Гуфт : чунин овардаанд ки дар айёми мозӣу сўолФи дҳўр , сайёдӣ буд . Сегӣ муаллим дошт , азин паҳни барӣ , борӣки соқӣ , лоғари миёнӣ , фарбеҳи сринӣ , афкандаи гӯшӣ , баргирифтаи дамӣ , бабри синае , уқоби кӣнае , шери зӯрӣ , пели ҳамлае , гурги тозӣ , наҳанги ёзӣ , чун сарсар дар саҳро ва чун нкбо дар фазо , мурғ аз ҳавои даровардӣу оҳӯ дар бидо сайд кардӣ .

Ақби соти шрси шмрдл

Мавҷади алФқраҳи рхўи алмФсл

?лаи азои адбри лҳзи алмқбл

Конмои инзри ман сҷнҷл

Иқъии ҷулуси албдўии алмстлӣ

Иъдўои азои аҳзни адуи алмсҳл

Борубъи мҷдўлаҳи лами тҷдл

Фтли алоёдии рбзоти алорҷл

Осорҳо амсолҳо фии алҷндл

Икоди фии алўсби ман алтФтл

Иҷмъи байни матнау алклкл

Зии занби аҷради ғайри аъзл

Ва ин сайёд , асбоби маоши зану фарзандону қавоми нафақау ҳазинаи эшон ба вай тақвим кардӣ ва бидон рӯзгори басари барадӣ . Рӯзии ин сайёд дар кӯҳӣ ба шикори рафта буд ва бар асари сайдӣ май давид , ба дар ғорӣ расед , шикофӣ дид ки асал аз вай мечакид . Беҳтар назар кард , наҳл бисёр дид дар ваии хонаи сохтау рӯзу шаб дар он кӯҳсор аз атрофи ашҷор , тлӣ ки бар заҳроти риёзу шаҷарот ғёз уфтад , иқтибос мекарданд ва бар гул ва сунбул мечареданд . Рӯз бар авроқ наргис меғалтиданду шаб дар сродқоти мсдс ки аз мум сохта буданд , мехуфтанд . Амири алнҳл барои сиёсат бар сару дарбон аз барои дафъи олӯдагон бар дар ва шаҳдҳои мухталифи алолўон барои захираи зимистон муҳайё карда . Мард чун он бидид , бо худ гуфт : бе ҳеҷ ранҷӣ , пой ба ганҷӣ фурӯ шуд ва бе ҳеҷ кӯшишӣ , бахшишӣ ба чанг омад . « асбти Фолзму ваҷдати Фоғнм » . Ҳеҷ ранҷии азин ноҷҳтар ва ҳеҷ илмии азин солеҳ тар нахоҳад буд . Маслиҳати он буд ки ҳар рӯзи азин ангабин , қадре ба шаҳр май барам ва аз баҳоии он масолеҳи маишат май созаму ҳоле , въоиӣ ки дошт пар кард ва дар шаҳр оварад ва бар баққолӣ арза карду баҳо қарор доду ангабин дар тарозуи ниҳод . Баққоли хост ки ангабин бар синҷиду вазни он маълум кунад , қатрае ангабин бар замин чакиду баққолро дар дукон аз барои дафъи мӯашон , росуе буд , даст омӯзу бозигар ки зарари дасти мўзён дафъ кардӣ . Чун қатра ангабин бидид , бадвед ва ба забони блисид . Саги сайёд бар сиблати одат , росу мушоҳида кард , тазоди табиӣу хилофи сниъӣ дар вай биҷунбед . Дар ҷусту росуро бикушт . Баққол чун росуро кушта дид , аз хашм бар худ печид , сангӣ бар сар саг зад ва аз ҷон , беҷон кард . Сайёд чун он ҳол мушоҳида кард , шамшер бар кашиду дасти баққоли биндохт . Бозорён чун баққолро бар он сифати диданд , сайёдро ба захм гирифтанд ва чандон бзднд ки ҳалок шуд . Хабар ба самъ волӣ расед ки баққолро бе мӯҷибии дасти биндохтнду сайёдиро бозорён дар ғавғо ба қатл мсқл бикуштанд . Лашкарён аз барои дафъи шару итфои он ноираҳ барнишастанд то авбошу ғавғоро аз тҳиҷи ҳарбу фитна боз доранд . Ғавғо гирд шуданд ва бо лашкарён дар кор зор истоданду мқотлтии азиму ҳарбии қавӣ падед омад ва он фитна бидон ҷои анҷомӣд ки ҳафтод ҳазор кас кушта шуданду шаҳри хароби гашт . Мисл зананд ки сад солаи ҷавру зулми мулӯк ба аз ду рӯзаи шари авом ва фитна ғавғост .

Ва ман бандаи ин қисса ба самъи аъло подшоҳ - асмъаҳи аллоҳи алмсор - аз баҳри он гузаронидам то маълум ва муқарар шавад ки хори фитна , Модати ташвиши малик ва давлат бошад ва агар ба дафъу қалъи он кӯшида нашавад , садумати ҳадату заҳмати азияту мърти машаққат ӯ ба касрати ибтилоу тавотури бало адо кунад .

Лҳои аллоҳи зии алднёи мнохои лрокб

Фкли баъӣди илоҳами фӣҳо муаззаб

Чу поён набинӣ зи сари фитна ро

Ба поёни зи пои андари оради сарат

Ва ман чун аз адли шоҳ навмед шудам , ба тазаррӯъу абтҳол бар даргоҳи зулҷалоли паноҳи гирам ва дар ҳазрати рубубият , ба арз додани ҳоҷати мувозибати намоям ки « ман қръи боби аллоҳи лоихиб » . Шоҳ аз истимоъи ин муқаддамот , мутағаййир ва мутаассир шуд . Мисол дод ки шоҳзодаро сиёсат кунанд ва онро таърихи қавонини адлу умдаи абвоб инсоф гардонанд то оламён бидонанд ки чун бо ҷигари гӯшау қурраи алъайн муҳобо намефармоед , бо ҳеҷ аҷнабӣ мувосот нахоҳад рафту бузургон чунин гуфтаанд ки « алсёсаҳи асоси алрёсаҳ » . Чун ин хабар ба самъи вазир панҷум расед , ҷаллодро ба тохири сиёсат , ишорат фармуд ва гуфт : таваққуф кун то ман ба хизмати ҳазрати рӯму зарари астъҷол дар тақрйви оҷол бар рои олӣ ӯ арзи даҳум .