Асмъил надонам ҷаъфари мҳрҷонӣ аз ҷони мо чаҳ мехоҳад ва аз оби хеши венони мардум чаҳ май коҳад ? ҳар дам ба роҳӣ пуед ва бегуноҳӣ ҷӯяд ки дар кӯҳи заррини конии зар ҷустаам ва бар кунаду кӯбаши кӯҳкани осони камари баста . Хокаш кимиёсту сангаши тўтё . Агарам дӯстӣ чун ту дастёр ояд ва панҷ тӯмони мояи гузор , зари Соро ба тарозуу домани рӯбӣами всими сира ба харвору хирман . Аз бодаи пиндораш маст созад ва бо худ дар ин кор бе пои ҳамдаст , аз наздиконаш давр хоҳаду бараҳнаи пои саргаштаи пуштау моҳўр , то гардае Нонаш дар анбонасту дурустии зар дар ниФаҳи пораи тунбон , ранг ба рангаш гирданду санг ба санг дуанд . Чун комаши суду Нонаши кости соз баҳона созад ва хашм олуд бар карона равад ва аз асбу тозӣонаи сголду бечораи мустамандро саргаштау шаби мондаи роҳ хона сипорад . Кори фармои яздаши баҳамин буйа аз ҷндқи хости роҳи созиш ҳо гушӯду рози навозиш ҳо ронад , аз дуруштӣ нармаш кард ва ба оташи дастиҳоитар фурӯшии гарм ситоиш ронад ва савганд хӯрд ва паймон дод ки агар даҳ рӯзаи кони нспорд ҷон сипорад ва агар зар наёрад сар гузорад . Гуруҳеи гдозндаҳ ва заргар бардоштау сар дар кӯҳ ва камар гузошт . Ба навиди ин пуштау умеди он моҳўри дастону дағали бофту чори асбаи кӯҳу ктли паймӯд , поҳо суда шуду дастҳо фарсӯда . Пас аз моҳии хӯн хӯрданҳоу пиёдаи пой фишурданҳо , ганҷи равони ранҷ равон раст , ва кандан кон кандан ҷони зод . Даст аз пои дарозтару чашму мбол аз даҳони шараи бозтар боз омаданд ва фароз омад ки ҷустаму нҷстми давидам ва надидам . Пас аз чӯби кориҳои дрдонгизу шиканҷаҳои марги овези фармони зиндон ва занҷир рафту дерии даври анҷоми дӯд ва додаш аз доғу гази оташи хирмани кайвони втироФтоду савдои марг ба баҳои ҳастӣ ҳамеи пухт ва набӯд . Чораи ранҷро ганҷи ҳамеи рехт ва надошт . Борҳо аз ин мояи газоф ба бори худоӣ бозгашт оварад . Ман низ аз саркори хон дар хоҳ гузашт кардам , ним ҷон растгор омад ва ба савгандҳои бузурги паймони гузор , ки дигар аз кон ва зар нагӯяду фиреби мардумро кӯҳ ва камар напуед . То ман будам пой ба доман дошту поси забону даҳан , осӯда зист ва беҳуда нагуфт . Лаб ба газоф олӯда насохт ва дигаронро низ ба ковуш беҷоу хоҳиш бесуд фарсӯда накард .

Соли гузаштаи бозаши банг бе бокӣ тороҷи дониш ва ҳуш оварад ,у тлўоси газофи дроӣӣу шиками чаронӣ , пардаи чашму пунба гӯш афтод . Паймони поки яздон дар пои бараду ранҷи занҷиру шиканҷи зиндон фаромӯш фармуд . Кеши куҳани тозаи сохту риюи рӯбоҳӣу ози мӯшӣ дигар бориш дар андешаи кони афканд . Чоргомаҳ ба комӣ ки дошт лагом андоз Ардакони гашт . Гиромии дӯсти хуши бовари муллои Муҳамади алиро бесохта ва сода дид ва бар ин мояи навиду умед омода надонам чаҳ фусунаш дар гӯш ронаду кадоми афюн бар ҳуш гумошт , ҳаме донам сахту сангин шефта шуду нағзу рангини фирефта . Савдои кон ҷустани пухт ва дар ғавғои ҷон хстн афтод . Тўхтаҳи ниёу падар , андӯхтаи зану модар , сармояи бародару ахт , перояи хоҳару духт , камарбанди писару банда , пас афканди мурдау зинда , дастранҷи деринаи хеши кома беш ончӣ дошт ва ёфт , бар сари якдигари рехту ниёзи роҳи ҷаъфари сохт . Ду моҳ ё афзӯни бечораро рахт аз хона ба кӯҳ ва дашт кашид ва бо поӣии гусастаи пайу пайкарии сояпарвар дар тамӯзии озрҷўшу хуршедии дарёи хуш бар сад ҳазор даррау телу гриўаҳу ктли тамошо ва гашт дод . Ҳама бар ҷои гавҳар санг дид ва дар роҳи зргўнаҳ эй зргўну гиря эй сими ранг . Пой аз пўиаҳ афтод ва ноӣ аз мӯя , пои кӯҳи гузор аз кор афтоду нохуни хоршкн аз шёр , об дар кӯза намонад ва дар анбони нони як рӯза .

Саги ҷони меҳри ҷонии охунд бар гашта зиндагониро ба шағоли маргӣу рӯбоҳи бозии хоб харгӯшӣ доду шаби ҳангом аз он пеш ки паланги пӯши гардуни дам гург афрозад , пои юзу пўӣ оҳӯ гирифт . Ганҷи бораи кони парасту ранҷи хораи боди дасти онгоҳ огоҳӣ ёфт ки деви санглохии регҳо суфта буду фарсангҳо рафта , чапу рост давидан гирифту шебу боло паридан , реги ҳомӯн аз ранги хӯни гавҳар рахшон кард ,у санги даррау домани шарми кӯҳи Бадахшон аз ҳамаи роҳаши сар ба санг омаду бод ба чанг , рӯй бечорагии сусти суст бар хоки суд , ва аз дар оворагеи сахти сахти нола ба гардуни тохт , фард :

Саранҷоми моя дар бохтау кӣсаи пардохта , дил дард олуд , дида хӯн полуд , ҳуш парида гӯши бурӣда , олФтаҳи дидор , ошуфтаи дастор , бетоб ва туаш ва бе хоби вҳўш , пушаймони равон , парешони ниҳод , роҳ аз даст дода , пой аз пўи фитода , хона бар пушт , хоя дар мушт , ранҷ кашида ганҷи надида , рӯзи анбози шаб , ҷони дмсози лаб , реги ҳомӯн ба паии суда , рӯй хона надошт , роҳ рай карду доварӣ ба тахтгоҳ кӣ афканд . Аз гирди роҳ ба девон дод омад ва аз бедоди дузди ҷндқу зани бмзди бёбонки фарёди бардошт . Пеш аз андоз додхоҳии маро огоҳӣ хост . Аз гирифт шоҳии хонау хӯни вайро сар дар табоҳӣ дидам . Чаҳ ҷои инки аз шӯрбахтии он хӯни гирифтаи хок бар сар , хоки ҷндқу хӯни бёбонк ба моҳу моҳӣ , бекӯтоҳӣ фаро рафтаму пурсиши гарои гаштам . Гузориш боз ронад ва аз парешонеи хешам ба парокандагиҳои давру дарози андохт , навид ободӣ додаму умеди озодӣ , дилаши ҷустаму лабаши бастам . Чиҳил тӯмон аз вай хӯрдаанд ва сад курураши обрӯи барда . Ба расед нома ва дарёфт огоҳӣ , фарзандии хони нойибро бар он дор ки пас аз гирифтӣ дайри гузашту молшӣ кам гузошт тнхўоаҳи охундро агар ҳама аз чармаши пӯл бояд сохт , ва аз чашму чеҳраши симу зар , дарёбад , ва боту боз сипорад , ту низ ниёзӣ бидон брФзоӣ , ва бо номаи пӯзиши хези мҳронгизи равонаи Ардакони соз ва навишта расед бустон , ва бе онкии чшмдошт дароз уфтад бо ман фирист то ҳам ӯро чораи фарсӯдагӣу марои моя осӯдагӣ гардад . Он худ комаи сиёҳи нома ҳамчунон бо кунад дар банди фарзандии хони хуштар , ва ҳамвора бар дар дарбон . Зеро ки шери оҳӯи хӯрдау дрҷстн аз юзу бози пару пўи барда , кону ганҷро шаҳриёрон худованданду кулоҳи дорони корбнд .

Агар ростии конии ҷуста ва дар посбонии ҷонии хаста бо нойиб ва худ номау ниёзии шоён бар даргоҳи осмони фаргоҳи хуршеди шаҳриёрони ҷамшеди комкорон , саркори Эрони худои чеҳр ниёз сояд ,у ончии дидау дониста боз ронад . Дар хӯрд пояу мояи хеши навозишҳои шоҳона бинад ва бо фари физоишу сомони осоиш боз пуеду осӯдаи равони поки яздону сояи худоро сипос ва ситоиш гуяд . Ва чунончии лофии ҳамеи бофаду газофӣ ҳаме лоед , пухтаи умедаш хомаст ,у донаи навидаши дом . Найранги сохт ва созасту оҳанги тохт ва тоз , бозхости душвори бахш ва гирифт зинҳори сӯзи хдиўи додгустар . . .