Аввал : ҳар ки гӯш ба қавли сухани чин ва намоам дорад ва бар он вусуқи намояд , ранҷҳо бинад ки дасти тдоўии хирад аз тадоруку тшФии он қосир монад . Дувум : ҳар ки ба лбоби албобу лабони баён парварда бошад ва дар канори модари хираду Фтнт тарбият ёфта бошад , ба ҳеҷ вақт аз макри душман ғофил набошад ки душман монанди мор буд ки ҳаргиз дӯст нагардад . Сим : аз дӯстон ба андаки мбостт , муҷонибат нанамояду озор дар дил нагирад ки он сармояи нодонист .
Аз дӯст ба ҳар захмӣ аФгор набояд шуд
Вари ёд ба ҳар ҷӯрӣ безор набояд шуд
Чаҳорум : чун дӯст , душман шавад , ӯро азизи дор то дарахти муҳаббату шаҷараи иттиҳоду эътиқод ки аз эҳтибоси шурби ашФоқу эъдоми инфоқи збўли пазируфта буд , таровату тозагии пазирад . Панҷум : машварат бо мард доно кун то аз ркокти рои эмини шӯйу аъмоли ту аз самт ростӣ науфтад . Шашум : аз душмани хонагӣ ҳазар намой ва доман кашида дор , чаҳ ҳар тирӣ ки аз шасти қасду камони ғдр ӯ равон гардад , бар мақтал ва мзбҳ ояд . Ҳафтум : агар хиради дорӣ , бар марди ноозмуда эътимод макун ки зиракон гуфтаанд : деви озмудаи беҳтар аз мардуми ноозмуда . Ҳаштум : сухани но андешӣда магӯӣ то дар ранҷ нодониста науфтӣ ва корҳоро фарҷоми нигар на анҷом . Инаст калимотӣ ки бар шарафоти ғрФоти қасри аФридўн набиштааст .
Шоҳ пурсед : эй қурраи босираи сиёсат вае самараи шаҷараи саодат вае шукуфаи дарахти иқболу давлат , кист аз мардумон дар давлати шоистатар ? гуфт : он ки мақодӣри хавосу авоми давлату андозаи хидматкорону айбу ҳунари эшон бидонад . Гуфт : кадоми хислати писандидатар подшоҳро ? гуфт : тарки таъҷил дар имзоӣ азоем дар умӯри мубҳаму танфизи фармон берӯяту фикрату шомили доштани шмли ъотФту радои роФту адли ому эҳсони тамому иқтидо кардан ба қавли худои таъолӣ : « ани аллоҳи ёмри болъдлу алоҳсону аитоءи зии алқрбӣу инҳии ани алФҳшоءу алмнкру албғӣ » . Пурсед ки кадоми хислати мазмумтар ? гуфт : таъҷили намӯдан дар корҳоу мтобъти шҳу бухл варзидан ва азинҷо гуфтаанд :
Лои тбхлни бмои маликату лои ткн
Мо соид алимкон ғайри ҷавод
Фолҷўди иҷбри кули нақси фоҳиш
Ва албхли истркли фазли бод
Пурсед ки марг бар ки душвортар ? гуфт : ҳркрои аъмоли нописандидатар . Подшоҳ чун баён ӯ дар тадоруки ин мушкилоту бурҳон ӯ дар мабоҳиси ин муъзалот бидид , писандид ва бо худ андешед ки умр агар чаҳ дарози бикашад , охир ба ниҳоят расаду зиндагонӣ ҳар чанд имтидоди пазирад , охири мадад ӯ мунқатиъ гардад .
Лақади Форқи анноси алоҷбаҳи қблно
Ва аъёи дўоءи аламути кули табиб
Рафтанди якон якон фарози омадагон
Кас май надиҳади нишони бози омадагон
Шукру миннати он худоиро ки фарзанди маро ба ҳиллӣаи ҳикмат музайян гардонид ва ба перояи хираду дониш ороста кард ва ба дараҷау манзалати бузурги расонид ва акнӯн ҳангоми азлату авқот фароғатасту эърози намӯдан аз дунёу иқбол кардан ба охирату истеъдоди зоду тҳиўи иқомати маъод . Чаҳ бузургон гуфтаанд : « алднёи мазраъаи алохраҳ » .
Ин ҷаҳони киштзор охират аст
Ҳар чаҳ кории буриши ҳамон даравӣ
Пас подшоҳӣ ба писар доду тахти шоҳӣ бар ӯ бгзошт ва аз дунё эъроз кард ва рӯй ба охират оварад .