаҳ ҷузи дайни ҳиҷоб дайн бошад

Нашӯй бар ниҳоди худ солор

Ба намоз ва ба рӯза бисёр

Зон ки ҳарчанд гирд бар гардӣ

Зини ду ҳар лаҳзаи хоҷатар гардӣ

Бе худии малики лоязолии дон

Млктии насяи не ки ҳолеи дон

Сӯфӣоне ки аҳл асроранд

Дар дили нор ва бар сар доранд

Ҳама бехонимон ва безану ҷуфт

На мақом нишаст ва маъдан хуфт

Рӯ чу зар боядат сафеҳӣ кун

Вари саряти орзӯ фақиҳӣ кун

Ту ба сФўи сифот сӯфӣ бош

Хоҳи басарӣу хоҳ кӯфӣ бош

Муфлисии мояи соз то барраӣ

Варна дорад турои замонаи раҳе

Зари надории туро чаҳ гуяд мейр

Хари надорӣ чаҳ тарсӣ аз хари гир

Ишқ бо србридаҳ гуяд роз

Зонка донад ки сар буд ғаммоз

Ишқи ҳеҷ офарӣдаро набӯд

Ошиқии ҷузи расидаро набӯд

Ишқ бе чори мех тан бошад

Мурғи донои қафас шикан бошад

Талаб дар вонгҳии киштӣ

Дар наёбӣ нияти бад-ӣни зиштӣ

Ошиқон сар ниҳанд дар шаби тор

Ту баронӣ ки чун барии дастор

Ишқу мақсӯд кофарӣ бошад

Ошиқ аз коми худ барӣ бошад

Хиттаи хок , лаҳву бозии рост

Олами поки покбозии рост

Ишқро раҳнамоӣ ва раҳ набӯд

Дар тариқати сар ва калла набӯд

Пеши он кас ки ишқ раҳбар ӯст

Куфру дайн ҳар ду парда дар ӯст

Ақл мардӣаст хоҷагӣ омӯз

Ишқи дрдисти подшоҳии сӯз

Мардро ишқи тоҷ сар бошад

Ишқи беҳтари з ҳар ҳунар бошад

Ақл дар кӯй ишқ нобӣност

Оқилии кор буъалӣ синост

Сифати ишқ пӯст донад пӯст

Ишқ беайну шин ва қоф накӯаст

Буна ар ҳеҷ ишқи он дорӣ

Аз миёни ончӣ дар миёни дорӣ

Ишқи мардон буд ба роҳи ниёз

Ишқ ту ҳаст сӯии нону пиёз

Дар биҳишти арнаҳи аклу шрбстӣ

Кӣ турои зини намози қрбстӣ

Ман балӣ гуфта бар дараш қоим

Зон шдстм ки аклҳои доим

Дар ҷаҳонӣ чаҳ боядат бӯдан

Ки ба некони туонаш паймудан

Ҳар киро сар ба аз кулоҳ буд

Бар сар ӯ каллаи гуноҳ буд

Ақл чун нақши басти нафаси стрд

Ишқ чун рӯй дод табъ бамурд

Нафаси нақшӣу ақли наққошӣ

Табъи гардӣу ишқи фаррошӣ

эй басои шери кон туро оҳӯаст

эй басои дарди кон туро доруаст

Бандагонро ки аз қадар ҳазар аст

Он на зишон ки он ҳам аз қадар аст

Ки кунад бо қазоӣ ӯ оҳӣ

Ҷузи фурӯмоя эйу гумроҳӣ

Зон ҳамаи кораот бенур аст

Каз ту то нури роҳи бас давр аст

Талху ширини ҳама чу зу бошад

Зишт набӯд ҳама накӯ бошад

Ҳркҷобўди зикр ӯ , ту чаҳ Эй

Ҷумла таслим кун бадви ту чаҳ Эй

Ҷону асбоби азуи атои дорӣ

Пас дареғ аз ваии ин чаро дорӣ

Чанд пурсӣ ки бандагӣ чаҳ буд

Бандагӣ ҷуз фикандагӣ чаҳ буд

Ҳаст дар дайни ҳазор ва як даргоҳ

Камтараши онкӣ бе ту бошад роҳ

Бо қазои суд кӣ кунад ҳазарат

Хӯн магардон ба биҳдаҳи ҷигарат

Баду неки ту бар ту ронда ӯст

То бадонеи ту душманӣ ё дӯст

ҳикоят

Дошт луқмони яке кричаҳи танг

Чун галӯгоҳ ноӣу синаи чанг

Рӯзи нимӣ ба офтоби андар

Шаби ҳама зон ба ранҷу тоби андар

БўолФзўлӣ савол кард аз вай

Чист ин хонаи шаш бадаст ва се пай

Бо дами сарду чашми гирёни пер

Гуфт ҳозои лмнимўти касӣр

Бар фалак зон Масеҳи сари бФрошт

Ки бад-ӣни хоки тӯда хона надошт

Чаҳ кунад рӯҳи поки хонаи зи риҳ

Фалак чорамаст боми Масеҳ

Чандат андӯҳ перҳан бошад

Бўкти ин перҳан кафан бошад

Ту ба дарзӣ шуда ба перҳанат

Гозри он дам бикуфта кафанат

Ваа ки чун омадӣ бурун з наҳуфт

Бас ки вои ҳасратот бояд гуфт

Ва қоли нури аллоҳи рӯҳаи фии алтмсил

Мслтҳст дар сарои ғурур

Мисли яхи фуруши Найшобӯр

Дар тамӯзи он ихки ниҳода ба пеш

Каси харидор на ва ӯ дарвеш

Яхи гудозон шудаи зи гармӣу мард

Бо дили дарднок ва бо дами сард

Ин ҳаме гуфт ва ашк ме борид

Ки басӣ монадмон ва кас нахарид

Қисмати рӯзгори осонӣ

Ба сари рӯзгор агар доне

Чист ақл , аввали ҷаҳон дидан

Пас ба ҳасбати барин ҷаҳони ридн

Маҷлиси ваъзи рафтанат ҳавас аст

Марги ҳамсояи воъизат на бас аст

Рӯзи охири зи чархи поянда

Ҳам ту сое ва ҳам баси оянда

Ҳеҷ нодидаи олами маънӣ

Маърифатро чаро кунӣ даъвӣ

Шер гармоба дидӣ аз наққош

Бош то шери бешаи бинии фош

Мурғу ҳур аз биҳишт абадон аст

Ҳикмату дайни биҳишт яздон аст

Набӯд ҷузи ҷамоли эзади қӯт

Ошиқонро ба ҷинати малакӯт

Ту чаҳ донеи биҳишт яздон чист

Ту чаҳ доне ки ҷинат ҷон чист

Кӣ баради шаҳватат ба роҳи биҳишт

Тоти ҳуру қусӯр бояд кишт

Аз сифоти сегӣ тиҳӣ кун раг

Варна дар растхез , хезии саг

Чист дунёи сарои офату шар

Чун калидони зи аввалӣ ба ду дар

Ҳаст чун мори гурзаи давлати даҳр

Нарму рангину андаруни пари заҳр

Шимши рангин ва ҳеҷ ҷон на дарав

Хониши заррин ва ҳеҷ нон на дарав

Ин ҷаҳон зон ҷаҳон намӯдор аст

Лек он зиндаи инат мурдор аст

Мли ҳамеи хур ба буии гул ба баҳор

Бош то брдмди зи хоки ту хор

Шаби срхўобу рӯзи азми шароб

Накунад ҷуз ки дайну малики хароб

Ту ҳануз ин ҷаҳон чаҳ дидстӣ

Зини ҷаҳони ном ӯ шнидстӣ

Ҳарки аз кирдигор тарснда аст

Халқи олами зи вай ҳросндаҳ аст

Дӯзахӣ дар шикам ки ин оз аст

Сегӣ андари ҷигар ки ин роз аст

На зи тавҳиди бали зи ширк ва шак аст

Ки ба назд ту дайну куфр як аст

Дар харобӣ нишаста кин чин аст

Расми габрони гирифта кин дайн аст

Аз буруни пок ва аз даруни нопок

Кист ин ҳаст сӯфии чолок

Мардум аз зиракон дижам нашавад

Меҳргар ақл буд кам нашавад

Буғз каз суннатӣ буд дайн аст

Меҳр каз иллатӣ буд кин аст

Дӯстрогар зиҳами бадарии пӯст

Гар кунад оҳ ӯ набошад дӯст

Вар бигӯе ба дӯсти бурҷаи ҳин

Гуядат то куҷо бигӯ биншин

Мардро раҳзан яқин бошад

Ҳар қаринӣ ки дун дайн бошад

Шох бебаргу мива , хор буд

Ёр бенафъу дафъи мор буд

Мари турои он рафиқ ва ёр ояд

Ки ба нек ва ба бад ба кор ояд

Ёри ҳам коса ҳаст бисёре

Лек ҳам кӣса кам буд ёрӣ

Дӯсти хоҳӣ ки то бимонад дӯст

Он талаб зу ки табъ ва шева ӯст

Бад касе дон ки дӯст кам дорад

Зон бтар чун гирифт бигузорад

Аз тақии дайни талаби зи раънои лоф

Аз садафи дртлби зи оҳӯи ноф

Остингар зҳичи хоҳии пар

Аз садафи машки ҷӯии зи оҳӯ дар

Он ки аз ҳиси чашму бинии вгўш

Зон бибин зини ббўӣ ва зон бниўш

Номад аз гӯшҳо ҷаҳони бинӣ

Начишад чашм ва нашунӯд бинӣ

Гарчи сад бор бозгардад ёр

Гирд ӯ бози гирд чун тӯмор

Он талаб зу ки донад ва дорад

То ту аз вай , вай аз ту нозорд

Халқ душман шавад чу бигурезӣ

Бади қарини гардӣ ар даромезӣ

То набошӣ ҳариф бе хирадон

Ки накӯи кор бад шавад з бидон

Бо бидон кам нишин ки бади Монӣ

Ху пазираст нафаси инсонӣ

Хуши хуй аз бдхўён сутург шавад

Мяш чун гург хӯрд гург шавад

Меҳри пайвастаи як савора буд

Моҳ бошад ки бо ситора буд

Ҷуфти хоҳии худои надиҳади бор

Фард бошӣ худоӣ бошад ёр

Ҳар ки моро нахоҳад аз ҳамаи дил

Гар ҳамаи ҷон буд зи ваии бугсал

Ҳар куҷои доғ боядат фармуд

Чун ту марҳам наҳй надорад суд

Суҳбати аблаҳон чу дег тиҳӣ аст

Аз даруни холӣу бурун сияҳӣ аст

Чун китобӣаст сӯрати олам

Кондрўисти банду панд ба ҳам

Сӯраташ бар тани лӣимони банд

Сифаташ бар дили ҳакямони панд

Даъвии дӯстят бо маъбуд

Пас талабкори лиззату мақсӯд

Ту ба гавҳари варои ду ҷаҳонӣ

Чаҳ кунам қадари худ наме доне

Охшиҷони гунбади даввор

Мурдагонанд зиндагонии хор

Гӯшае гири зини ҷаҳони муҷоз

Тӯшаи он ҷаҳони дарав май соз

Олами табъу ваҳму ҳису хаёл

Ҳама бозичаанд ва мо атфол

Ғозёни Тифли хешро пайваст

Теғи чубин аз он диҳанд ба даст

Ки чу он Тифли мард кор шавад

Теғи чубинаш зулфиқор шавад

Ин ҳамаи нақши доне аз пай чист

То ба ҳастӣ рисӣ бадоне зист

Одамӣ бе хабари сутур буд

Гарчи дорад дўдидаҳи кӯр буд

Ба худоӣ ар буд зи баҳри шараф

зи Халифаи худоӣ чун ту халаф

Ҳодии раҳ ба ҷуз ҳидоят нест

Ваон тариқи андарон вилоят нест

Ин ҷаҳон дар ҳиллӣу ҳалаи ниҳон

Ганда перӣаст зишту гандаи даҳон

Сад ҳазорон чу ту ба оби барад

Ташна боз оварад ки ғам нахурд

Ту макун кори ҷуз ба дастурӣ

Марг агар раҳ занад ту маъзӯрӣ

Илми доне валек илми ҳиял

Ганҷи дорӣ валек сими дағал

Кӣ шавад мояи нишоту сарвар

Ҳам дар ангури шираи ангур

Бори ту шиша , роҳ пурсанг аст

Манзалати давр ва ҳам харат ланг аст

Бо рафиқони сафар мақар бошад

Бе рафиқони сафар , сқр бошад

Бас накӯ гуфтаанд ҳушёрон

Хонаро зоду роҳро ёрон

Дӯстро кас ба як бадӣ нафурухт

Бҳркикӣ гилӣм натавон сӯхт

Чанд гӯйии зи чарху мкрўи фанаш

Ба худоӣ ар карӣ кунад суханаш

Зери ин чархи гунбади даввор

Ҳаст дай бо баҳору гул бо хор

Ончӣ ар конии ончӣ гардунӣ аст

Зон ҷаҳони пӯстҳои берӯнӣ аст

Мард то дараҷаон дайн нарасад

Аз гумон дар раҳ яқин нарасад

Ба худоӣ ар ба зери чархи кабӯд

Чун манӣ буд ва ҳаст ва хоҳад буд

Ҳазли ман ҳазл нест таълим аст

Байти ман байт нест иқлӣм аст

Ман на марди зану зару ҷоҳам

Ба худо гар кунам вагар хоҳам

Халқро ҷумлаи сӯратии ингор

Ҳеҷ аз ҳеҷ халқи тамаъи мадор

Заҳмати худ зи аҳл аср бакоҳ

Ҳарчӣ хоҳии зи холиқи худ хоҳ

Фии алтмсил

Он шунидӣ ки буд пунбаи занӣ

Муфлис ва қлтбонш хонд занӣ

Гуфт к-эии зани маро ба нодонӣ

Муфлису қлтбон чаро хуоне

Чаҳ буд ҷурми ман чу бошам ман

Муфлис аз чарху қлтбон аз зан

Слўтӣ нест халқро аз кас

Селоати рӯҳ хилват омаду бас

Хуш сухан бош то амони ёбӣ

Вақти гуфтани халоси ҷони ёбӣ

Ҳар куҷо ҳаст подшоҳии дил

Чаҳ буд малику малики муштии гул

Ин караро ки ном кардӣ хеш

Ҳар яке каждуманд бо сад неш

Ин мислиро магари надории суст

Ки ақорби ъқорбнди дуруст

Аз ҷафои зштгўии икдгрнд

Вази ҳасади ъибҷўии икдгрнд

Дӯсти ҷӯй аз бародарони бугсал

Ки бародар кунад пари озари дил

То падари зинда бо ту дмсоз аст

Чун падари мард бо ту анбоз аст

Гар ду нима кунӣ бирав симат

Варна дар дам кунад ба ду нимат

Пӯру фарзанди бад буд ба ду боб

Зинда Малта баранду мурдаи савоб

Ҷаҳл бошад адуат парвардан

Аз паии ранҷи дили ҷигар хӯрдан

Вар буд худ нъўзболлаҳи духт

Кор хом омаду тамом на пухт

Бар кас эмин мабош зон пас ту

Ки наёбӣ амин бирав каси ту

Онкӣ аз буд ӯат ор ояд

Паии духтарат хостгор ояд

Ҳар киро духтараст хонаи нажод

Беҳтар аз кӯр набӯдаш домод

Вари туро хоҳар оварад модар

Шавад аз ваии сиёҳ рӯй падар

Мард бегона гардад аз хона

Хонаи ?ут пар шавад зи бегона

Гашта маърӯф ҳар гуҳ ва ҳар ҷой

Кист ин мар марост хўоҳргоӣ

Кард бояд зан эй сутӯдаи сайр

Лек аз хонимони хеш ба дар

Иштиқоқаш з чист донеи зан

Яъне ин қҳбаҳро ба тир бизан

Онкӣ ъам ту вонкаҳи хол ту анд

Ҳама дар хӯни ҷоҳ вмол тавонад

Ъам ки бдгўу пар ситам бошад

Ъам набошад ки дард ва ғам бошад

Дили аҳли хирад ситам накушуд

Оқили андӯҳи хол ва ъам накушуд

Чун зарат бошад аз ту ҷӯяд ранг

Чун буии муфлис аз ту дорад нанг

Хоҷаи ту қаноати ту бас аст

Сабри ваҳмати бизоъати ту бас аст

Боз агар хеши бошиддати сӯфӣ

ӯ худ аз ҳеҷ рӯй лоиўФӣ

Андари афканда дар ду хонаи хурӯш

Як рамаи далқи пӯши зарқи фуруш

Порсои суваратони мФсдкор

Бози шаклон валек мӯши шикор

Вар буд худ фақиҳи хешованд

Онгаҳ аз макру ҳилаи бинии банд

Бад бадаст арча никдон бошад

Саг сагаст арча сршбон бошад

То киро бози хушк риш кунад

То ки бар риш ӯ ширеш кунад

Ту макун даъвии тавоноӣ

Бо чунин золимӣ ки бар ное

Асли дайн чун илм баланд кунад

Брчнини асл решханд кунад

Набӯд рӯзи ҳашари навбати тин

Навбати дайн буд ба явми аддӣн

Тухмҳоӣ ки шаҳватӣ набӯд

Бар он ҷуз қиёматӣ набӯд

Чаҳ кунӣ хешӣ касе ки аён

Бабради обат ар наёбади нон

Даври шӯи зини ҷаҳон , ҷаҳон ту нест

Чаҳ буии он он ки он ту нест

Беш азин бас ки буд чархи кабӯд

Зин сипас низ бас ки хўоҳдбўд

Бар вафои замонаи кӣсаи мдўз

Бигузаронаш ба қӯти рӯз ба рӯз

Чаҳ кунӣ хеши хешати аллоҳи бас

Ҳар чаҳ зин бугзарад ҳавоу ҳавас

Чу диҳӣ аз паии гузаргаи сФл

Хиради пери худ ба кӯдаки Тифл

Бандаи зан шудан ба шаҳвату мол

Пас бирав ҳукм кардан инат маҳол

Ҷуфти пари кибр , неши пар шаҳд аст

Гули раънои ду рӯй бадаҳд аст

Зон ки дорад ба сӯии ҳамдони рой

Ҳамд ҳамдон кунад на ҳамди худоӣ

Оварад кадхудоиро ба гила

Нони бозору хона ба ғалла

Ба раҳе гар кунӣ ба фардии ху

Аз хушу нохушӣу зишту накӯ

эй расӯли худоӣ бе ҳамто

Аз паии умматати зи баҳри худо

Дар Мадинаи зи хоки србрдор

То бибинӣ ки кист бар сари дор

Дайни фурӯашони гирифтаи минбари ту

Зор гашта шубайру шбри ту

эй худованди фард бе ҳамто

Ҳурмати ин расӯли роҳи намо

Ки марои зини гуруҳи бурҳонӣ

То гузорами ҷаҳон ба осонӣ

Ту сена додае сенае ро

То бидидам раҳи раҳоӣ ро