Мардӣаст маъқӯлу номаши мирғломи расӯл ва ба Муҳамади алӣ шӯҳрат карда . Дар улӯми мутадовилаи моҳиру изҳори ҳикмати табиӣу ақлӣу рамлу шеър аз аҳволу атвораши зоҳир . Дар бисёре аз вилоёти Эрон саёҳат карда ва бо аъолӣу адонии рӯзгорӣ ба сар оварда . Бо машойихи муосирин суҳбат ҳо дошта ва дар фани ирфони маснавиҳо нигошта . Толиби муоширати тайифаи даравишон ва худ низ аз табақа эшон бӯда . Мусофирати Ироқину Форсу зиёрати атаботи олиёти дарёфта . Ба суҳбати шайх холид кард расидау муоширати шайхи Аҳмади лҳсоўии гузида . Фақирро дар Ширози суҳбаташ даст доду абвоби ошнои кушод . Ашъор бисёр аз ҳар саёқӣ дошту маснавӣоти мутаъаддида манзум карда . Аз ҷумлаи ҳафт дафтар дар баҳри рамли муштамил бар таҳқиқоту ҳикоёт . Маснавии дигари мавсӯм ба хмхонаҳу майхона , маснавии дигар дар ҳикояти ъшқбозӣ , девони ғазалиёт низ тамом карда буданд . Пас аз ҳаракат аз Ширози дигари ашъори он ҷаноби дасти надод . Ин чанд байт дар хотир буд . Ани шоаллоҳи баъди ашъори эшонро таҳсил ва қаламӣ хоҳад намӯд :
Ҳамаи ҷои ҷилва ёраст чаҳ дайр ва чаҳ ҳарам
Ҳоҷён карда талаби бодияи паймое ро
Ҷой дар чашму дилу ҷон маниш ҳаст мудом
Ҳама ҷо менагарм он бут ҳар ҷое ро
Ту дар Мисри талаб ҳамчун Зулайхо мунтазир биншин
Ки шояд Юсуф мақсӯд бошад корвонӣ ро
Ёрб чаҳ чашмаи исти муҳаббат ки ман аз ӯ
Як қатра об хӯрдам ва дарё гиристам
Моием ҳамаи пардаи асрори вуҷӯд
Пайдо шудаи зи ихтилофи атвори вуҷӯд
Мо худ адамем лек зоҳир шуда аст
Аз оинаи мо ҳамаи осори вуҷӯд
Гар ақл буд сипеҳр гардон дорад
Вари ҷон ва танаст ин ҳама ҳайвон дорад
Ёрб зи куҷо ва аз чаҳ бархеста аст
Ин шӯру муҳаббатӣ ки инсон дорад