Дастур гуфт : дар мўозии айёму сўолФи аъўом , подшоҳӣ бӯдааст пирӯзи ном . Бо мҳобти тамому сиёсати бкмол . Мтдръ ба либоси ҷалолу мтҳлӣ ба ҳиллӣаи камол ва бо ин мҳобту сиёсату шаҳомат ва киёст , мағрури ишваи занону мафтӯни туррау зулфи эшон будӣ . Пайвастаи бастаи гули рухсори моҳрӯеу хастаи хори ҳиҷри силсилаи мӯе будӣу шабӣ бемуошират набӯдӣ ва бе мубоширати нғнўдӣ . Рӯзӣ бар болои кӯшк , шоҳини назарро парвоз дода буду чашм бар ҳам бом ва дар май афканд то Ғаззолӣ сайд кунад ё товуси ҷамолӣ дар қайди орад ва дар интизори сонҳу борҳу нозҳу сорҳи мондау мураккаби шаҳват дар майдони талаб гарм кардау икрони ҷустуҷӯӣ дар ҷавлон оварда . Дар аснои ин ҳолот , муқаддамаи назару талиъаи басар ӯ бар чеҳра моҳрӯе афтод ки офтоб дар шуълаи машъалаи ҷамол ӯ чун парвонаи сӯхта буд ва дар оташи ғайрат чун шамъи афрӯхта . Хуби манзар , моҳи пайкар , офтоби мухбир , муштарии талъат , Зуҳраи дидор ки оташи ишқ ӯ оби ҳаёти ҷонҳо буду хоки даргоҳ ӯ бӯсаи ҷои дилҳо . Азин каши хиромӣ , латифи андомӣ , моҳи рӯе , силсилаи мӯе , анбари ҷаъдӣ , самани хдӣ .

Подшоҳ чун ғанҷу даллолу ҳасану ҷамол ӯ бидид , ошиқи суҳбату васлат ӯ шуд ва дар вақт манеҳиро фармон дод то хонау маскану ошиёнау ватани он ҳури ҷавзои манзари ҳўро мухбир куҷосту кадхудоӣ ӯ кист ? гуфтанд : бозаргонӣаст мутамаввилу соҳиби сирвату ҳоле ба тиҷоратӣ рафтааст ба сафарии шоқ дар тарафи Ироқ . Подшоҳи дил бар висол ӯ биниҳод ва дар тмнии ҷамол ӯ мегуфт :

Чун шаби шабаҳи гаван , радои симгун аз китф биниҳоду ҷлбоби қӣрӣ дар сар овараду осмон , қабои кӯҳлӣ ба ақдҳои лолӣ музайян гардонид :

Подшоҳ бо яке аз хавоси хеш , мстнкрўор аз кӯшк берун омад ва ба хона бозаргон рафт мастура чун дид ки подшоҳ , ақди аҳд ӯ бастааст ва ба суҳбату муҳаббат ӯ иттисоли ҷуста , қудум ӯро истиқбол кард ва ба ҳузур ӯ астбшорӣ намӯд ва гуфт :

Ва аъзории роиқ ки лоиқи чунон ҳол бошад , тамҳид намӯд ва ба тартиби такаллуфии машғӯли гашт ва дар хонаи китобӣ буд аз он марди бозаргон , зан биовараду пеш подшоҳ биниҳод ва гуфт : подшоҳ дар ин китоб мутолиа мекунад то банда ба хизмати пардозад ва мо ҳзр хӯрданӣ созад подшоҳ китоб барграфт ва дар вай менагирист то ба ҷое расед ки навишта дид ки ҳар ки ба ангушт , дар мардумон бикӯбад , дигарон дар ӯ ба мушт бикӯбанд .

Ин сухан дар дили подшоҳи таъсиӣ тамом карду арӯси ин маънӣ аз ниқоби ҳуруфу сродқи алфоз чеҳра бикшод . Донист ки қадам дар хиттаи хато ниҳодааст ва дар визру ваболу уқубат ва накол бар худ кушодау иртикоби мҳзўроти шаръу мнҳёти ақл аз караму мурувват давраст ва ба мансаби асҳоби футувват лоиқ несту тариқи мтобъти ҳавои ҷуз ба ҳоўиаҳи роҳи набарду марди киси оқилу соҳиби ҳиммати комил аз маломати дунёу мўохзти уқбои парҳези намояд .

Дар вақт бар пой хост ва аз мастураи узри хост ва бо худ назр кард ки баъд аз он қадам дар ҳарами ҳеҷ офарӣда ба шаҳват наниҳаду ҷуз ба чашми ҳифозу ҳурмат млоҳзт нанамояд ва ба вақти берун омадан аз ғояти таъҷил , пой то ба ба саҳви бгзошт . Рӯзи дигари бозаргон аз сафар боз расед ва он пой то ба дид . Бидонаст ки аз он кист . Бар арӯс бадгумон шуд ва бидон тӯҳмат ӯро аз хона берун кард . Чун муддатии баромад , бародарони зан , мардро пеш подшоҳ овараданд ва бар вай даъвӣ кард над ки замини маъмури нокоштаи бад-ӣни мард ба аҷорти додему муддатии мадид дар ваии иморат ва зироат кардааст , акнӯн бе иҷозати мо даст бдоштаҳаст . Подшоҳ рӯй ба бозаргон кард ва аз мӯҷиби тарки аҷорту тазйиъи иморати замин беиллат суол кард . Бозаргон гуфт : бақои боди подшоҳ рӯй замину соҳиби қуръони замонро дар мазиди рифъату давоми салтанат . Марои азин замини шикоятӣ набӯдааст аммо чун азин сафари бози расидам ва дар ваии нишони пой шер дидам , бтрсидм ки марои имкони муқовимат шер набӯд . Подшоҳ донист ки шӯии он занаст , гуфт : балии шер дар вай гузар кард аммо ҳеҷ зӣоне накард ва таъарруз нарасонид , дили азин маънии фориғи дору замин зойеъ магузор . Бозаргон чун сухани подшоҳ бронгўнаҳ шунид , шод шуд ва ба ибтиҳоҷу тбҷҳ ба хона рафт ва аз арӯси узрҳо хост ва истимолат карду дилгармӣ ҳо дод ва ба хона боз оварад ва гуфт :

Ин афсона аз баҳр он гуфтам то подшоҳ бар чунин сиёсатӣ таъҷил нанамояд то дар авоқиб , мутиасиф ва ранҷур нагардаду хирадмандони хосса дар ҳодисае ки таъаллуқ ба ароқт дамо дораду ибтоли шахсу рехтани хӯни ҷонварӣ ва агар ба имзо расад низ тадоруки мумкин ва мутасаввир набӯд , тонеу тсбт воҷиб доранду қдўаҳи хеши ин хабар шиносанд ки : « алъҷлаҳи ман алшитон » ,у иқтидои бад-ӣн оят кунанд ки : « ё аиҳо аллазӣнаи амнўои ани ҷоء кам фосиқи бнбои Фтбинўои ани тсибўои қўмои бҷҳолаҳи Фтсбҳўои алии мо Фълтми нодмин » . Ва бузургон гуфтаанд ки : « алтдбири нисфи алъиш » .

Ки ғдру макри занон бениҳоятасту ақлу хирад аз аҳсоу истифои он оҷизу қосир ва агар касе ҳамаи умри хешро дар он сарф кунад , ҳануз ҷузвӣ аз аҷзои он ҳаср накарда бошад ва агар подшоҳ иҷозат фармоед , достонӣ бигӯям . Гуфт : бигӯӣ .