Сандбод гуфт : дар ъҳўди мозӣу снўни ғобр , бар билоди Кашмӣр ки феҳристи саводи рубъи маскӯну дипочаҳи марказ маъмураст , подшоҳӣ муставле бӯда , ба адл ва дод маърӯфу мазкӯр ва ба инсофу антсоФ , муайяну машҳур ва ба ҳукми истеълои ҳиммат ва истилоӣ наҳиммату истифои ъдту асткмоли аҳбт аз барои рӯзгори корзор , пелон бешумор дошт ва ба вақти ҳаракат , маҳд бар пел наҳодӣ ва ҳар рӯзи меҳтари пилбонон , ҷумлаи пелон бар вай арза додӣ рӯзии сайёдон , пелӣ ваҳшӣ гирифтанд , аз ин сабки гомӣ , гарони лаҷомӣ , бодпоиӣ , раъд овозӣ гуфтӣ кӯҳ бесутунаст муъаллақ бар чаҳор сутун ё саҳобй ки ба муҷовирати шаҳобӣ аз авҷи ҳаво ба ншмин хок ояд чунонкӣ ҳар ки ӯро дидӣ , гуфтӣ :

Баромади нилгуни абрии з рӯй нилгуни дарё

Чу рои ошиқони гардон чу табъи бедилони шайдо

Боди ҳаракат , оташи суръат , кӯҳи пайкар , саҳоби манзар , шаҳоби мухбир , оҳани нохун , блорки дандон , ббрхўӣ , шери дил , абри ниҳод , кӯҳи бунёд , соъиқаи ҳайбат , оташи ҳайат ки чун об аз боло ба нишеб омадӣ ва аз нишеб чун оташ бар боло рафтӣ .

Ҳоили ҳиўнии тези ду , андаки хур бисёр рӯ

Аз оҳӯони бардаи гарав дар пўиаҳ ва дар тохтан

Ҳомӯнгузорӣ кӯҳ вааш , дил бар таҳаммул карда хуш

То рӯз ҳар шаби боркаш , ҳар рӯз то шаби хоркн

Чун бод ва чун оби равон дар дашт ва дар водии давон

Чун оташу хоки гарон , дар кӯҳсор ва дар ътн

Сайёра дар оҳанг ӯ , ҳайрони збси найранг ӯ

Дар тохтани фарсанг ӯ аз ҳади тоиФ то хутан

Подшоҳ чун ҳайкалу тлл ӯ бидид , ба чашм ӯ хуш омад ва дар дил ӯ мавқеӣ бузург ёфт меҳтари пилбононро мисол дод то ӯро риёзат диҳаду одоби кару фару ҳаракату сукӯну новирду ҷавлони вътФаҳу ҳамла дар вай омӯзад чунонкии шоистаи ҷангу майдону лоиқи ркўби подшоҳон буд пилбон хизмат кард ва ба ҳукми мисоли подшоҳ , се соли пайваста дар риёзату таълим ӯ шароити хизмату лавозими фармонбардорӣ биҷой оварад чун муддати таълим ба анқзо расед , подшоҳ фармуд то меҳтари пилбонон , он пелро бар шоҳ арза диҳад то ғояти асари таълим ӯ бинад пелро ҳозир карданд чндонкаҳ подшоҳ биравӣ нишаст , пел чун шер аз ҷой биҷуст ва чун бод рӯй ба саҳрои ниҳод ва монанди нахҷӣру гуроз дар нишебу фароз давидан гирифт ва чун сарсару нкбо дар сбсбу бидо рафтан сохт аз матлаъи рӯз то мақтаи шаби барин сифат май давиду шоҳ бар фароз ӯ чун бачаи анқо бар қлоли ҷибол ва чун ғсо дар аФўоҷи амвоҷи дарёи мутаҳайиру мутафаккир ҳар чанд хост то пелро вқФтӣ фармоед , дар ҳиз тисир наомад ва дар марказ имкон нагунҷед ва бо тавотури сайру тъоқби ҳаракот , фурӯд омадани номумкин мутааззир шуд то намози шом ки пел аз гуруснагии Фтўри пазируфт ва ба алафи муҳтоҷи гашт , рӯй ба ътни маъҳуду ватани молўФи ниҳод ва чун ба оромгоҳ худ расед бёромиди шоҳ бо тағайюрии азиму ғазабии шадид аз болои пел ба паст омад ва мисол дод то пилбонро ба зери пои пели аўгннди пилбон чун асари сиёсату ҳадати ғазаб шоҳ бидид , донист ки оташи схт ӯ илтиҳобӣу табъи малул ӯ изтиробӣ дорад бо худ гуфт :

Мисли : албҳри лои ҷори ?лау алслтони лои садиқи ?ла

Бисёр бигуфтам эй дили бади пайванд

Бо ишқ макушу дил ба ҳар ишва мабанд

Чун худро дасту пои бастау амл аз ҳаёт гусаста дид , гуфт : калимае оҷизона бигӯям , бошад ки оби ҳалами шоҳ , оташи ғазаб ӯро сукӯнӣ диҳаду ҳотифи макорими алохлоқи Нидоӣ « волкозмини алғизу алъоФини ани аннос » ба самъ ӯ расонад , пас ба забони тазаррӯъу баён тхшъ гуфт :

Асбри алии алқдри алмҳтўму арз ба

Ва ани атоки бмолои тштҳии алқдр

Фмои сафои ломрии айш ба тараб

Алои ситбъи иўмои сФўаҳи алкдр

Ҳамвора барин ниҳоди яздони олам

Некии зпси бадӣу шодии пас ғам

Рӯйу мӯӣ дар хок мазаллат молида ва гуфт : подшоҳ агар ҳуқуқи хизмату қадами убудийяти бандаро вазнӣ наме наад ва бар дили атфолу аврот ӯ ки ятем ва бева шаванд наме бахшойад , имрӯзи мулӯки олам ба адлу инсоф ӯ мисл мезананду дастури инсофу муъаддилат аз девони ҷалол ӯ мебаранду маншури иқтоъи мамолики адл аз котиби карам ӯ мехоҳанд лоиқи адл ӯ набӯд кӣ чунин сиёсатӣ бемӯҷибӣ бар бандаи ҷоизи шимурду мӯӣ ӯро ки дар имтидоди муддати хизмат , баёз ёфтааст ба хӯни ханҷар хизоб кунад шоҳ гуфт : ҷурмии азин азимтар кадомаст ? ки мисол додам то ин пелро муадабу муҳаззаби гирдоне , дар муддати се сол ҳамчунон тавсан ва ваҳшӣаст , пилбон гуфт : маълуми рои ашрафи аъло бодаккаи банда дар абвоби тодибу таълим , тақсир накардаасту ҷумлаи одоби ҳаракоту сукӯн дар вай омӯхтааст ва агар мисол диҳад то дасту пой банда бигушоӣанд , бурҳони ин даъвӣ ба мушоҳидаи назари подшоҳ равшан гирданду далоили амтсол ӯ амр ва навоҳӣ подшоҳӣ ба муъоина арз диҳад шоҳ чун ин муқаддамот истимоъ кард , Фўрти хашмаш таскин ёфт мисол дод то қуюду слосл аз дасту пой ӯ барграфтанд пилбон бар пушт пел рафт ва гуфт : дастае гиёҳу порае оҳани оташи гавани биоранд чун ҳар ду ҳозир овараданд пел аз ғояти гуруснагӣу эҳтиёҷ ба алаф , хартум ба алаф дароз кард пилбон гуфт : алафи брмгир , оташ баргир хост ки оташ баргирад , гуфт : брмгир , даст бар вай на , хост ки даст бар наад , гуфт : даст бар манеҳ , шоҳро хизмат кун пели шоҳро хизмат кард пилбон замин бабўсед ва гуфт : шоҳро дар камоли бастату давоми қудрат , ҷовиди бақои боди ман ин пелро он тавонистам омухт ки ба сару гардану дасту пой ва хартум тавонад кард аммо ончӣ ба дилу табъ ӯ таъаллуқ дошт натавонистам омухт чаҳ он аз ман пӯшидаасту маро бар он вуқуф несту магари тақдири осмонӣ буд ки дар таҳти Аннани тасарруфи шоҳ тамарруд намӯд ва бар хФёти асрори қазоу хбёти таъсии қадар , уқули башари итилоъи наёбад ва ҳар ҳодиса ки аз олами алавӣ ба олами суфло нозил гардад , дафъи он дар имкон халқ нагунҷад . «у азои ?ераади аллоҳи бқўми сӯъи аФлои марди ?ла » шоҳ чун ҳуҷҷат пилбон бишунид , гуноҳ ӯ бубахшед .

Ва ман банда ки парвардаи неъмату дуъогӯии давлати шоҳам ва то ин ғоят дар зилли авотифу лўотФ ӯ , таҳсили асбоби саодати динӣ ва днёўӣ кардаам ва дар кнФи роФту ҷавори раҳмат ба истинботи мубҳамоту истихроҷи муъзалоти пардохта ва чун рои анвари подшоҳ , бандаро шарафи таълими фарзанд арзонӣ фармуд , ҳар ҷаду ҷаҳд ки мумкини гашт тақдим намудем , аммо сиррӣ аз муставдиъоти қазоу макнуноти қадари дасти рад бар пешонӣ ӯ ниҳоду нақши къбтин ӯ боз молида ва ҳеҷ офарӣда бо қазои осмонӣ дар ҷавлон натавонад омаду гӯй муқовимат натавон барад ва акнӯн Сауди афлок ба толеъи шоҳзода нозир мешавад ва то ин ғоят , мутарассиди ин фурсату мунтазири ин соъат бӯдаам ва ба тхриҷу таълими тақвим , тулӯъи ин Сауду идроки ин мақсӯдро трқб ва трсд намӯда ва акнӯн ба иқтизои қазоу назари Сауди кавкабону асари лутфи офаридагор дар ӯҳдаам ки дар муддати шаш моҳи ҷумлаи одоби мулӯку шароиту русуми подшоҳӣ аз мъолии ахлоқу мҳомди авсофу дақоиқи улӯм ва нафоис шему асрор илм тинҷему маърифати дарҷу дақоиқи тақвиму тарафи илми тиб ва натуф хавоси адвияу ғайри он таълим кунам ва агар тафовуту тохир ба лавозими он дохил шавад , мустуҷиби сиёсату уқубат шоҳ бошам вузаро ва надамо азин сухан таъаҷҷуб намуданд ва гуфтанд : эй ҳаким , даъвӣ азим кардӣу уқало чунин гуфтаанд ки ҳар қавлӣ ки ба феъли нинҷомд , ғмомӣ буд ҷҳому ҳисомӣ буд кҳому шаҷарае буд бесамара чун дар муддати дувоздаҳ сол камол наёфт , дар шаш моҳ чигуна тамом шавад ?

Яке аз ҷамоат вузаро гуфт : чаҳор кораст ки то тамом нашавад , бар ваии мадҳу зм лозим наёяд аввали ғизо то мнҳзм нагардад дувуми зани ҳомила то ҳамл наниҳад сеюм марди шуҷоъ то аз масоф берун наёяд чаҳоруми брзигр то аз базру тухм , риъ ва назул брнагирад дайгарӣ гуфт : ҳеҷ илмӣ беолоту адавот муҳассил нагардад ва он сФўти табиат ва камол киёстасту қӯти ҳифзу рӯят ва ин ҳама бе анояти раббонӣу таъйиди осмонӣ дар имкон наёяду муътоду маъҳуди мардумон онаст ки чун дар аввал нашаву ибтидои сабоу ҳдости сину унфувони шабоб ки зеҳну хотир дар ғояти ҳадату сафоу қриҳту Фтнт дар камол нашав ва намо бошад , агар аз улӯми чизе ҳосил нашавад , дар интиҳои аъмолу кибри сини ҳам ҳосил наёяд дайгарӣ гуфт : сандбод дар улӯму фазойил мтҳбраст ва аз вуфӯри фунуни мтўФру ҳукамо , риёзи алфозу чамани нутқу гулшани маъониро аз хору хошоки хилоф , тўқӣу тсўни воҷиби бенанду ҷамоли сидқи нутқро ки хавос инсонаст аз қбоиҳи хилофу Фзоиҳи тазвир сиёнат кунанду аҳолии мамлакатро таҳаффуз ва тиқз фармойанд сандбод гуфт : маълум ва муқарараст ки аъмол ба авқоти манӯт ва мутаъаллиқасту ниҳолӣ ки дар аҳди эътидоли фарвардин , ба ғарсу танқеҳ тазйин нанамое , хокаш ба меҳри модарон тарбият накунаду обаш ба рзоъи астноъ , шери ҳаракати надиҳад ва дар Урдӣбиҳишт , ҳала биҳишт напӯшоанд .

Шоҳи азин муқаддамоти мувофиқу калимоти роиқ ба қарор боз омаду изтироб ӯ таскин ёфт ва фармуд ки : алмозии лои изкр бояд ки аз ӯҳдаи ин ваъдаи беруни оеу ақоўили инсоф аз аботили хилоф сиёнат кунӣ чаҳ бузургон гуфтаанд : хилофи алўъди кшҷраҳи алхлоФи ?лаи рўоء « ва » Хизрау троўаҳу нзръу молаи заҳру лои самар .

Тўқи алхлоФи ани смҳти бмўъд

Лтслми ман ҳҷролўрӣу тъоФо

Флўи асмри алсФсоти ман баъди нура

Ва аироқаҳи мо лқбўаҳи хлоФо

Сандбод хизмат кард ва гуфт : чун назари авотифу икрому лўотФу анъоми подшоҳии мутавотир буду мутаволӣ ва мутаъоқиб бошад , ҳеҷ мақсӯд , мафқуд намонад ва ҳеҷ момўл номаҳсӯл нагардаду уламо чунин гуфтаанд ки дар шаҳрӣ ки панҷ чиз мавҷӯд набӯд , мавзеи қарор оқил набошад аввали подшоҳи одилу волии қодири дувуми обҳои равону мазореъи барӯманди сеюм олами омил бетамаъ бо вараъи чаҳоруми табиби ҳозиқи мушфиқи панҷуми манъами Карими раҳим . Алмнаҳи ллаҳ ки ҳар панҷ саодат дар ин иқлӣм ба фари давлати подшоҳи одил , ҳосиласту мавҷӯду мисоли подшоҳ , монанди оташаст , ҳар ки бадви наздиктар , хатар сӯхтан ӯ бештар ва ҳар ки давртар , аз мувофиқу манофе ӯ маҳрӯмтар .

Пас берун омад ва бифармуд то хонае мукааби мусаттаҳ банно карданду сутӯҳи онро ба гачу муҳра мсқл гардониданд бар як сатҳ , сувари буруҷу кавокиби савобату сайёрот , ба тасвиру ташкил , нақш карду ъломоти дарҷу дақоиқу сўонӣу сўолсу рўобъу хўомсу ҳубуту ваболу авҷу шарафу иртифоъу ҳазизу иҷтимоу истиқболу муқоринау мторҳаҳу таслису трбиъ ва тсдис бинвишту сӯрату ҳайат ҳар яке бнгошт ва бар дигари сатҳи сувари илалу асомии адвияу хавосу манофеи эшону анвоъи амрозу сунуфи мизоҷоту мураккаботу ғайри он сабт гардонид ва бар дигари сатҳ , гӯнаҳои муомилоти днёўӣу муошироту одобу риёзоту тоъоту ибодоти бнгошт ва бар сатҳи дигари анвоъи нағамоту аснофи асвоту аиқоъи нқроту азминаи мутафовитау мутаносибау ҳаракоти мутақорибау мтбоъдаҳу маротиби аўтору мадориҷу трокиби авзону алҳон нишон кард ва бар дигари сатҳи ашколи ҳандасӣ чун мусалласоту мураббаъоту касӣри алозлоъу мудаввару мқўсу мунҳанӣ ва мустақӣм баркашид ва бар сатҳи дигар , тадбири раёсату тартиби сиёсату қавонини адлу қавоиди инсоф ва антсоФ бинвишт пас шоҳзодаро муддати шаш моҳ бар сиблати мувозибат , мтолът фармуду шоҳзода дар мқосоти он , ранҷ ҳо кашиду мудовимат ҳо намӯду машаққатҳо таҳаммул кард ба қӯти басар , ашкол ва сувар медид ва ба ҳосаҳи самъ , дақоиқи улӯму латоиф ҳукм мешунид то дар ин муддати ҷумлаи фавойиду ъавоиду аҷоибу ғароибу бадоеъу латоифу ғрру дрри маҳфӯзу мзбўт ӯ гашт ва чун муддат мнқзӣ шуду муҳлат ба итмом ва анҷом расед , сандбод гуфт : фардои туро пеши хизмати падар май барад то муҳассилоти хеши арзи диҳӣу маҳфӯзоти хеши намоеу истеҳқоқи худ бар маносиби давлату маротиби мамлакати равшани гирдоне ва муқарар кунӣ ки :

Бачаи бт агар чаҳ дайна буд

Оби дарёаш то ба сина буд

Онгоҳи ҳаким сандбод бархест ва аз ҷиҳати ин ҳол , астрлоби пеши офтоби бдошту дараҷоти толеъ вақте нигоҳ кард дар шакли толеъи шоҳзода то ҳафт рӯз пайваста наҳвасту хатарӣ иқтизоӣ мекард сандбод мутаҳайир шуд ва гуфт :

Ҳар рӯзи фалаки ҳодиса нав зояд

Кондишаҳ ба ҷаҳд , мисли он нанамояд

Равшантар аз офтоб рое бояд

То мушкили рӯзгорро бигушоед

Пас шоҳзодаро гуфт : ҳолеи аҷибу ҳодисае ғариб рӯй май намояд агар дар ин ҳафт рӯз бо ҳеҷ офарӣдае сухани гӯйӣ , сабаби хатару мӯҷиби ҳалок ту шавад агар туро ба ҳазрат барам дар хатари уфтӣ ва агар набарам , ман дар маърази сиёсат подшоҳ бошам алоҷи ин мизоҷи бғоит мушкиласту тадбири ин тақдир , мутааззир ва ҳукамо гуфтаанд :

Мисли : аёкму алмулуки Фонҳми истъзмўни ради алҷўоби вистҳқрўни зарби алрқоб .

Хоссаи подшоҳӣ ки :

Луи қоли ллсили вҳўи мнҳдр

Фии сбби қФу лои тсли вқФо

ӯ қоли ллилу ҳўи мнсдл

Шимури зиўли алзломи лонкшФо

ӯ амри аллилу алнҳори бон

Истлҳои тоӣъини мо ахтлФо

Пас гуфт : маслиҳати он буд ки дар ин ҳафт рӯз мутаворӣ шавам то замони меҳнат дар гузарад ва ба Авни Сауду толеъи масъӯд берун оему бурҳон хеш бинмоему аъзори худ тамҳид кунам фардо чун туро ба ҳазрат баранд , меҳри сукут бар лаб нау Аннани икрон иборат кашида дор ва дар ҷавоби ҳеҷ суол хавз макуну сандбоди он шаби мутаворӣу мунзавии гашти рӯзи дигар ки осори анвори хусрави ахтарон бар сҳоиФи атбоқи осмон , чун занби срҳон ва дастҳои райҳон падед омад , шоҳзода ба хизмат ҳазрат рафту хомӯши боистоди вузаро ва надамо ҳар чанд алҳоҳ карданд ва аз вай сухан пурседанд , ҳеҷ ҷавоб нашуниданд шоҳ ва ҳозирон гуфтанд : магар аз ин ҷамоати хиҷолат май пазирад ва дар ҳазрати мо забони мақол наме кушояд ӯро ба сарои ҳарам бояд фиристод , бошад ки бо аҳли парда сухан гуяд ва дар ҳарами шоҳ , канизакӣ буд ин ҷаҳонӣ ва муддатҳо ошиқи ҷамоли ин писар буд чун бар каъбаи висол ӯ зафар намеёфт , дар бодияи фироқ , мутаҳайири монда буд ва аз висол ӯ ба хаёлӣ хурсанд шуда ва дар шабҳои ялдои фироқ , дафтари масаррату иштиёқ бар тоқи ифтироқи ниҳода ва бо тоиФи хаёли ҷамол ӯ аз латоифи висол ӯ шикоят менамӯд ва мегуфт :

Флўлои рҷоءи алўсли моъшти соъаҳ

Влўлои макони алтиФи лами атҳҷъ

Гар танги шукр харид ме натавонам

Бории магас аз танги шукр май ронам

Ишқи домангир , гиребон тадбир гирифт ва бо шаҳна шаҳват гуфт : агар ҳеҷ вақти васлро тадбирӣу иҷтиморо тақдирӣ хоҳад буд , вақтаст ки ин хор аз пой берун карда шавад ва ин дардро доруе фармӯда ояд пас ба ҳазрат рафт ва гуфт : агар рои аъло шоҳ ки манбаи ҷалолу матлаъ камоласт , бинад , шоҳзодаро ба ҳуҷра банда фиристад ки ин дар ятем чун аз модар ятем монад , доягӣ ӯ ман кардам ва ба меҳри модараш , ман прўрдм бошад ки бо ман сухан гуяд ва аз макнуни синау замири ботин итилоъӣ диҳад шоҳ фармуд ки ба всоқи ин канизак бояд рафт то магари ин қуфлро калидӣ буд мухаддираи даст шоҳзода бигирифт ва бо ӯ дар ҳуҷра хилват рафт ва дар манзил мбостт бинишаст ва аз роҳи иттиҳоду инбисоти сухани пайваст ва гуфт :

Амти ани алдрри алзҳри алиўоқито

Воҷъли лҳҷи тлоқинои мўоқито

Фсғрки аллўлўи алмбизи колҳҷр

Алмсўди лосмаҳи итўии алсборито

Бигушоӣ чу гул ба ваъдаи рости даҳан

Врнии зи ту чун лолаи дирами пероҳан

Даъвӣ диласт бо туам бонг мазан

Онк дар ҳукми ишқ ва инак ту ва ман

Мдтҳост то каманди мишкӣни ту , дили мискини маро ба силсилаи қаҳру занҷири заҷр бастаасту мурғи ҷони маро ба донаи ҷамоли худ сайд кардау имрӯз ки рӯзгор беинсоф , ин давлат муяссар кард ва ин саодат ҷамол намӯд , дасти мъоҳдт дар дасти ман на ки чун ин малику давлату тоҷу салтанат ба ту сипораму хадаму ҳашамро дар рбқаҳи мтоўъти ту орм , нзўру ъҳўду шурӯту ҳуқуқ бо ман ба вафои оре ва ба адои расонӣу чеҳраи мурувват ба чанголи бадаҳдии хаста ва маҷрӯҳ нигарадоне шоҳзода пурсед ки дар ин муҳим ба чаҳ тариқи шурӯу мадохилати намое ва ба иҳтимоми ин ақтҳоми азим чигуна қиём кунӣ ? ва ин мъзли туро чигуна даст диҳад ва ин мушкил ба кадоми шакл рӯй намояд ? ва ин мустаҳил чигуна дар ҳад имкон ояд ? гуфт : шоҳро ба ҳиялати заҳри даҳуму тоҷи мамлакат бар сари ту нуҳум .

Онҷо ки набошӣ ту аз аинҳом чаҳ суд

Вонҷо ки ту омадӣ бдинҳом чикор ?

Шоҳзода гуфт : таъаррузи ҳарами падару илтифоти намӯдан ба руботи ҳҷол , лоиқи караму футувват риҷол набӯд ва ҳеҷ оқил аз барои намой наҳиммату қазои шаҳват , худро мустуҷиби уқубату мустаҳаққ маломат нигараданд ва бар иртикоби ҳаром , иқдом ҷоиз набинаду пои хиёнат бар чеҳраи сўн ва диёнат наниҳаду обрӯии суннату муруввату шариъат ва футувват наризад ва аз барои маҷозии зоил , ҳақӣ ботил накунад ва агар ман дарин ҳафт рӯй клмтӣ гӯям , сабаби ҳалоку ибтол ман шавад бад-ӣни сабаб , мураккаби мақолатро дар майдони ҳолат , маҷол ҷавлон нест чун айёми нҳўсу соъоти бӯси мнқзӣ ва мунфасил шавад , ҷазои ин ъқўқу подоши ин ҳуқуқу бодоФроаҳи ин нифоқу шиқоқ ки дар майдон оварадӣу ҷамоли сиёнат , ба холи хиёнат мулаввас гардонидӣ , тақдим уфтад .

Азои рояти ниўби аллиси бориза

Флои тзнни ани аллиси мбтсм

Ҳам бугзарад ин ъноу ранҷу ҳавасам

Рӯзӣ ба мукофоти ту охир барисам

Ва бо ғазабӣ бар камол аз ҳуҷраи канизак берун омад канизак бо худ андешед ки ин сухани но андешӣда гуфтам ва ин тадбир носголидаҳ кардам ва ҳануз аз сари замир ӯ бехабар ва аз мазмуни ботин ӯ ғофил , чандини ҳазёноту тараот ки мардӯди ақлу номақбӯл хирадаст , эрод кардам ва ин муқаддамот ки сабаб наколу вабол ман шавад , дар саҳрои ниҳодам ва рост гуфтаанд :

Зўолҷҳли иФъли мо зўолъқли иФълаҳ

Фии алноӣботи влкни баъди мо аФтзҳо

Ва арзи хешро ки дар зии ифофу кисвати салоҳ нгоҳдоштаҳ будам , дар маърази Фзиҳт ҷилва кардаму ҳадафи тири уқобу новак азоб гардонидаму ботинро ба лавси хбсу олӯдагии хиёнати шаҳват , мулаввас ва млтх кардам ва агар ин маънӣ ба самъи аъло шоҳ расад , тўқири ман ба таҳқиру таъзим ба тавҳин бадал гардаду тъўилу эътимод ки бар ҳасани аҳду камоли муҳаббату фарти тақвоу рФўри диёнату ихлосу ихтисос ман доштаст , дар ҳавохоҳӣу маваддат ботил гардад хосса ки таъаррузи схт подшоҳ карда бошаму ҳукамо чунин гуфтаанд « салосаи лои амони лҳо , албҳру алнору алслтон » бо се чиз амон набӯд : бо дарё ки ба мавҷ дар ояду оташ ки иртифоъ гираду подшоҳ ки ғазаб биравӣ муставле шавад аз дарёу оташи тҳрзу тҷнб мумкинаст ва аз хашми подшоҳ , номумкину мутааззир Муъовия гуфт : « нҳн алзмон ман рФъноаҳи артФъ ва ман взъноаҳи атзъ » мо подшоҳон , асари рӯзгору таъси қудрат кирдигорем , ҳар киро бардорем , баланд шавад ва ҳар киро фурӯ дорем , паст гардаду ҳамаи оқилон аз амсоли ин иртикоб , сиёнати зоти лозим шимурдаанд ва чун ҳодисае нозил шудаасту доҳиаҳ эй ҳодис гашта ки дар имкони қудрату втоءи вусъу тоқат нгнҷидаҳаст , ба рои соибу тадбири соқиб , гирди он ғараз баромадаанд ва ба латоифи ҳиялу бадоеъи тмўиаҳ , худро дар паноҳи сўну ҷавор саломат оварда ва бо қосидони ҷону ҳосидони суду зиён худ гуфтаанд :

Қадам бар ҷони ҳаме бояд ниҳодан

Дар ин роҳу дилами ин дил надорад

Пас гуфт : пеш аз онкии тзрибу тхлит ӯ дар дилу табъи шоҳ ҷой гирад ва низ талофӣ ва тадорук напазираду муҳлати ин ҳафт рӯз бугзарад , ба ғароиби тмўиаҳу бадоеъи тазвир , обрӯӣ ӯ бар хоки иҳонату мазаллати резам ва аз мартабат ва дрҷтш биндозаму пеш аз онкӣ ӯ хиёнати ман тақрир кунад , ман ӯро ба тарки амонату таъаррузи хиёнати муттаҳами гардонам ва аз хавфи ин мақолу даҳшати ин ҳоли худро фориғ албол кунам .

Азои ғомрти фии шарафи Марвам

Флои тқнъи бмои дуни алнҷўм

Фтъми аламути фии амри ҳақир

Ктъми аламути фии амри азим

Ночор чу ҷон ба ишқ бояд пурвирд

Бории ғами ишқ чун туе бояд хӯрд

Ва брФўри ҷома чок зад ва мӯӣ барканд ва рӯй бихарошеду алмстғос эй мусалламин овоз дар доду мтнкрўору мутаҳайири кирдори пеши тахт шоҳ рафт ва дар мавқифи мтзлмону мавзеи мазлӯмони боистоду оби ҳасрат аз дида бикшод ва бо тазаррӯъии тамому тхшъӣ бар камол ба забон астғост гуфт :

Алиўми азҳии аддӣни мнФсми алърӣ

Волмлки мунҳадими алқўоъди волзрӣ

эй хусрави ҷаҳондор вае подшоҳи Бахтиёр , товуси адл аз ту дар боғи фазл ҷилва мекунаду анқои зулм дар завоёи адам меосоед раво буд ки дар аҳди адлу айёми инсофи ту чунин исрофӣ равад ? шоҳ пурсед : мӯҷиби ин зулм чист ?у мутаарризи ин ҳайф кист ? канизак гуфт : чун шоҳзодаро ба всоқи хеши барадам ва ба ваҷҳи лутфу роҳ шафқат гуфтам : эй миваи шаҷараи подшоҳӣ вае дар садафи шоҳаншоҳӣ , мӯҷиби ин хомӯшӣ чист ? чаро тӯтии нутқат дар тараннум баён намеояд ва аз баҳр чаҳ булбули забонат бар гулбуни сухан , намесарояд ? худ чунон омад ки гуфтаанд : « скти алФоу нутқи хулафо » гуфт : мӯҷиби хомӯшии ман , дард бедармону ҳиҷр бе поёни тест ки дасти ишқ , қуфли сукуту меҳри смўт бар даҳони ман ниҳодааст .

Волҳби мо манъи алкломи алолсно

Ва ин иттифоқи ҳасан буд ки шоҳи имрӯзи маро ба всоқ ту фиристоду қдқил : « аддавлаи иттифоқоти ҳасана » бидон ки меҳри ту бо обу гули ман омехтаасту шуълаи ишқи ту дар дилу ҷони ман овехта .

Ранги гулат аз дилам сириштанд

Чўнонкаҳи зи ишқи ту гули ман

Ва аз муддати маҳд то вусӯли ин аҳд , меҳри ту дар дил ман бӯдааст шабу рӯз , номаи ишқ ту мехонаму суру оёти мусҳаф ва дод ту аз бар мекунам ҷонам дар банди ҳавои тесту дил дар аҳди вафои ту итобҳои ҳиҷри ту бисёрасту ҳисобҳои васли ту бешумор .

СҳоӣФи ъндии ллътоби тўитҳо

Стншри иўмоу алътоби тавил

Шаб рафту ҳадиси мо ба поён нарасед

Шабро чаҳ гунаҳи ҳадиси мо буд дароз

Ва кошкӣ бар дили бирҳми ту эътимодӣ дорамӣ ва ки хизмати маро дар ҳазрати ту қабӯлӣ бошадӣ ва ба каъбаи ҷамоли ту вусӯлӣ муяссар шудӣ то падарро ба теғ аз пой дар ормӣ ё ба заҳр аз пеши брдормӣу чанги муҳаббат дар фитроки давлати ту знмӣ .

Дар зини анояти ту фитрокӣ ҳаст

То дар занад ин банда ба фитроки ту даст

Чун ин ҳаракоти номзбўту ҳазёноти номарбӯт аз вай зоҳир шуд , гумони барадам ки ҷунун бар дили ваии муставле шудаасту савдо бар мизоҷ ӯ ғолиб гашта , чаҳ ҳеҷ соҳиби муруввату футувват аз хираду ҳуррият бар ин ақволу афъоли змимаҳ аз ақлу фазл иҷозат набинад ва дар шариъати карами вонсонит ҷоиз нашимурду қадами ҷафо бар ҷамоли чеҳраи диёнат ва вафо наниҳад ва дар ҳарими ҳарами подшоҳи ин фоҳиша раво надорад ва аз баҳри истилои шаҳват ва истеълоӣ наҳиммат , чунин тӯҳмат бар зайли ном худ набандаду сӯрати табдили давлату ояти таҳвили мамлакату заволи салтанату ҳалоки подшоҳӣ ки зилли раҳмат илоҳӣасту перояи иқболу сармояи ҷалолу маводи тахфифи тавоифи оламу асли иморати рубъи маскӯни гетӣ , фазли комилу адли шомил ӯ , аз мусҳафи ваҳму хаёли брнхўонд ва бар саҳифаи дили ннгорди пас злихоўор гуфт : « мо ҷзоءи ман ?ераади боҳлки сӯъи алои ани исҷн ӯ азоб ?илем . »

Шоҳ чун ин муқаддамот истимоъ кард ва ин мақомот бишунид , мутаассир ва мутафаккир шуду асари ғазаб дар носиаҳи муборак ӯ зоҳири гашти канизаки хост ки оташи фитнаро боло диҳаду сайлоби офатро дар тмўҷи ораду шамшери хашми шоҳро Фсон занад гуфт : агар на ҷазаъу фазаъу тшниъу тқриъи банда будӣу ҳайбати салтанату мҳобти сиёсати подшоҳу алои қасд он карда буд ки зайли ифофу ҷайби салоҳу нафаси тақии вързи нақии ин бандаро ки ба радои сўну салоҳ мтрдӣаст , ба лавси хбсу фуҷури худ млтх гирданд ва ман бандаро ки мухаддираи аҳду Марями айёму робиъаи рӯзгорам , аз хидри иффат ва стар таҳорати бараҳна ва мърӣ гирданду Фзиҳт ва расвоӣ кунад умед дорам аз адлу ъотФти подшоҳи одил ки инсофи ман аз он беҳифоз беоқибат бифармоеду тодиби ин таъаддӣ ва беҳурматӣу търики ин хиёнат ва бехештанӣ ки кард ба ҳади эътибори расонад , чунонкии дигари мутаъаддӣони нои ҳифозро ибрат ва ъзт бошад .

Ман лами иўдбаҳи волдоаҳ

Адабаи аллилу алнҳор

Шоҳ бо худ гуфт : аҷаби корӣу турфа аҳволӣаст .

Зннт ба вирди алмкорму алълӣ

Влкнаҳи шоки иқтъи аҳшоиӣ

Крои сиркаи дору буд бар ҷигар

Шавад зонгбини дард ӯ бештар

Нӯҳ дар ҳақи писари хеш - канъон - мегуфт : « раби ани ибнии ман аҳлӣ »у қаҳри ҷалолату иззати ҷабарути подшоҳӣ Нидо мекард : ё Нӯҳ « анаи лӣси ман аҳлк » хор , қалъро шояду мор , қатлро ва дар шариъат , ақл иҷозат медиҳад ки чун узвӣ аз аъзои мардум ба бемории мутаъаддӣ чун оклаҳу ҷдру ҷузом ё аз заҳри мори метолам вмтоср гардад , аз барои саломати мҳҷту ибқои бақоёии аъзо , он узвро - агар чаҳ шариф буд - ба қатъу ҳрқ алоҷ фармойанду фарзанди ман , маро ба манзалати узвӣ буд боиста , аммо оклаҳу беморӣ дар вай афтод қатъи аўлитр , хосса ки аз барои дафъи шаҳват , рафъи малику давлати ман май талабад ва гуфтаанд :

Дастӣ ки туро нахоҳад он дасти бб

Пас сайёфро ишорат фармуд ки ӯро берун бар ва ҳалок куну подшоҳро ҳафт вазири шоиста буд , ҳар як комилу оқили вносҳу фозилу маликпарвару додгустар ва ҳар ҳафт бар осмони давлати шоҳ чун ҳафт сайёра буданду мадори малику давлат ба рои соибу зеҳни соқибу исобати ройу руҷҳони ақли эшон собиту муҳкам буд ва ба ҳукми толеъи масъӯду ахтари маймун , дар ҳазрат ба хизмати ҳозир омада буданд чун ин маънӣ бидиданд ва он муқаддамот бишуниданд , ҳар ҳафт иҷтимоӣ карданд ва дар зўоиаҳ эй фароҳам шуданд ва гуфтанд : воҷибаст дар ин кори тааммулӣ фармудани вазир бузургтарин гуфт : нишоед ки подшоҳ ба гуфтори зании ноқиси ақл илтифот кунаду фарзандӣ ки мхоили рушду осори ниҷобат ва анвор киёсту фаросат бар ҷабин ӯ мубини влоиҳ буд ва дар равоу рӯят ӯ ломъ ва ломҳ бошад , ҳалок кунад аз баҳри онкӣ чун ҳадати ғазабу Фўрти хашм таскин ёбад , аз имзои ин азимат , мутағаййир ва мутиасиф гардад ва онгаҳ надомату таассуфи мрбҳ ва мнҷҳ набошаду шини он лобуд ба рои ракику хотири воҳии подшоҳ роҷеъ шавад ва мо ба ркокти ақлу схоФти хирад мансӯб гирдем дигар чун подшоҳ аз имзои ин азимату тақдими ин сиёсат пушаймон шавад , бар он инкори намояд ва моро ба кард хеши мохўзу мъоқб ва муттаҳам гирданд ва ин мисли ақл бархонад :

Ангур шгол хӯрду пинаи ток

Сдигр : чун сарири давлат аз мансаби шоҳии холӣ ва отил монаду мамлакатро ворис ва мустаҳаққӣ набӯд ки чаҳор болаши малик ба вай ороста гардад , душмани қасди ин диёр кунад ва дар қалъу истисол мо кӯшаду дамор аз ин диёри برارد ва агар мо ин ҳодисаро тадорук накунем ва ба рои соқиби талофии ннмоӣим , вабол ва накол он ба мо роҷеъ шавад вузаро гуфтанд : агар подшоҳ бемашварату тадбири мо азиматӣ ба имзои расонад ва аз мо дар он астхорт нафармӯда бошад , азияти авоқибу билети авохири он ба мо чигуна бозгардад ? вазир бузургтарин гуфт : агар шумо бар самти тадбир ман нараведу сухани маро номуассир шиносед , ба шумо он расад ки ба бўзнгон расед ки сухани амиру калонтар худ нашуниданд то ба ғаромати он мохўз шуданд пурседанд чигуна буд он достон ? бозгуӣ .