Тайифаи дуздони араб бар сар кӯҳӣ нишаста буданду манфази корвони баста ,у раияти баладон аз ?мукуаед эшон маръӯбу лашкари султони мағлуб . Ба ҳукми онкии млозии мниъ аз қуллаи кӯҳӣ гирифта буданду млҷأу мأўои худ сохта . Мудаббирони мамолики он тараф дар дафъи музирати эшон мушовират ҳаме карданд ки агар ин тайифаи ҳам барин нсқи рӯзгории мудовимати намоянди муқовимат мумтанеъ гардад .

Дарахтӣ ки акнӯн гирифтаи сети пой

Ба неруӣ шахсе барояд зи ҷой

Вагар ҳамчунон рӯзгории ҳиллӣ

Ба гардунаш аз бех , бар нгслӣ

Сари чашма шояд гирифтан ба бел

Чу пар шуд нишоед гузаштан ба пел

Сухан бар ин муқарар шуд ки яке ба таҷассуси эшон бргмоштнду фурсат нигоҳ медоштанд то вақте ки бар сари қавмӣ ронда буданду мақоми холии монда . Танӣ чанд мардони воқеаи дидаи ҷанги озмударо бФрстоднд то дар шуъаби ҷабал пинҳон шуданд . Шабонгоҳӣ ки дуздон боз омаданд , сФркрдаҳ ва ғорат оварда , силаҳ аз тан бикшоданду рахт ва ғанимат биниҳоданд . Нахустин душманӣ ки бар сари эшон тохтан оварад хоб буд . Чандон ки посӣ аз шаб дар гузашт ,

Қурси хуршед дар сиёҳӣ шуд

Юнуси андари даҳон моҳӣ шуд

Мардони диловар аз камӣн ба дар ҷустанду дасти якон якон бар китфи бастанду бомдодон ба даргоҳи малик ҳозир овараданд . Ҳамаро ба куштан ишорат фармуд . Иттифоқан дар он миёни ҷавонӣ буд миваи унфувони шабобаши наврасидау сабзаи гулистони изораши нўдмидаҳ . Яке аз вузарои пои тахти маликро бӯса дод ва рӯй шафоат бар замини ниҳод ва гуфт : ин писар ҳануз аз боғи зиндагонӣ бар нахурда ва аз риъони ҷавонӣ таматтуъ наёфта . Таваққуъ ба карам ва ахлоқ худовандӣаст ки ба бахшӣдани хӯн ӯ бар бандаи миннат наад . Малик рӯй аз ин сухан дар ҳам кашиду мувофиқи рой баландаш наомад ва гуфт :

Партав некон нагирад ҳар ки бунёдаш бад аст

Тарбияти ноаҳлро чун грдкон бар гунбад аст

Насли фасоди ӣнони мунқатиъ кардани аввалӣ тарасту бехи табори эшон бар овардан , ки оташ нишондану ахгари гузоштану афъии куштану бачаи нигаҳи доштани кор хирадмандон нест .

Абр агар оби зиндагии борад

Ҳаргиз аз шохи бед бар нахурӣ

Бо фурӯмоя рӯзгор мабар

Каз неи бӯрё шукр нахурӣ

Вазири ин сухан бишунид . Тўъо ва карҳо бипасандед ва бар ҳасани рои малик офарин хонд ва гуфт : ончии худованд , доми малака , фармуд айн ҳақиқатаст ки агар дар суҳбат он бидон тарбият ёфтӣ табиат эшон гирифтӣ ва яке аз эшон шудӣ , аммо банда умедвораст ки дар суҳбати солеҳони тарбияти пазираду хуй хирадмандон гирад ки ҳануз Тифласту сирати бағӣу ъинод дар ниҳод ӯ мутамаккин нашуда ва дар хабараст : кули мавлуди иўлди алии алФтраҳи Фأбўоаҳи яҳудонау инсронаҳу имҷсонаҳ .

Бо бидон ёри гашти ҳамсари лут

Хонадони набувваташ гум шуд

Саги асҳоби Каҳфи рӯзӣ чанд

Пай некон гирифт ва мардум шуд

Ин бигуфту тайифае аз ндмои малик бо вай ба шафоат ёр шуданд то малик аз сари хӯн ӯ даргузашт ва гуфт : бахшедам , агарчӣ маслиҳат надидам .

Доне ки чаҳ гуфт зол бо рустами гирд ?

Душман натавон ҳақиру бечораи шимурд

Дидеми басӣ , ки оби сарчашмаи хирад

Чун бештар омад шутуру бори бабрад

Фии алҷмлаҳ , писарро ба нозу неъмат бар овараданду устодон ба тарбият ӯ насб карданд то ҳасани хитобу ради ҷавобу одоби хизмати мулӯкаш дар омухтанд ва дар назари ҳамгинон писандида омад . Борӣ , вазир аз шамоил ӯ дар ҳазрати малики шама Эй мегуфт ки тарбияти оқилон дар ӯ асар кардаасту ҷаҳли қадим аз ҷабалат ӯ ба дар барда . Маликро табассум омад ва гуфт :

Оқибати гурги зода гург шавад

Гарчи бо одамӣ бузург шавад

Солии ду бар ин бар омад . Тайифаи авбоши маҳалат бадв пайвастанду ақди мувофиқати бастанд то ба вақти фурсати вазир ва ҳар ду писарашро бикушту неъмат бе қиёси бардошт ва дар мағораи дуздон ба ҷой падар бинишаст ва осӣ шуд . Малики дасти таҳайюр ба дандон гузидан гирифт ва гуфт :

Шамшери нек аз оҳани бад чун кунад касе ?

Нокас ба тарбият нашавад эй ҳакими кас

Борон ки дар латофати табъаш хилоф нест

Дар боғи лолаи равед ва дар шӯраи буми хас

Замини шӯраи сунбул бар наёрад

Дар ӯ тухму амал зойеъ магардон

Никуӣ бо бидон кардан чунон аст

Ки бад кардан ба ҷои неки мардон