Амири ямини аддӣни хусрави бен амири Маҳмӯд аз машоҳӣри умаро ва шуъаро бӯда . Падараш аз туркистон ва аз тайифаи лочин ва солҳо дар деҳлӣ ба мансаби аморат бар ҳамгинон мбоҳӣ бӯда . Аз султони Муҳамади тғлқи шоҳи алтофи дида . Оқибат дар ғазваи куфра шаҳид гардиду халафи алсдқ ӯ хусрав ба мартабаи аморати сарбаланд ва аз мароҳими султонии баҳра манд омад . Банно бар зиёи фитрату сафои тўити ҳиммати баландаш ба аморати зоҳир қаноат нанамуд . Толиби хусравии маънавӣу Иморот хусравӣ гардид , неъмати фақириро бар амӣрӣу давлати ухравиро бар хусравӣ роҷҳ дид . Лоҷарами даст ба домани шайхи кироми шайхи низом ки сари ҳалқаи авлиёии замону сардафтари асФёии он даврон буд зад ва аз ворастаагон шуд . Чунонкии шайх низом мегуфтӣ умедаст ки маро ба сӯзи синаи ин тарк бахшанд . Панҷсад ҳазор байт шеър доранд . Бо шайхи саъдӣ суҳбат дошта . Ҳафтод ва чаҳор сол умр карда . Дар санаи 725 дар мақбараи шкргнҷ мадфӯн шуд :

мнғзлётаҳ

эй ишқи кори ту ба чу ман нокасе фитод

Гуё касе намонад ҷаҳони хароб ро

٭٭٭

Панди касам ба дил нанишинад ки дили зи ишқ

Пар шуд чунонкӣ ҷой намондааст панд ро

٭٭٭

Бар дараш мардум ва он хок бар аъзоӣ манаст

Ҳам ба хоки сари он кӯ ки мшўииди маро

٭٭٭

Ту эй санам ки маро дар дилӣ чаҳ судам аз он

Ки дар миёни ману дили ҳазор фарсанг аст

٭٭٭

Як қадам бар ҷони худ на як қадами брҳри ду кун

Зини накӯтар раҳравони ишқро рафтор нест

٭٭٭

Хушам ба давлати хорӣу малики танҳоӣ

Ки илтифот касеро ба рӯзгорам нест

٭٭٭

Ба худо ки сина ман бишкофу дил бурун кун

Ки даруни хонаи ту дгарӣ чаҳ кор дорад

٭٭٭

Ман нотавони зи ёд касе гаштам эй табиб

Он доруем бидиҳ ки фаромӯшӣ оварад

٭٭٭

Ба кӯии ошиқӣ аз офият нишон ндиҳанд

Ҳар он касе ки ба аввалин диҳанд , он ндиҳанд

٭٭٭

Кунамгар аз ту фаромӯши хок бар сари ман

Ба зери хок ки хиштам ба зер сар бошад

٭٭٭

Хусравасту шаби афсонаи ёр ва ҳар ёр

Қадре гиряд ва ҳам бар сар афсона равад

٭٭٭

Гуфтӣ ки ёри дигар ҷо карда дар дили ту

Ту ҷой майгузорӣ аз баҳри ёри дигар

٭٭٭

Ҳар ду олами қимат худ карда Эй

Нарх боло кун ки арзонӣ ҳануз

٭٭٭

Ҳасад май барадӣ эй душман ба ақлу дониши хусрав

Биё то бар муроди хотири худ бинӣ акнӯнаш

٭٭٭

Бисёр бакӯшам ки бапушам ғами худ лек

Оташ чу бигирад натавон дошт наонаш

٭٭٭

Ҳар ки бар ҷон ошиқон хандад

Гиря эй воҷибаст бар ҳолаш

٭٭٭

Ба доман менаҳафтум гиряи ногуҳ маст бигузаштӣ

Шудам расвои ман трдомн ва сад чоки домани ҳам

Маломат бар дили сад пора ошиқ бидон монад

Ки бошад захми шамшеру бдўзндш ба сӯзани ҳам

٭٭٭

Гуфтам аҳволи дил хеш нагӯям ба касе

Лек аз бехабарӣ рафт ба олами хабарам

٭٭٭

Бас ки беруну дарунами ҳамагӣ дӯст гирифт

Буи Юсуф диҳад ар боз кунӣ перҳанам

٭٭٭

эй хирадманд дар ин гӯши суханҳои касе аст

Кӣ тавонам ки суханҳои туро гӯш кунам

٭٭٭

Ба таъна гуфт хусрави туоне растан аз дастам

Тавонам хосса бо ин зӯри бозуе ки ман дорам

٭٭٭

Гуфтам зи зулф чун туе зуннор бандам гуфт рӯ

Дар куфри ҳам содиқ нае зуннорро расво макун

٭٭٭

эй ки дар дидаи дарунӣ ва дар оғӯш на Эй

Ҳам ба ҷони ту ки як лаҳзаи фаромӯш на Эй

٭٭٭

Шунидаам ки сегонро қаллода май бандӣ

Чаро ба гардан хусрав намекунӣ расанӣ

٭٭٭

мнқсоидаҳ

Рости рӯро пер раҳ кун гарчи зан бошад ки Хизр

Чун ба зулмат раҳ кунад гуми моддӣонаш раҳбар аст

Ҷаъфар он бошад ки тайёр аз фалак берун равад

На касе кӯи болро тайёр дорад ҷаъфар аст

Дар тасаввуфи расм ҷустани ханда кардан бар худ аст

Дар таяммуми масҳ кардани хок кардан бар сар аст

Гар ту сари бозӣ чаҳ ҳоҷати хирқаи рангин ба дӯш

Шерро дар ҳамла на бргстўон на мғФр аст

Ошиқӣ ранҷасту мардонро ба сина роҳат аст

Силсила бандасту шеронро ба гардан зевар аст

Нокасу каси ҳаркии ҳирс мол дорад дӯзахӣ аст

Авду саргин ҳарчӣ дротш фитад хокистар аст

Кор ӣнҷо кун ки ташвишаст дар маҳшари басӣ

Об аз ӣнҷо бар ки дар дарёи басии шӯр ва шар аст

рубоӣ

Аз шуълаи ишқи ҳарки афрӯхта нест

Бо ӯ сари сӯзании дилам дӯхта нест

Гар сӯхтаи дил нае зи мо давр ки мо

Оташ ба дилӣ занем кон сӯхта нест

٭٭٭

эй аз ту марои умеди беҳбӯдӣ на

Бо ман ту чунонкии пеши азин будӣ на

намедонистам ки аҳду паймони маро

Дар ҳам шиканӣ вале ба ин зӯдӣ на

Дар тарғиби аҳбоб ба суҳбати якдигару фанои олам

Гар осоишии дорӣ аз рӯзгор

Висоли азизони ғанимати шумор

Ба ҷамъияти дӯстон рӯй на

Парокандагиро ба як сӯй на

Ба даврӣ макуш ар ки бдхўсти ёр

Ки худ даврӣ уфтад саранҷоми кор

Агар ҷома тангаст пора макун

Ки худ пора гардад чу гардад куҳан

Мазан шох агар мива талхасту тез

Худ уфтад чаҳ пеш оядаш барги рез

Чу лобуд ҷудоӣаст аз баъд зист

Ба ъмдои ҷудои зистан баҳр чист

Дар ситоиши хомӯшӣ

Дарахтӣ ки даври афканди баргу шох

Кунад соя бар зердастони фарох

?герат ҳаст бозуии давлати ҳазор

Дар оғӯши тести ончӣ дорӣ биор

Чу беш ва камӣ нест дар мағзу пӯст

зи нафрини бадхоҳу таҳсини дӯст

Надонам чаро мардуми сангдил

Азин шод гирданд ва зон тнгдл

Марои давлат нестӣ шуд писанд

Ки ӣнҷо ва онҷо шавам бе газанд

Чаҳ кор ояд ин ҳастӣ бе сафо

Ки беш аз ду рӯзӣ надорад вафо

Чаро нестиро нагирам ба зӯр

Ки ҳамроҳи ман буд хоҳад ба гӯр

Дар фитна бастани забон бастан аст

Ки гетӣ ба неку бад обистан аст

Пушаймони з гуфтор дидам басӣ

Пушаймон нагашт аз хамӯшӣ касе

Раҳои ҳамаи ҷо ба кам гуфтан аст

Дарози риштаи эмин ба носифтан аст

Натарсам ман ар олимии пар хар аст

Магар аз харии кодмӣ пайкар аст

٭٭٭

Ту пиндории ҷаҳонии ғайр азин нест

Замину осмонии ғайр азин нест

Чу он Карамӣ ки дар пела ниҳон аст

Замину осмон ӯ ҳамон аст

Буд сӯзан ба аз теғи баранда

Ки ин дўзндаҳ бошад он даранда

٭٭٭

Турфа замонӣаст дами субҳгоҳ

Ҳам вараъаши хуш буд ва ҳам гуноҳ