Чу роўн , рӯзи кох моҳ бартофт
зи наздикии душман огаҳӣ ёфт
Барон шуд то ба ҷосусони пурфан
Хабар гирад зи лашкаргоҳи душман
Шавад огоҳи зи истеъдоди лашкар
Кунад дар хӯрд он фикри саросар
Бидонад то каёни ҷнгоўроннд
Каёни вузароӣ дониш парваронанд
Ки чун дониста шуд аҳвол ҳар як
Кунад фикри муносиби ҳол ҳар як
Бияндешад ба дил аз ҳӯшмандӣ
Ки ҷанги сафи накӯ ё қалъаи бандӣ
Вагар маъқӯлаш ояд ҷанги саф низ
Ба андеша кунад тадбир ҳар чиз
Ҳариф ҳар яке аз хирсу маймун
Фиристад аҳримани зодони ҳам айдун
Дигар аз баҳри ҷанги рому лчмн
Фиристам андрҷт ё худ рӯми ман
На касро карда аз рози дили огоҳ
Ба сад таъкӣд аз хосони даргоҳ
Ску сорн ба ҷосӯсӣ фиристод
Ки гиранд аз сипоҳи роми теъдод
Ба дами он ҳар ду деви сахти неру
Шуда бар шакли маймунони ҷодӯ
Шитобиданд сӯии лашкари ром
Бидиданд он сипоҳи оҳани ошом
Тилоия буд дар лашкари ббикн
Чу огаҳ шуд зи ҳоли он ду пари фан
Гирифту қасд куштан кардашон ро
Ва лекини ром монеъ омад он ро
Сипоҳи хешро худ арз бинмуд
Амон дод ва ба рухсат ҳукм фармуд
Раҳои гаштанди ҷосусон аз он банд
Ба шукри роми ҷонишон гашт хурсанд
Аз он арзи сипаҳ ҳайрон бимонаданд
зи баси даҳшат ба ҷон беҷон бимонаданд
Ба лнкои пеши роўни рафтаи раҳи боз
Тамомӣ моҷаро гуфтанд зи оғоз
зи ҳоли лашкари девони мҳтол
Хабар доданд бо тафсили иҷмол
Ҳам аз хирсону маймунони сардор
зи зӯр ҳар яке ронданди гуфтор
Ки аз маймуни гардони пел пеш аст
Чаҳ гӯям васф ӯ зи андеша беш аст
Ба тан чархаст нили он ғайрати пел
Ба ҳар мӯеи наҳанги муваҷҷаҳи нил
зи васфи сяти бал лоласт хома
Пули дарёи бас аз ваии корнома
Чу гӯям кисрӣ ноед беонаш
Зафари хандон ба ранги заъфаронаш
Ба ранги сурх , шакли гӯии маймун
Ту гӯйии кӯҳи хӯрдаи ғӯта дар хӯн
зи хирсони бими раҷу бими дршн
з маймунон саганду гандаи моўн
Биҷузи роўни ҳариф худ нахонанд
Шикасти қалъаи нанг хеш донанд
Фиканда наъраи ин зўрмндон
зи тири осмони чанголу дандон
Чу аиропти гурезад аз стоўн
Ҳарифи ҷанг ӯ худ нест роўн
Буд солори хирсони дўмрўи ном
Ъдили аждаҳои дӯзахи ои шом
з ҳар донои дил ӣ каз ғояти ҳуш
Ба марги душманон ҳам шуд сияҳи пӯш
Ба майдони шуҷоати шер чанг аст
Ба мардии ёдгори хирс ранг аст
Чу абри тира каз тани барқи дандон
Бидон дандон ба марги хасми хандон
Сияҳ ширӣаст рӯзи ҷанги ҷомўн
з рангаш дода ҳавли сад шабихун
Чу шоми ҳиҷри ҷонкоҳ ғанӣам аст
Аҷалро ҳам зи саҳмаши дили ду ним аст
Ҳнўни он оташи дӯзахи айёри аи сет
Ки лнко сӯхтан зу як шарор аст
Сипаҳдор ангадаст он навҷавони шер
Ки дар борӣ занад ҳафт осмони зер
Вар аз сгриўи пурсӣ подшоҳ аст
Чу кул бар ҷуз , хдиўи ин сипоҳ аст
з ҳар як он сипаҳдорони лашкар
Ҷудогона намӯда васф яксар
Пас онгаҳ лаб ба васф ром бикшод
зи теғу ханҷараши як як нишон дод
Ки дидам роми шери афкани худованд
Ба меҳру кин чу хур бешабаҳ ва монанд
Забон дар васф ӯ натавон гушӯдан
Ки мустағнӣаст хӯришад аз сутудан
Бародари бозуӣ ӯ ҳаст лчмн
Чунонкӣ буд бозуяти ббикн
Чу иқболи азали рӯи сӯй ӯ кард
Худои бозуии ту бозуӣ ӯ кард
Ба ту ин ҳар серо кин аз ҳади афзӯн
Забони теғашони лаби ташнаи хӯн
зи ҷосусони ҳадиси рому лчмн
Мшрҳ кард ҷо дар гӯши роўн
зи баси васфи сипоҳ ром бишунид
Аз он ҳайбат ба ҷанг саф накушед
Дилаши гирёну лаб дар заҳри хндӣ
Ба лнко кард ҳукми қалъаи бандӣ
Чунин сифтаст донишпарвар ҳинд
Гуҳар аз сари гузашти кишвари ҳинд
Ки чун омад ба лнкои лашкари ром
зи аҳли қалъаи рафтаи хобу ором
Ба илҳоми хирад ин шуд муайян
Ки ангадро фиристад назд роўн
Казон майдони баради гӯии сухан ро
Паёми ҷами расонади аҳриман ро
Ба сулҳу ҷангомезад баён ро
Насиҳати нома Эй созад забон ро
Бигӯед ҳар сухан кон гуфта бояд
Ба гуфтор ва ба кирдори озмоид
Ниҳон аз дарҷи дониши гавҳар чанд
Ба гӯш овоза бахшед он худованд
Пас аз таълими дониш рухсаташ дод
Равон шуд ангади фархундаи бунёд
Ҳамин то пешгоҳи тахти роўн
Ситода гуфт бо он сахти душман
Ки инак май расм аз хизмати ром
Ки гӯям аз забонаш бо ту пайғом
Қарибаши хости роўни деви ғаддор
Ки эй фарзанди поли шери кирдор
Чу май ое ба ком ром хурсанд
Ки духтар ба буд аз чун ту фарзанд
Бирав эй но халаф мебош хомӯш
Ки чун хӯн падар кардӣ фаромӯш
Бад-ӣн беғайритӣ эй тираи иқбол
Чаҳ пиндорам ки чун зоиидӣ аз бол
Ту эй нодон агар фарзанд ӯе
зи хасми бол , хӯни хеши ҷӯӣ
Кашад бори заминро кФчаҳи мор
Чунон Марӣ ба дасташ буд як тор
Ба рӯзаши осмони сад раҳи ҳасади барад
Дариғо кони чунон каси лоўлди мард
Дар истеъдод ҷангат нест бо ром
зи ман имдоди хоҳи имрӯзи ноком
Ки нисфи малику молу лашкари хеш
Даҳуми созами туро бар ваии зафари кеш
Ба ҳилаи хост аз вай хостани хӯн
Кашфро Зуҳраи худ к ӣ дод маймун
Ҳўобш дод ангади рост бо дев
Ки охир шуд дили донои бад-ӣни рию
Макун каҷи нағмаи дигар соз кун рост
Кзинсони баси наво дар рӯдаи мост
Чаҳ ҷӯям хӯни он нопоки ху ро
Ки теғ ром карда пок ӯ ро
На кишташи роми блак аз поки ҷонӣ
Рҳондш аз азоби ду ҷаҳонӣ
Ту ҳам акнӯн змн бишинав сухан ро
Мада бар боди иқболи куҳан ро
Парии сито равон кун ҳмрҳми зуд
Ки то гардад дилро м аз ту хўшнўд
Ҷҳонсўзи оташ ромаст дар тоб
Туро дар дасти ҳам нФтаст ва ҳам об
зи сулҳаши об май зан то туоне
Вагар худ нФт май резии ту доне
зи ҳарфи талх ӯ роўн барошуфт
Ба девони ситами кирдор худ гуфт
Ки ин густохи рӯро хӯн бирезанд
Дар овезанд то ҷонаш ситезанд
Маи умраш ба ғарраи бандии слх
Ки бо шоҳон сухан гуяд чунин талх
Дарав овехтанд он бади нажодон
Ки гирндш чу зари мумсики ниҳодон
Яке дасташ гирифту дайгарии пой
Ҳаме хандид ангад ; пой бар ҷой
Ки диўои зини забунгирӣ чаҳ ҳосил
Туро бо ром бас корӣаст мушкил
зи дастат ончӣ меояд ба ман кун
Ва лекини фикри ҷон хештан кун
Надорам ҳеҷ парвоеи зи бандат
Ки осонаст мухлис аз камандат
Сухан гар нест бовар аз забонам
Бибин то хешро чун ме Раҳонам
Ҳамин гуфто чу барқ аз ҷой бурҷаст
Ба болои равоқ қаср бинишаст
Дарон ҷустани ҳамаи гирандагон ро
Басони барқи гашту баради ҷон ро
Ба айвон бар шуду кор дигар кард
Нигорин қаср ӯ зер ва зибр кард
Взонҷо кард сӯии роўни оҳанг
Ба суръати ҷуст то бо ӯ кунад ҷанг
Ба ҷустан зад лагад бар фарқи роўн
Чу бал карда ба зери пои поўн
Мурассаъи тоҷи шоҳӣ аз сар ӯ
Гирифт ва рафт хандон аз бар ӯ
Ба ҳаддӣ музтариб шуд деви ғаддор
Ки аз дасташ наомад заррае кор
Фитода зон лагади мадҳуш аз тахт
зи фарқаш тоҷ рафт ва аз буриши бахт
Хаҷал бархест аз ҷои аҳримани зод
Паии дафъи хиҷолат зон бар афтод
Бигуфто ҳам дар қалъа гушойанд
Ба роми имрӯзи ҷанги сафи намоянд
Вале аз рӯй ангади мунфаил буд
Чаҳ ҷои кас ки аз ҳам худ хаҷал буд
Ба шодии ангади шоистаи бунёд
Ба пеши пои роми он тоҷ биниҳод
Намӯнаи додгўиии афсараш ро
Ки чун тоҷ оварам ҳар даҳ сараш ро
Чу роми он тоҷи зарринро назар кард
Сарашро дасти эҳсони тоҷ зар кард
Ба кораш офаринҳо дод бисёр
Ки ҷои офарин буд ончунон кор
Сарон дар пой ӯ сарҳо ниҳоданд
Бидон мардонагӣ инсоф доданд
Ба васфаши нақди ҷонҳо бар фишонданд
зи дасту бозуяш ҳайрон бимонаданд
Пас он гуҳи роми афсари роўни зар
Гирифт ва дод дар дасти бародар
Ки чун додеми малики роўну тахт
Ббикнро сазад ин афсару бахт
Чу фармон аноят ёфт лчмн
Ниҳодаи тоҷ бар фарқи ббикн
Сарон яксар мборкбод гуфтанд
Гуҳарҳои саноӣ ром сифтанд
Чу шоҳи чин ба захми ханҷари тез
Фиканда дар сипоҳи занги хўнриз
Ба майдон зафар гашта ба хӯни маст
Ҳазорон теғи хӯни олӯда дар даст
Магари хури хости баҳри роми имдод
Ки аз ҳар сӯ кашида теғи пӯлод
Зада сафи лашкари роўн ба майдон
Ки ваҳм аз арзи он май гашти ҳайрон
зи афзӯнии тӯлу арзи лашкар
Чу меҳри шаш ҷиҳати монда ба шшдр
зи баси афканди буқу кӯси зилзол
Ҳамеи тараққӣади гӯри рустами зол
зи буқ аз бас ки гаштии мағз дар ҷӯш
Ба зери хоки мурдаи пунба дар гӯш
Қиёматро шудаи пайдои аломат
Ки заррин ноӣ зад , сувари қиёмат
Ба тири раъду абр тира шуд гирд
Чу барқи теғи кини борон хӯн кард
Ғаривони кӯси девон то ба сад майл
Хумор ангехта аз мастии пел
Сипоҳи роми маймунон аз он кӯс
Ба овоза нахурда табли афсӯс
Хурушони наъраи зан ҳар сӯи далерон
Ки бошад наъраи кӯси фавҷи шерон
Ба наъраи кӯси ширии кўФтндӣ
Ба дам чун шери майдони ри вФтндӣ
Нафас дар сина шуд маҳбӯс аз гирд
Алоҷи ларза мафлуҷ ме кард
зи наъли мураккаби андари соҳати дашт
Дирам бар пушти моҳии ски ҳ май гашт
Ҳаво аз гирд зонсон шуд ки симоб
Бар оташи гстрондии бистари хоб
зи гирди тираи хури пӯшеди чодар
Ҳилоли наъли шабро гашти модар
Чунон шуд бар ҳавои гирди сиёҳӣ
Ки гашта бурҷи моҳии реги моҳӣ
зи бас кандар ҳаво рафт аи зи замини гирд
Гули ҳикмати сипеҳри шиша гаван кард
Сияҳи парчам ба рӯзи андари шаби тор
зи зулфаш ҳар сар мӯ шуд зФрўор
зи байрақҳо ки аз дебо ва хаз буд
Ҳавои рашки дукони ранграз буд
Уфуқро гӯнаи гӯнаи ҳила бар дӯш
Ба сад қавс қзҳ гашта ҳам оғӯш
Илм аз парчами гулгуни музайян
Шуд оташбор , гули водии эмин
Нитсаатон илми сари шуълаи баста
Ҷудои ширӣ ба ҳрнӣ бар нишаста
Бар омад лашкари девони паии ҷанг
Дар оҳани ғарқи сар то по ӣ Аржанг
Ялони оҳани қабо чун об дар теғ
Мисоли абри оташбор дар меғ
Ба тани пӯшидаи оҳани перҳани вор
Чу кӣна дар дили сахти ситамкор
зи баси чори оина дар бар кашиданд
Чу акс аз оинаи з оҳан дамиданд
Ба гоҳ ҷанг гардад масх ҳар тан
Ҷузи он девон ки гардиданди оҳан
Зираи пӯшии бдонсон одат афтод
Ки чун моҳӣ ба ҷавшани Тифл май зод
зи акси душман аз мроти ҷавшан
Нагаштӣ фарқи худ зоҳири зи душман
зи куштани соя зонсон ме рамедӣ
Ки дар ойӣнаи ҷавшани хазидӣ
Ба бар хуфтон кашида роми озод
Чу алмос ба санадони ғарқи пӯлод
Зада рӯйин танонро теғ бар Фи рқ
Чу бар рӯйин фитад аз осмони барқ
Саронро сар ба фарқ найза шуд тоҷ
Ялонро тани зи ршқи тири омоҷ
Сарафрозӣ ба хӯни нахли синон ро
Ба кини олимии бастаи миён ро
Ба раҳ рафтан шавад аз атсаи тохири 2
Чаро атса зада гаштӣ ба худ тир
зи бас рондани лаби шамшери арра
Ба зарби гурзи мғФри зарраи зарра
Ба худ оҳанӣни гурзгарони ҷон
Мисли хуш мешуд аз алмосу санадон
Шароби косаи сар нӯш фармуд
Чу махмурону лекини саргардон буд
Агарчӣ буд айни оби дашна
Забони беруни бароварда чу ташна
Туфанги муҳраи зан бар ҳалқаи пел
Муфассир гашта аз тирои абобил
Шунида бонги он раъди бало ро
Шудаи хӯни меҳр дар сари аждаҳо ро
Чаҳ ҳиндии теғҳои поки гавҳар
Фаровон хонимонҳо карда ҷӯ ҳар
Ҳавои хӯрдаи дамодами ғӯта дар хӯн
Сабои пӯшед чун гули ҳали ҳи гулгун
Хирадро дили парешони гашт чун нур
Ҳаме парид ҳуш аз срчўи кофур
Забони теғҳои лнкўонӣ
зи бўиҳиӣ 3 намӯдӣ тарҷумонӣ
Зира бигирист хӯн аз теғи чандон
Ки дар ханда намӯд аз марги дандон
Барои гардӣ казон майдон биппаред
Димоғ аз ваии мизоҷ ФрФиўн дид
Барои кӣнаи душман ба душман
Ҳаме шуд кӣнаи каши оҳан ба оҳан
Аҷали муштоқи ҷонҳо буд аз дайр
Ҳиҷоби тани равони бардошти шамшер
Аҷал ҳаккок шуд бар гавҳари ҷон
Синони оҳани дилонро кард тӯфон
зи баси ҷои синон дар ҷон ва дил шуд
Хаданги ғамза чун хубон хаҷал шуд
Шикаста бар саргар дони лашкар
Чу аз жолаи ҳубоб аз гурзи мғФр
зи баси ҳавли аҷали теғи бало рӯй
з рӯй захм рӯ метофт чун мӯӣ
Ба хӯн икдгр шуд халқи ташна
Чкондаҳи оби шан дар ҳалқи даш на
Чу муршид гуфт ночхи сафдарон ро
Ки ҳар дам ғўс кардӣ кофарон ро
зи оби теғ ҳар дами рафтаи берун
Чу об аз доми моҳӣ аз мижаи хӯн
Баданҳо гашта чун занбӯри хона
Дарави пайкон чу занбӯрон ба лона
Сияҳи парчами кушодаи сар ба мотам
Фиканда хокро бар гесувони ҳам
Даҳони захми теғу найзаи хӯрда
Мшъбдро ба дами шаҳ мот карда
зи боди кин ба ҳаддӣ ларза афтод
Ки меларзид бар худ теғи пӯлод
зи захми гови сари гурзи далерон
Сабки гашт аз гаронии мағзи шерон
Чу хӯшаи гурзи сарҳо пахш ме кард
Чу хирмани теғ танҳо бахш ме кард
Наомад ҳиссаи нимоним дар хур
зи ширкати бози мондаи чори унсур
зи шарми хандаҳои хўнчкони теғ
Фромш кард хандаи барқ дар меғ
Далерони дил ба марг худ ниҳоданд
Чу парвона ба оташ дар фитоданд
Фитод андеша дар гирдоби васвос
Ки тӯфон мавҷ шуд дарёии алмос
Синон дар синаи тухм марг корид
Чу абри теғи хӯн борон баборед
Ғариқи мавҷ хӯн шуд шоҳи ховар
Ки ҳар сӯ аз тан ӯ буд ханҷар
Дарон майдон ҳаме ларзид чун бед
Ба узр духтарӣ бигурехт хуршед
Ба танҳо нақб мезад теғу ханҷар
Матоъи ҷони бурун май барад азон дар
Фусун омӯхта дашнаи зи гуфтор
Бидон афсуни далеронро ҷигари хор
Ба фармони камони сахти тадбир
Ба ҷосӯсии давидии қосиди тир
Даруни синаҳо гаштӣ наоне
Ки гуяд розҳои дили забон ӣ
Чу мръи нома бар парони паии кор
Хати фатҳу аҷал дар болу минқор
Туфанг аз муҳраи тоъӯн вабо шуд
з ҳар тани сар бар оварад ва фано шуд
Равони андари зираи теғи зФрёб
Чу акси сӯсани андари чашмаи об
Ба захмии дасту по бегона ме шуд
Ба захмии зиндагӣ афсона ме шуд
зи саҳми новак ҳар новак андоз
Шудӣ симурғи мода чун ғлиўози 2
Чунон бе нури мондаи чашмаи хур
Ки рӯзона бар омад мӯшаки кӯр
Илм шуд теғҳои осмони гаван
Ба тирии рашки тизоби Флотўн
Равони дарёии хӯни зони қатраи обӣ
Дарави нилӯфари гардуни ҳубобӣ
Зира мазлӯм гашта найзаи золим
Сипари маҳкӯми теғу тири ҳоким
Хиҷолат дода хӯни сайли дмон ро
Ки гирданд Осиёи осмои Н ро
Дар об теғ мешуд ғарқи олам
Агар чаҳ буд об аз қатрае кам
зи лФи теғи барқи афкани самандар
Шудаи бирёнтар аз моҳӣ ба озар
Қавии ҳавлӣ ки бар ҷон зон замон аст
Ки то имрӯзи ҳам дар тан ниҳон аст
Збси борони тиру барқи ханҷар
Хазидаи сар чу бохаҳи 3 зери аспр
Каманди мор печон шуд гулӯи тоб
Сарон зу гашта шогирди расани тоб
Чу уштури мурғи гардони сипаҳдор
Ҳаме хӯрданд оҳани гули шукри вор
Чу хандони рӯи карямон зар фишонон
Ҷавонмардони ҳиммати срФшонон
Ба ларза кӯҳ шуд ҳамхуии симоб
Замин аз зилзила ларзид чун об
Алоҷи зилзила дар чашми бади хоҳ
Синони канда барои дафъи он чоҳ
Гурез аз бас ки шуд дар ҳар дили танг
Сари куштаи давидии пеш дар ҷанг
зи туфи теғҳои оташини тоб
Шудӣ бе саъии оташи куштаи симоб
зи заҳри оби ҷои ми барқи кирдор
Кашид оташи забон аз баҳри зинҳор
Ба куштан ончунон шуд дар ғазаби ғарқ
Ки меҷанбед аз худ теғ чун барқ
Ба гоҳ срФкндн гуфтӣ оҳан
Ки акнӯн гашти пайдои ҷавҳари ман
Агарчӣ симу зарро ҳаст қисмат
Вале теғи маро бо ин чаҳ нисбат
Шадиди албأс азонм хонд яздон
Ба пушти ман қавии дил рӯй мардон
На аз зани сират ва ман шери мардум
Ки сар бо тоҷи зар помол кардам