Чу Тифл рӯз рафт аз мактаби хок
Савод шаб намӯд аз лавҳи афлок
Муаллим бар дар дастур ҷо кард
Ҳадиси худ ба хосонаш адо кард
Ба дастур аз муаллим ҳол гуфтанд
Якояки сӯрат аҳвол гуфтанд
Муаллимро ба сӯй хештан хонд
Ба таъзими тамомаш пеш бинишонад
Чу аз ҳар дар суханҳо гуфта гардид
Азу аҳволи мактаб боз пурсед
Ки чунӣ бо ҷафои бандаи зода
Ба дарси тезфаҳмӣ чун фитода
Ба мактаб меравад кории зи пешаш
Буд саъйӣ ба кори вбори хешаш
Чаҳ сар хат менависад машқ ӯ чист
Чу баҳс мекунад ҳам баҳс ӯ кист
Дилаши майл чаҳ илмӣ беш дорад
Чаҳ мабҳаси ин замон дар пеш дорад
Адиби афканди сар чун хома дар пеш
Басии печид ҳамчун нома бар хеш
Пас онгаҳ бар замин зад афсари хеш
Ба хӯн оғишта бинмудаш сари хеш
Ки дод аз дасти фарзанди шумо , дод
Марои бедод ӯ хӯн хӯрд фарёд
Аз он рӯзӣ ки ин махдуми зода
Ба мактаби хонаи ман пои ниҳода
Диламро аз ғами озодии набӯда
Басӣ ғам бӯдау шодии набӯда
Ба мктбхонаҳам бар кӯдакӣ буд
Ки ӯ зирактар аз ҳар зиракӣ буд
Кунун то ӯ ба ин мактаби расида
Ба ҳамдарсӣ эшон орамида
Яке зи онҳо ба ҳол худ намонда
Ба паҳлавии худ эшонро нишонда
Балии тафсири ин ҳарф андакӣ нест
Ки суҳбатро асар бошад шаккӣ нест
Ба мактаби субҳдам чун гашти ҳозир
Буд дар роҳи мактаби хонаи нозир
Ки чун манзури сӯй мактаб ояд
Ба ӯ оҳанги дмсозии намояд
Гуҳӣ дар паҳлавии ҳам ҷо гузинанд
Замонии рӯбарӯӣ ҳам нишинанд
Буд доим ба мактаби дарсашони ҳарф
Кунанд ин навъи умри хештани сарф
бад-инсон ҳарф ҳо мекард изҳор
Ки то маҷлис тиҳӣ гардад зи ағёр
Аз он пас гуфт то донад худованд
Ки бад май байнам ӯро ҳоли фарзанд
Ба доми ишқ манзураст пои баст
Зимоми ихтиёраши рафта аз даст
Агар як лаҳза ҳозир нест манзур
Аз ӯ уфтад ба мктбхонаҳи сади шӯр
Нишинад гӯшае аз ғуссаи дилтанг
зи дилтангӣ буд бо хеш дар ҷанг
Газад ангушти чандоне ки дар мушт
Сияҳ созад чу нӯки хомаи ангушт
Дамии бандади зи такрори сабақи лаб
Ки ман дигар намеоем ба мактаб
Замонӣ дар гиребон оварад сар
Гуҳаш чун ҳалқа монад чашм бар дар
Чу манзур аз дар мактаби даройад
Намонад ранҷу андӯҳаши сроид
Даройад дар мақоми ҳамзабонӣ
Кунад оҳанги айшу шодмонӣ
Ғараз каз хондан дарсаст озод
Буд дарси ончӣ ҳаргиз несташ ёд
Шуд аз гуфтор ӯ дастур аз даст
Паии озори нозир аз замини ҷуст
Муаллим доманаш бигирифт ва бинишонад
Ҳадис чанд аз ҳар дар бар ӯ хонд
Ки инҳо ин замон судӣ надорад
Намӯдашгар буд будӣ надорад
Бибояд чорае кардан дар ин кор
Ки гирданд азин бориши сбкбор
Ва гарна кор ӯ бад мешавад зуд
Аз ин дардаш нахоҳад буд беҳбуд
з ҳар баҳс ҳадисӣ кард изҳор
Суханҳо гуфт дар тадбири ин кор
Пас онгаҳ хости дастурии зи дастур
Замин бӯсед ва аз дастур шуд давр
Ба худ мегуфт дастури ҷаҳондор
Чаҳ созам чун кунам тадбири ин кор
Фиристамгар ба мктбхонаҳи бозаш
Фитад ногуҳи буруни зини пардаи розаш
Хабар ёбад азин шоҳи ҷаҳонгир
Ба ҷузи ҷон бохтан он дам чаҳ тадбир
намедонист то тадбир ӯ чист
Паии тадбири кораш чун кунад зист
Набӯд огаҳ ки дарди дӯстдорӣ
Надорад чорае ҷузи ҷони сипорӣ