Рӯзи гузашта бо фарзандии мирзои ҷаъфари руста рай мегузоштему кулбаи хоҷау колои лолоро волови пасти зеру болои чашм харидорӣ мегумоштем . Дибаҳу барадаши танги тангу неки фаровон буду сурху зардаши ранги рангу фараи арзон , чаҳ суди ончии миён ҷавонон бобаст ва ба фарҳанги порсии овозаши гуми гуми офтоб , ҳамчунон ба санг андараст ё дар чанги гуруҳе аз санги сахттар чндонкаҳи дигаронро тамошоу гашти шодии раведи моро азин гашту тамошои андӯҳи зод ва ба ҷои ромиши ранҷи афзуд . Мисра : моу ҷаъфар ба тамошои ҷаҳон омадаем .
Шунидам дунба молидаа аз ҷои баланди овехта буду гурбаи озмандаши андеша шикор ангехта , на бар он бозуӣ ҷустан дошт на аз он неруии растан . Дерии тафтаи дил ба шеби андрзисту гуруснаи чашм Фроболо нагирист . Чангии нарм ва рангин нашуду комии чарбу ширин . Рӯз бе гоҳи гашт ,у даст аз чораи кӯтоҳ , бастан растан ангехт ва нигаристан грстн оварад , гурги хўӣӣ боз монаду ниҳоди худро ба риюи рӯбоҳии гурба дар анбон дошт ки тамӯзи туф хезасту дунбаи гармии ангез , агар чанги полоим ва дандон олоем тандурустиро зиён зояду сустиро неру фазояд , шеър :
Чарбу ширин , нағзу рангин , дилпазирии ҷони гўорӣ
Нӯши занбӯрӣ чаҳ суди оўх чу бар ман неши Марӣ
Талхи ком аз овези дармонду турши рӯи соз парҳез гирифт , борӣ ба қизилбошиҳои дарвешӣу парчамаи шайхиҳои бениёзӣ ки ҳар ду дурӯғӣ бефурӯғасту газофии ҳамаи лофи хуршедаи лаби ҷӯшидаи мағз , мисра : чашм аз ҳам пӯшида гузоштем ва гузаштем . Поёни бозори ҷавонии рехтагар неки равиши хуби гуҳар дар роҳгзр пеш омаду пурсишҳои беш аз пеш кард ва ба корхона хеш хонд . Дасти пухт ончӣ дошт боз намӯду рози хариди оғози ниҳоди банд аз забон бар гӯши басту пӯзиши ҳеҷ зариро пашизӣ надид ва ба чизе дар нашимурд . Ногзри ширии устувори дурушти устихони сахти пайкар , поки савҳони оби анбори ҷндқро дар як тӯмон ва ду ҳазор харидорӣ рафт . Ҳар ки дуюми раҳ роҳ сипору ҳомӯн гузор ояд , ба хост худо хоҳам фиристод . Худ бози ист ва он шери куҳан бар куну онрои дурусту дайри пой дар нишону музди кирдори хеш аз бори худои хоҳ . Баҳоии онро аз кишту хирмани боғгоҳ бекост ва фузуд дарёб . Ҳар чаҳ дар ободии оби анборсанҷӣ сарриштаи нигоҳдору дилу даст бо роҳ , то дар савдои яздон ки ҳама судаст зиён накунӣ ва ба шӯридаи кории гўожаҳи гзо ва ангушт намой ҳар дасту забони нёӣӣ . Шери куҳанро бо он шикастҳо ки назд устод ҳусайн аст дарёфт кун , то ба ҳангоми худ дасти корӣ дуруст уфтаду ояндагонаш ки зиндагонии пояндаи бод , гоҳи дрбоист бакор баранд . Аҳрӣман ки роҳнамои бадӣ ҳоаст дар он корҳо ки поки яздонро моя хушнӯдӣаст бўку магари тарошад ,у андешаи имрӯзу фардори ангезад . Зинҳор аз он беш ки деви дарун бедор гардаду омодаи кор , пои давандагии дрнаҳу дасти анҷоми бргшоӣ .
Ҷузи достони шери ончӣ дар ин нома нигориш рафт ва гузориш ёфт , лоғӣ бесангасту жожӣ беранг . Яке аз дар озмӯни оғозномаҳ бар фарҳанги порсӣ ва дар ин ҳанҷори хост , ночор чунин афтоду шумори сухан бар ин рафт . Маро бо ёрони бозорӣ чаҳ ва бо ҳамаи безорӣ ва бе зарии андешаи харидории кадом ? байт :
Бо ту симини тан ба сангамгар харидор оваранд
Муфти нстонм агар Юсуф ба бозороўрнд