Шоҳзода гуфт : чунин овардаанд ки дар шҳўри солФаҳу аъўоми мозӣа , се кас аз деҳоти оламу кафот банӣ одам бар сиблати мушорикат , мтоҷрт мекарданду марои баҳс фароҳам меовараданд . Чун динор ба ҳазор расед , гуфтанд : қисмат кунем . Яке аз он се кас ки доҳии табъу кофии рой буд ва дар ҳаводис тҷрбт ёфта ва муҳаззаб гашта , гуфт : қисмат кардан ҳазор динори мутааззиру дшхўор буд ва аз ксўру қусӯр холӣ набошад . Ин кӣсаи наздики Муътамидӣ ба амонат наҳем то чун рбҳи он ба ҳазор ва панҷсад расед , онгаҳ қисмат кунем . Ҳар якро насибии комилу қистии вофир ҳосил ояд ва аз он нассоб , насибаи рифоҳату фароғат дар боқии умри моро мдхр гардад . Чаҳ ёфтан манол бе всилти мол , дшхўору номумкин буд ва ҳар ки дар он боби ғифлату хўоркории намояд , аз лиззату масаррат бебаҳра монад ва аз фароғату рифоҳат маҳрӯм гардад . Пас ҳар се ба иттифоқи якдигар кӣса барграфтанд ва ба хонаи перзании рафтанд ки ба амонату сдоди мавсуф ва ба самти ифофу салоҳи мавсӯм буд ва ӯро гуфтанд : ин ҳазор динори наздики ту ба амонат ва вадиат менаҳем ва васоят мекунем ки то ҳар се ҷамъ нишуем , ин кӣса ба касе надиҳӣ ва худ бирафтанду рӯзгорӣ бар он бигузашт то вақте иттифоқ афтод ки ба гармобаи раванд ва истеҳмомӣ кунанд . Яке аз он се гуфт : дар ҳамсоягии он зани гармоба Эйаст , ҳамонҷо рӯем ва аз гандаи пер , гулу шонаи хоҳем . Чун онҷои расиданд , ду кас таваққуф карданд ва он ки зирактар буд , гуфт : шумо ҳамин ҷой бошед то ман гулу шонаи орм ва ва ба хонаи ганда пер омад ва гуфт : кӣсаи зар ба ман даҳ . Перзан гуфт : то ҳар се ҷамъ нигарадед , ман амонат надаҳум . Мард гуфт : он ду ёри ман дар пас хонаи ту истодаанд . Ту бар боми хеши рӯ ва бигӯӣ : ончии ёр шумо мехоҳад , бадви даҳум ё на ? перзан бар бом хона рафт ва суол кард ки ончии ёр шумо мехоҳад ба ваии даҳум ? гуфтанд : бидиҳ ки ӯро мо фиристодаем ва мо хостаем . Зани гумони барад ки эшон кӣса зар мегӯйанд , кӣса ба мард дод . Мард кӣса барграфт ва бирафт .

Он ду мард замонӣ буданд . Пас ба наздики ганда пер омаданд ва гуфтанд : ёри мо куҷо рафт ? перзан гуфт : кӣсаи зари бастад ва бирафт . Он ду мард мутаҳайир шуданд ва ҳар ду чанг дар перзан заданд ки дурӯғ май гӯйӣ , зари мо боздиҳу ҷумла ба ҳоким шаҳр омаданд ва ҳар як бар гандаи пер даъвӣ карданду гандаи пер воқеа бигуфт ки ман зар ба ёр эшон додам . Қозӣ ҳукм кард ки зари боздиҳ , чун шарти он буд ки то ҳар се ҳозири нёинд зар надиҳӣ , чаро додӣ ? ғаромат бар ту лозимасту товони воҷиб . Гандаи пер ҳар чанд изтироб намӯд , фоида Эй набӯд . Хурушону нафири кунон аз пеши ҳокими бозгашт ва дар он роҳ бар ҷамоатии кӯдакони гузашт . Кӯдакии панҷ солаи пеш ӯ давид ва пурсед ки эй модар , туро чаҳ ҳодис шудааст ки чунин мустаманду ранҷурӣ ? гуфт : эй кӯдак , воқеаи ман муъзаласту ҳодисаи ман мушкил . Ту чора он ндонӣу тадбир он натавонӣ .

То кӯдаки алҳоҳ дар миён овараду савгандони ғлозу шаддод бар вай дод . Гандаи пери ҳодиса шарҳ дод . Кӯдак гуфт : агар ман ин нозилаи мдғўъ ва ин воқеаи мрФўъи гардонам ва ин ранҷ аз дил ту баргирам , маро ба як дирами дурусти хурмои харӣ ? ганда пер гуфт : хуррам . Кӯдак гуфт : талофии ин муъзалу тадоруки ин мушкил онаст ки ин соъати пеши ҳоким рӯйу хасмонро ҳозир кунӣ ва бигӯе то дар ҳузури ҷамоатӣ аз аъёну удӯлу сқот , қиссаи ҳол аз рқбаҳ то ркбаҳ ва аз аввал то охир бигӯянду ҳозиронро бар он ашҳод фармое . Пас гӯйӣ : зиндагонии ҳокими дарози бод . Кӣсаи эшон ман дораму зар бо манаст . Аммо шарти миён мо онаст ки то ҳар се ҷамъ нигараданд , ин вадиат ба эшон таслим накунам . Бифармоӣ то ёри сеюмро ҳозири оранду амонат худ бигиранд . Перзани ин ҳуҷҷатҳо ёд гирифт ва бар бдиҳаҳи пеш ҳоким рафт ва гуфт :

Ва ҳамчунон ки кӯдак талқин карда буд , боз гуфт . Ҳоким чун таркиби алфоз мухталиф диду ҳуҷҷат муҳкам шунид , мутаҳайир шуд ва ҳукм кард ки хасмон боз гирданду ёри сеюмро ҳозир гардонанду амонат худ бигиранд , чаҳ ҳақ инасту ҳукми шаръ ҳамчунин . Хасмони хоиб ва хоср бирафтанду гандаи пер наҷот ёфт .

Онгоҳи ҳоким рӯй ба ганда пер оварад ва аз вай суол кард ки ин чароғ аз шамъ ки афрӯхтӣ ва ин ҳуҷҷати муҳкам аз ки омухтӣ ? гуфт : аз хотир худ гуфтам ва аз фикрату рӯяти худ истинбот кардам . Ҳоким гуфт : кизбати Форҷъӣ . Ин ҳуҷҷати бобати ақл занон нест ки товуси фикрат дар вкри димоғи занони ин байза наниҳад ва аз ошёни ғроб , товус напарад ва дар санги сурб , зар наравед ва дар поргин , садаф дар назояд ва аз оҳӯии крдрӣ , машк барбарӣ нахезад . Рост бигӯӣ ки ин ҳуҷҷати матини туро ки талқин кардааст ? перзан гуфт : кӯдакии хиради панҷ сола . Ҳоким аҷаб дошт ва мисол дод то кӯдакро ҳозир карданд ва аз хираду хотир ӯ пурсед . Чун дар ваии осори рушд ва киёст дид , бнўохту тақрйву трҳиб арзонӣ дошту эъзоз ва икром карду ашФоқ ва анъом фармуду баъд аз он дар мушкилоту мубҳамот бо вай мушовират мекард ва фоида мегирифт . Шоҳ фармуд ки достони пери нобӣно чигунааст ? бози гӯй .