Гиромии Фрзндои номаи ҳамроҳӣ сарбоз расед , муждаи тандурустии шикастаи равонро ба ромиш анбоз оварад , дар боби ҷаъфари мҳрҷонӣу кон ҷустани достонӣ газофасту гуфтори он наснҷидаи саросари сурӯдии ҳамаи лоф . Ҳангомикӣ бо саркори ҳоҷии Сайиди мирзо дар калота « ?диҳну » кори микридму ҳаркасро бор медодем , шабӣ ӯро хостам ва ба забонҳои чарбу нарм ва гуфторҳои ширину гарм ки мор аз сӯрох кашидӣу мурғ аз шох , сухан ҳо ронадаму афсун ҳо хондам . Магари роҳӣ ба даст уфтаду моҳии умед ба шаст ояд . Посухӣ ки бози гуфтани тавон , аз лаби ёваи сурӯдаш дар гӯш нарафту чизе ки дар тарозуии пазириш сангӣ дошта бошад аз гузориш бе ҳаст ва будаш писанди дониш ва ҳуш науфтод . Саранҷоми ҷустуҷӯи гуфтугӯ ин шуд ки чанде пеш аз ин аз бими балӯч бероҳа пай сипор сомон язд будам . Наздики пасини рӯзӣ аз даврам чанд кӯҳи кучаку пуштаи бузург фароз омад , дарахшндаи хокии зарди ранг бар домони моҳўрӣ баланд дидам , ба гумони инки конӣ бошад ва ин хок аз он санги нишоне , муштӣ бар гирифтам ва дар язд назд мардии заргари барадам , ки инро дар гудоз озмӯн кун ва бар розами онам аз дар ростӣу дурустии раҳнамӯни шӯ . Марди заргари бастад ва бирафт ва ҳар ҳангом ҷӯё шудам афсонае дигари сохту баҳонаи дигари ҷуст . Саранҷоми дил аз имрӯзу фардоӣ ӯ ба танг омаду минои умеду шикебам ба санг , беогоҳӣ ки он хок чаҳ буду заргар бебок чаҳ кард . Срхўиш гирифтаму роҳи бёбонки пеш . Пас аз рӯзгории дайри бозам паём фиристод ки хокии нек гавҳараст , ҳамоно кон зар бошад , пасташ манеҳ ва аз дасташи мада ки ин андаки намӯна бисёраст , ва ин мушти намӯнаи харвор . Пас бад-ӣни мужда ки мурда зинда кунаду хоҷаи банда , нон дар анбони ниҳодаму сар дар биёбон , шеър :

Сангӣ намонад ки аз обилаи хӯни хези комам бар аврангии нхост ва хорӣ набӯд ки аз паии сипориҳои ман гулзорӣ нашуд . Бо ин пояи такопуу ҷӯшашу давандагӣу кӯшиш аз он ганҷи хоки пурвирди ҷузи ранҷи равони судӣ ва аз он афрӯхтаи озар ки дида фурӯз дарвеш ва тавонгараст ҷузи дӯдӣ ба чанг ва чашм науфтод . Гули пўёӣӣ хор овараду ганҷи ҷўёӣии мор , шикастаи дилу гусастаи умед бар сари гаштам ва чун дили бастагӣ буд , рӯзии ду чораи хастагӣу дармон шикастагӣ карда баргаштами моҳӣ камобешам бори зиндагӣ дар кор давандагӣ рафт , дар фарозу нишеби он кӯҳсорони нахҷӣри вору мурғи осои шева ҷустану парандагӣ буд , ҳамчунон бори номаи орзӯ ва дар бангаи симурғу шох оҳӯ монад , ва ҳамчунин дар роҳи ҷўёӣии впҳнаҳи пўёӣии раг ҳо гусастаму устихонҳо шикастам . Ҳамаи об ба ҳован судан омаду маҳтоб ба газ паймудан . Шеър :

Ин бигуфту оҳии сард аз сари дард бар овараду ашки биҷодаҳи ранг бар гӯнаи каҳрабои гавани фурӯи рехт ,у дасти барнома осмонӣ зад , ки ин гуфтро пок аз олоиши костии дону бунёдаш аз сар то бен ҳама бар ростӣ . Гуфтамаш бадрӯди яздат бо онкии парвардаи он хокӣ аз чаҳ хосту бад-ӣни шӯраи бумат ки дев аз риюи мардум бебокаш дар ғариваст меҳри диранг аз чаҳ раст ? гуфт ин достон дар он кишвари афсонаи мард ва занасту анҷумани орой ҳар кӯйу барзан . Ҳамаи тарсам аз паии ин роз нагуфтау кони наҳуфта гиребонам гиранд ва ҳар пӯзиш ки бар гмрҳӣ ва бе огаҳии корбндм дар напазиранд , саранҷоми кори бикунаду кӯби анҷомаду шумор ба банду чӯб , мурғсорам агар ба сихи кашанду дузди осо ба чори мех , сози сомони он марз наёраму басӣҷи биҳишти ойини кишварашро гом аз гом барнадорам . Чун чунинаш дидаму гуфтораш бар ин ҳанҷор шунидам даст аз ӯ боз дошта , ҳаст ва будаш бод ингоштам , ва гуфт дилсӯзаши лоғи пиндоштам , ҳамаи гуфтору кирдораши печ дар печ ва ҳеҷ дар ҳеҷ гоҳе рост нагӯяду гомӣ дуруст напуед . Он нест ки ёва дар оӣиҳоу газофи сроӣиҳои ӯ бар он гиромии фарзанд ошкор набошад . Чун шуд ки ин ҳеҷ пояи сухан аз ваии устувор гирифтану наснҷида ба сркорхон ки дар паии кон аз ҷон наяндешад боз гуфтӣ , хоми корӣ то чанд , пухтаи хорӣ то кӣ , мисра : ё сухани донистаи гўои марди доно ё хамӯш .

Кории бад фарҷомасту шумории зишти саранҷом , зинҳори баҳри забону равиш ки доне ва туоне саркори хонро пайванди меҳр аз ин андеша дар гусал ва худро аз ин дарёии киштии шикан ба бодбонии дониш бар карони каш ки аз ин куни хари кони зар хостан дар хоҳи сим аз санг сиёҳасту хоҳиши муҳра аз морчўбаҳи гиёҳ . Мабодат брончаҳ гуфтам ҳанҷор кӯтоҳӣ уфтад ки бе сухани кӯби табоҳӣ хоҳӣ хӯрд ва то растохези олӯдаи рӯсиёҳӣ хоҳӣ монад , зиндагии пояндау пояндагии физояндаи бод .