Қавлаи таъолӣ . Зини ллноси ин носи коФроннд , ва ин тазйин бар оростани дунёст дар чашми эшон , ва дарёфт он бҳс бошад на бъқл , аз ӣнҷост ки дар қуръони тазйини ҳама дар авсофи дунё омадааст на дар авсофи охират , ва он гуҳи ҳама дар ҳақ кофарон гуфта ки мадраки эшон аз маҳсусот дар нагзарад ,у злки фии қавлаи таъолии зини ллзини кФрўои алҳёҳи алднёу ҷой дигар гуфт إни аллазӣнаи лои иؤмнўни болохраҳи ?зинаи ?лаами أъмолҳм , ҷое дигари азоФти тазйин бо шайтон кард гуфт :у зини ?лаами алшитони мо конўои иъмлўн на аз он ки аз ҳақиқати тазйину гуми роҳии эшон дар шайтон чизе ҳаст , локини шайтони сабаби гумроҳӣу оростагии амали бад бар эшон буд , пас бар сиблати тсбби азоФти тазйин бо шайтон шуд , чунон ки ҷои дигари азоФти азлол бо асном кард раби إнҳни أзллни ксирои ман аннос
Ва маълумаст ки азлол дар батон нест , ?фони алҳодӣу алмзли ҳўи аллоҳи ъзу ҷл , локини асноми сабаби залолат эшон буданд пас бар сиблати тсбби азлол бо ном эшон карда , ӣнҷо ҳамчунонаст зини ллноси ҳуби алшҳўот . Маънӣ онаст : зини ллноси алшҳўоту ҳббти илайҳам . Шаҳавоти орзӯӣ нафасаст ,у лиззат рондан , ва бар паии ҳавои худ истодан , он гуҳи шаҳавотро тафсир кард ва ибтидо бизанон кард . Фонҳни ҳбоӣли алшитону ақрби илои алоФтнон . Ки ин занон дом шайтонанд ,у марди бҳичи чизи чунон зуд фитна нагардад ки барин занон . Мустафо с гуфт : « мо таркати баъдии фитнаи أзри алии алрҷоли ман алнсоء » .
Ва аҷаб онаст ки ин занонро дом хонду шайтонро дом ниҳанда , пас кед дом ниҳандаро заъиф гуфт , إн кед алшитони кони зъиФо ва кед дом азим хонд : إни кидкни азим , аз баҳр онкӣ кед шайтон чун бо раҳмати худоӣ муқобил кунӣ заъиф бошад , ва кед занон чун бо шаҳвати мардону майли эшон муқобил кунӣ қавӣ бошаду азим .
Ва албнин ва аз шаҳавоти дунё ки мардуми онро сухан дӯст доранд писаронанд , Мустафо с гуфт анҳми лсмраҳи улқулубу қурраи алоъин ,у анҳми маъаи злки лмҷбнаҳи мнҷлаҳи мҳзнаҳ .
Ва рӯй : мо ман аҳли байти иўлди Фиҳми валади зикри إлоу асбҳи Фиҳми ъзи лами икн .
Ва алқнотири алмқнтраҳи қнотири ҷамъи қнторст , ва дар луғати араб қатъӣ нест бар каммияту ҳади ан . Ҷое ки гузаргоҳи мардум буд онро қнтраҳ гӯйанду қнтор молӣ бошад ки гузаргоҳи зиндагии ту буд , пас боҳўоли мардуми бигардад ҳамчун бениёзӣ ва тавонгарӣ , яке бондки моли худро бениёз ва мустағнӣ бинад , яке то мол бисёр ҷамъ накунад худро бениёз ва мустағнӣ надонад ,у ҷамоатӣ аз муфассирон дар қнтор сухан гуфтаанд ва онро ҳаддӣ падед карда гуфтанд : ҳазор динор , ва гуфтанд : ки панҷсад , ва гуфтанд ки нассоби зкоаҳ , он ки зкоаҳ дар он воҷиб шавад . Ва гуфтаанд ки парии пӯсти гови динор ё дирам , ва гуфтаанд : дувоздаҳ ҳазор дирами дяти мардии мусулмон . Ва алмқнтраҳи алмҷмўъаҳи қнторои қнторои ончии қнтори қнтор бо ҳам оре ва гирд кунӣ . Гӯйанд мқнтраҳ ҳамчун дроҳми мдрҳмаҳу днонири мднраҳ . Ва қил : алмқнтраҳи алмҳкмаҳ , иқоли қнтрти алшии ءи азои аҳкмтаҳ ва манеҳ самяти алқнтраҳу алхили алмсўмаҳи асбонро хайл хонд лмои фӣаи ман алхилоءи ҳеҷ кас бар пушти асб савор нашавад ки на дар худ хилоء ва кибр набинаду асли злки ман хайлати алшии ءу ҳўи занни иқрби ман алкзб , ва манеҳ алхёл мегуяд ва аз шаҳавоти дунёи асбон мсўманд : « мсўм »ро ду маънӣаст яке : алмтиаҳи алмълмаҳи фии алҳрб , яъне асбон бо сеюма некӯи нигошт » он некӯ , ранги он некӯ . Сеюма нишоне бошад ки мтўсми айбу ҳунару нажоди асби бони биҷои орад . Дигари маънӣу алхили алмсўмаҳ эй алмрслаҳи фии алръии асбон соӣмаҳ карда кулҳо бсҳро гузошта . Иқоли сомати алхили Фсўми сўмо . Фҳни соӣмаҳи азои рът ,у асмтҳои أнои Усомаи Фҳии мсомаҳ ,у сўмтҳои тсўимои Фҳии мсўмаҳ . Ва манеҳ қавлаи таъолии фӣаи тсимўн
Рӯй алии ибни абии толиб ъ қоли расӯли аллоҳи с : лмои ?ераади аллоҳи ъзу ҷли ани ихлқи алхили қоли лриҳи алҷнўби ании холиқи мнки хлқои ахлқаҳи азои лоўлёӣӣ ,у мзлаҳи лоъдоӣӣ ,у ҷмолои лоҳли тоъатӣ . Қолати алриҳи ахлқ . Фқбзи минҳои қабзаи Фқоли хлқтки Фрсо . Ва ҷълтки ъзизоу ҷаълати алхири мъқўдои бноситку алғноӣми мҳтозаҳи алии зҳрк ,у анати бғитӣ , осртки Фсҳаҳи ман алрзқ . Ва осртки алии ғайрики ман алдўоб .
Ва аътити алейк соҳбк ,у ҷълтки ттири балои ҷиноҳ ,у анати алмтлбу анати алмҳрб ,у соҷъли алии зҳрки рҷолои исбҳўннӣу иҳмдўннӣу иҳллўннӣу икбрўннӣ , Фсбҳии азои сбҳўоу ҳллии азои ҳллўоу маҷдии азои мҷдўоу куброи азои кбрўо . Фқоли расӯли аллоҳи си мо ман тасбеҳау тҳмидаҳу тамҷидау такбираи икбри баҳои соҳибҳо , Фтсмъаҳи алои Фтҷибаҳи бмслҳо . Қол : Флмои ани самъати алмлоӣкаҳи алсФаҳу халқи алФрс . Қолат : ё раби нҳни млоӣктки нсбҳку нҳмдк , Фмои зои лно ? қол : Фҳлқи лҳои ?хелои блғои лҳои аъноқи коъноқи албхти тмри баҳами илои ман ишоءи ман анбёӣаҳу русула . Қоли алӣ ъу алброқи мнҳн . Қоли Форсли алФрси фии аларзи Флмои астўти қудамоаи фии аларзи сҳл . Фмсҳи арраҳмони таъолии бедаи алии арафау зуҳраи Фқоли бўркти мо аҳснк ! Флмои ани арзи аллоҳи ъзу ҷли алии одами ман кули шайъи ءи ммои халқи аллоҳ , қоли ?ла : ахтари ман халқии мо шӣти Фохтори алФрси Фқоли ?ла . Ахтарати ъзку ъзи влдки холдои боқёи мо бқўои баракатии алейку алайҳим , мо хилқати хлқои аҳби илои мнк ва манеҳам .
Ва ани инси қоли лами икни шайъи ءи аҳби илои расӯли аллоҳи си баъди алнсоءи ман алхил . Ва ани абии зри қоли қоли расӯли аллоҳи си мо ман фарси арабии алои иўзн ?ла ъанд кули фаҷри бдъўаҳ : аллоҳами ман ҳўлтнии ман банӣ одаму ҷълтнии ?ла , Фоҷълнии аҳби аҳлау молаи илайҳ .
Ва ани хбоби қол : қоли расӯли аллоҳи с , « алхили салоса : фарси ллрҳмну фарси ллшитону фарси ллонсон : Фомои фарси арраҳмони Фмои атхзи фии сиблати аллоҳу қўтли алайҳи аъдоءи аллоҳ , ва аммо фарси алонсони Фмои асттрқи алайҳ , ва аммо фарси алшитони Фмои рўҳни алайҳу қўмри алайҳ . »
Ва алأнъому зи шаҳавоти дунё ки мардумро бар оростанд чҳорпоённд яъне шутуру гову гӯсфанд . Ва алҳрсу куштаи зор . Фарқи миёни ҳрс ва заръ онаст ки ҳрси замини сохтану хеш кардану тухм дар он рехтанаст ,у заръи баъд аз он рўёнидн ва прўриднаст . Азинҷо ки раби Алъоламин азоФти ҳрсро бо халқ кард берун аз заръи қоли таъолӣ : أи Фрأитми мо тҳрсўни أи أнтми тзръўнаҳи أми нҳни алзоръўни злки матоъи алҳёҳи алднёи ончии гуфтеми азин шаҳавоту лаззот чандон биҷойаст ки дунё биҷойаст , бар хўрдории нопояндаи пайдоеи он чандон монад ки дунё монад . Аҳл маъонӣ гуфтанд : ҳаёа бар ду қисмаст : ҳаёаи дониаҳи дниаҳ ,у ҳаии алҳёҳи алднёи ҳаётии наздик яъне ин ҷаҳон бо дноӣту хисосат . Ва дноӣт ва хаст вай онаст ки раби Алъоламин онро лаъиб ва лаҳв хонд ,у злки фии қавла : аълмўои أнмои алҳёҳи алднёи лаъибу лаҳви илои қавлаи сами икўни ҳтомои қисми дувуми ҳаёаи он ҷаҳонӣаст , бо роҳату осонӣ , бо шарафу шодӣ ,у шараф вай онаст ки раби Алъоламин онро ҳаёа тайиба хонду ҳақиқати зиндагии он ниҳоди бон ки гуфт :у إни ?илдори алохраҳи ?лаии алҳиўон . Кофарону бегонагони ҳаёаи ҳамон қисм аввал донанд ,у бон роҳ баранд ,у қисми дувум худ нашносанд ва дар наёбанд , лои ҷурми онро мункир шуданд гуфтанд : лои тأтинои алсоъаҳ , إн назанн إлои зноу муъминони бнўри маърифату таъӣди илоҳии ин ҳаёаи он ҷаҳонӣ бишнохтанд , ва дарёфтанд ,у бон имон овараданд . Раби Алъоламин он имон эшон бипасандед , ва эшонро дар он бстўд ва гуфт .
Ва аллазӣнаи омнўои мшФқўни минҳо ,у иълмўни أнҳо алҳақ онкӣ дар охир оят гуфт :у аллоҳи ъндаҳи ҳасани алмоб эй ҳасани алмрҷъ ,у ҳаии алҷнаҳ . Ончӣ гуфт дарин оят ки рафт васфи коФронсту баҳраи эшон . Акнӯн васфи муъминон дар гирифт ,у ончӣ аз баҳри эшон сохт гуфт : қул أи أнбӣкми бихири ман злкм . Рӯй ани умри разии аллоҳи анҳу лмои самъи ҳзаҳи алоёт , қол : « рбнои анки зинату байнати ҳзаҳи ани мо баъдҳо хайри минҳои Фоҷъли лъмру оли умри алзии ҳўи хайри минҳо . Маънӣ оят онаст ки ё Муҳамад : гӯии шуморо хабар кунам ба аз ончии насиби коФронст . ӣнҷои сухан тамом шуд .
Пас абтдоء кард ва гуфт : ллзин атқўо ъанд рбҳм гуфтаанд : ки тақво се манзиласт : манзили аввали тарки алкФру алшрк , аз ширки парҳез кардан ва аз куфри давр бӯдан , манзили дувуми тарки алмҳорми алтии тҳзрҳои алшриъаҳи ҳаромҳо , ки шариъати онро бастааст ва ҳаром карда ва аз он парҳез кардан , сеюм манзили ҳифзи алхўотру алнёт , хотиру нияти хешро поси доштани вази парокандагии нигоҳи доштан . Аввали манзили мслмононст , дувуми манзили мؤмнонст , сеюм манзили ъорФонст . Мегуяд : эшон ки аз ширки бпрҳизиднд ва аз мҳзўроти шаръ боз истоданд ,у хотиру нияти хешро пос доштанд . То дар тавҳид дуруст омаданду рости рафтанд , эшон рости бнздики худованди эшон биҳиштҳои .
Ҷиноти блФз ҷамъ гуфт аз баҳри онкӣ на як биҳиштаст , ки ҳафт биҳиштанд чунон ки ибн аббос гуфт : ҷина ( 1 ) алмоўӣу ҷина ( 2 ) алнъиму дори алхлд ( 3 )у дори ассалом ( 4 )у ҷина ( 5 ) алФрдўсу ҷина ( 6 ) адан ,у ълиўн ( 7 ) . Ва иштиқоқи ҷинат аз ҷинаст ,у маънии ҷин пӯшишаст , яъне ки аз ҳиси басар пӯшидаанд , ки эшонро на бенанд . Ва дилро ҷинон гӯйанд ки аз чашмҳо пӯшидааст ҳамчунин ҷинотро бон хонанд ки имрӯз дар дунё аз чашмҳо пӯшидаасту лзлки қоли таъолии Флои тааллуми нафаси мо أхФии ?лаами ман қурраи أъин .
Он гуҳи сифат биҳишт кард тҷрии ман таҳтҳо алأнҳор . Дар ҳамаи қуръони инҳоу алиф бо ашҷор шавад магари онҷо ки ман тҳтҳмаст , ва маънӣ ҳамонаст ки мегуяд : меравад зери эшон ҷӯйҳои равон яъне зери дарахтҳоу ншстгоҳҳои эшон .
Холидин фӣҳо ҷовдон дар он биҳиштанд бо нозу Наим , ҷой дигар фармуд ва мо ҳам минҳои бмхрҷин . Аз он нозу Наими шани ҳаргиз берун наёранд , ва аз ъзи висол бо зл ихроҷ нагардонанд ,у أзўоҷи мутаҳҳара ва эшон рост дар он биҳишти ҷеффатони покиза ,у гузида аз қозўроту тағайюр , лои иблну лои итғўтну лои иҳзну лои ишбн .
Рӯй ани иҳўдёи сأл алнабӣ с « أи тзъми ани фии алҷнаҳи нкоҳоу аклоу шрбо » ва ман аклу шурби канти ?лаи узра . Фқол алнабӣ с :у алзии нафасии бедаи ани фӣҳо аклоу шрбоу нкоҳо ва ихрҷ манеҳам арақи атиби ман риҳи алмск . Фқоли раҷул : сидқи расӯли аллоҳи халқи аллоҳи дўдои ёкли ммои токлўну ишрби ммои тшрбўни ФихлФи ъслои соӣғо , Фқоли алайҳи алслоаҳу ассаломи ҳозо мисли таоми алҷнаҳ . »
Ва ризвони ман аллоҳи бӯи бикр аз ъосм « ризвон » дар ҳамаи қуръони бзмро хонд , ва ин луғат темем ва Қайсаст . Боқии бксрро хонанд бар луғати аҳли ҳиҷоз . Иқоли разии ирзии разӣу мрзоаҳу рзўоноу рзўоно Мӯсо гуфт : худоё ! « длнии алии амали азои ъмлтаҳ , разӣати анӣ » : марои кории дромўзу баъамалӣ роҳ намой ки чун он биҷои орми ту аз ман розии шӯй . Раб Алъоламин гуфт : ё Мӯсои тоқати надорӣ ва ончӣ мехоҳӣ бар нтоўӣ ! Мӯсои бсҷўд дар афтод ва тазаррӯъ кард , он гуҳи раб Алъоламин гуфт : ё бен умрони ризои фии рзоки бқзоиӣ : рзоءи ман дар онаст ки бҳкми ман розии шӯй . Мустафои си ин дуо бисёр кардӣ : « аллоҳам , ании асأлки алрзоءи баъди алқзоءу баради алъиши баъди аламут ,у асأлки лзаҳи алнзри илои вҷҳк »
Шайхи абӯи Усмони ҳириро пурседанд : чаҳ маъниро ризои баъди алқзоءи хост ? гуфт : ризои пеш аз қзоء азм бошад бар ризо на айни рзоء ,у баъд аз қзоءи ҳақиқати ризои он буд .
Ва аллоҳи басири болъбод эй басири боуммоли алъбод , Фиҷозиҳми алайҳоу қили басири болъбод эй алайҳими бмои исирўни илайҳи ман алъдӣу алтўлӣ .