Навомези кеши ҳунартузӣ хатарро нону оби гарму сарду ҷому ҷон бедарду дарди бод , Аҳмадро ҳам хобаи биҳиштии чеҳри гулбуни сарсабзӣ зард афтод ва ӯро поки равон ки гармии афзои рстои худу бозори мо буд сард омаду борҳои ҳамаи кӯби озмои дӯши лоғари устихони ту гашт ва корҳо ранҷ ва тимор шуд ва бар ҷони танги тавон тўрихт , бо инки тозаи корӣу сангини бор дар гӯшау канор аз ӣстодагиҳои хоки диранги саҳлони сангати чпрҳо бар даргоҳаст ва дар анҷоми корҳо аз донишу фарҳангу оҳангати навидҳо дар роҳ , даҳ як инҳо агар рост бошаду карт бисёр камтар аз ончӣ шунидам бе каму кости ҷои сипоси дориҳосту сазои ситоиши гузориҳо . Зеро ки аз чун ту тозаи корӣ , бурдани ин бори зӯри пашша ва пеласту ҷӯши ҷӯйу нил , дар гунҷишкии неруӣ шоҳинаст ва аз пиёдаи ҳанҷори фарзин , бо ин ҳама бе дастёрии Аҳмад бо онкии пой ба домонасту нигин бар даҳони ин киштии пой канор нахоҳад дошт ва ин бехи перояи барг ва бор нахоҳад баст , мисра : Рахш бояд то тан рустам кашад . Умедворам токунӯн аз банд бебанду борӣ ҷуста бошаду каманди сардӣу безории гусаста . Фарзона дар пай кор пуеду мардонаи сомон рӯзгор ҷӯяд . Мисра : ба ҷони хоҷаи кинҳо решхандаст . Ҷон бояд кунад нон бояд пухт , худ хӯрд ва ба дигарон низ хӯронед . Ҳар пӯли сиёҳиро шери сурхӣ бар сари хуфта ва ҳар донаи гандуми зери ҳазор ман хоки наҳуфта , бимирад ва душман бихӯрад хуштар ки бимонаду даст дар юза ба дӯсти барад .

ҳикоят

Донишмандии неки писанди мардумро панд ҳаме дод ки ҳар ки як шоҳӣ дар роҳи худои ниёзи оради даҳ дар сипанҷии лонау сддри ҷовиди хона ба вай хоҳад дод . Тиҳии дастии содаи дилро порае зар дар остин буд . Ба тлўоси суду савдои беҳбуд бар гадоён остон ифшоанд . Рӯзӣ чанд дида бар роҳи гушоиши басту дил дар пўиаҳи бахшоиш . Аз ҳеҷ роҳӣ дарӣ нагушӯд ва аз ҳеҷ равзанаши ахтари Фрҳӣ дар хона натофт . Гуруснагии девонаи вораш аз кӯй ба бозори афканд , парокандаи чапу рост давидан гирифту ози окандаи шебу фароз паридан , тавонгариро заррини камарбанд дар чоҳии кмизи окандаи афтода буд ва фарёд хонон бар лаби чоҳи истода ки ҳар ки дар уфтад ва бар оради дастранҷӣ ба сазо хоҳад ёфт . Бечораи ночор ба чоҳ дар омаду сози шиноа бар сохт . Пас аз ранҷи бурданҳоу гуҳ хӯрданҳо чанг дар коло зад ва андоз боло кард . Полудаи ришу олӯдаи домони сар хеш гирифту роҳи сарои пеш , гӯяндаи пешро дастони сози рӯз пешина дид . Гуфт оре , пас аз онкии сдмни гуҳ ба хӯрдан диҳаду коргаҳи хора ба мурдан кашад .

Кома беш чиҳил сол дар Фрохои кайҳони сар ба чоҳсорон фурӯ барадем ва чизҳо хӯрдем то бахшоиши бори худои лаби нонеи бхшўду хӯришу хуонеи афзуд . Як коса беонкӣ ком олоем ба шумоҳо боз монадем ва бо хўшбошӣ бесипос бар ин хон яғмо нишондем . Шикамҳо сайр омаду деви дарунҳо чир , то се каҷи пилосӣ зоду соз носипосӣ раст , бар ҷои онкӣ сипос гузоред ва ба дасту дандону банду зиндони нигоҳдорӣад чун гурбаи масту саги мурдори дарҳам ва барҳам афтодед , ин гардани сарафрозӣ кашонаст ва он остин бениёзӣ фишон , агар кайфари ин кирдору боди афроаи ин ҳанҷор дар шумо гирад , надонам гардун бар чаҳ роҳ ва равиш хоҳад ронад ,у шумори зиндагонии муштии намаки ношиноси девона бар чаҳ хуй ва маниш хоҳад рафт .

Нури чашмӣ мулло боширо аз ман дурудии равони афзуд бар гӯй ки ману падарат ҳама ҳастӣ дар вайронӣ гузоштаем ва бар туу Аҳмади фарсангҳо пешӣ ва бешӣ дошта , ҷузи дрбдрӣу хорӣу хӯни ҷгарӣу хоксорӣ , тишнагӣу гуруснагӣ хӯрдан , озарми дӯсту душмани бурдан , бргўшаҳи харгоҳи мардуми нишастан ва ба шармсории нон аз хон бегона шикастан , ва ин чизҳо ва аз аинҳоши бтар низ суд ва беҳбӯдӣ нест . Мо бимирем худ аз ин пешаи баргарду Аҳмадро низ бози гардон . Агар ӯро риши говии дасти гузашти шикастау пои бози гашт баста дорад аз вай даврӣ гузину давр тарк нишин . Чунончии ҷузи ин андешаи гуноҳ аз ту хоҳам дид ва то зиндаам ҷуз бидида ранҷиш дар ту нигоҳ нахоҳам кард , ва агар пери роҳи гардӣу равандаи огоҳ ба худ роҳ нахоҳам дод . Гузориши кори худу рӯзгори ёронро нигориш кун ки равонро аз дили нигаронӣу талхи гузаронеи ҷузи номаи паронеҳои ту ҳеҷ раҳоӣ нахоҳад бхшўд . Нахустин рӯзи шавол дар рай нигориш ёфт .